Vẫn giữ chỉ tiêu 20%

Đường làng, ngõ xóm rộng rãi khang trang tại xã NTM Tân Thịnh (Bắc Giang)

Xã không điểm đã đạt chuẩn

Theo báo cáo của BCĐ, đến thời điểm hiện tại, cả nước đã có 54,5% số xã được phê duyệt quy hoạch chung, trong đó 8,2% số xã hoàn thành quy hoạch chi tiết. Một số tỉnh như: Phú Thọ, Thái Bình, Hà Tĩnh, An Giang, Lào Cai, Vĩnh Phúc, Nam Định… đã cơ bản xong việc quy hoạch chung xây dựng NTM, hiện đang triển khai một số quy hoạch chi tiết làm cơ sở tiền đề cho các bước tiếp theo.

Đến nay, 63 tỉnh, thành hoàn thành đánh giá sơ bộ thực trạng NTM theo 19 tiêu chí. Cả nước có 1 xã đạt 19 tiêu chí là Xuân Định, huyện Xuân Lộc, tỉnh Đồng Nai (Xuân Định không thuộc 11 xã điểm xây dựng NTM của Ban Bí thư); 1,2% số xã đạt từ 15 - 18 tiêu chí; 3,3% đạt từ 11 - 14 tiêu chí; 13% số xã đạt 7 - 10 tiêu chí; 82,5% số xã đạt dưới 7 tiêu chí.

Các địa phương đã cơ bản giải ngân được hơn 3.000 tỷ đồng vốn xây dựng cơ sở hạ tầng thiết yếu, dành gần 112 tỷ đồng cho xây dựng phát triển các mô hình SX hàng hóa tăng thu nhập cho người dân… Tổng nhu cầu vốn của các địa phương năm 2011 trên 31.000 tỷ đồng. Tuy nhiên, kinh phí hỗ trợ từ ngân sách nhà nước mới đạt trên 8.000 tỷ đồng (chiếm 26,2% nhu cầu).

Trong đó, ngân sách TƯ hỗ trợ cho 50 tỉnh chưa tự cân đối được ngân sách là 1.600 tỷ đồng, 13 tỉnh còn lại ngân sách địa phương dành cho công tác này là trên 5.000 tỷ đồng, 50 tỉnh còn lại đã chủ động bố trí gần 1.500 tỷ đồng từ ngân sách địa phương để triển khai…

Phát biểu tại cuộc họp, Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Nguyễn Đăng Khoa, Phó Ban chuyên trách BCĐ TƯ Chương trình MTQG về xây dựng NTM cho biết, Quốc hội đã phê duyệt nguồn vốn cho năm 2012, Chương trình xây dựng NTM chỉ có 1.700 tỷ đồng phân bổ để các địa phương thực hiện. Do đó, thời điểm này nhiều địa phương đang lo lắng không biết xoay xở nguồn vốn ở đâu để thực hiện khi triển khai diện rộng.

Tuy nhiên, ông Khoa cho rằng, tại cuộc họp trước, BCĐ đã thống nhất chuyển từ nguồn vốn TƯ thành nguồn vốn Nhà nước để các tỉnh chủ động trong việc huy động nguồn vốn Nhà nước tại chính địa phương mình.

Nguyên Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Hồ Xuân Hùng cũng đồng tình cho rằng, các địa phương không nên quá lo lắng bởi theo ông, nguồn vốn cho chương trình xây dựng NTM phải hiểu chúng ta không chỉ có 1.700 tỷ đồng mà còn rất nhiều nguồn lực khác. Cả nước có tới 16 Chương trình MTQG và hầu hết đều diễn ra trên địa bàn nông thôn với tổng số vốn lên tới trên 276.000 tỷ đồng như nước sạch, y tế, dạy nghề… Đó chính là các nguồn lực rất lớn để thực hiện NTM, hoàn thành mỗi chương trình đó là đã hoàn thành một vài tiêu chí về NTM rồi.

GIỮ NGUYÊN MỤC TIÊU, TIÊU CHÍ

Bộ trưởng Bộ NN-PTNT Cao Đức Phát, Phó Trưởng ban Thường trực BCĐ Chương trình MTQG xây dựng NTM, gợi ý 3 cấp độ để triển khai thực hiện xây dựng NTM giai đoạn tiếp theo. Thứ nhất, mỗi huyện chỉ đạo một xã điểm, như vậy cả nước sẽ có 600 xã điểm, các xã này sẽ làm toàn diện các nội dung về NTM. Thứ hai, 20% số xã, tương đương khoảng 2.000 xã được ưu tiên lồng ghép các chương trình xây dựng hạ tầng đã có để phát triển SX. Thứ 3 là hơn 7.000 xã còn lại tập trung vào phát triển SX và đời sống văn hóa mới…

Tuy nhiên, hầu hết mọi thành viên BCĐ đều thống nhất không nên thay đổi mục tiêu và tiêu chí ở thời điểm này vì hiện phong trào đang lên rất cao và các địa phương phần lớn đều đã triển khai trên diện rộng.

“Mục tiêu BCĐ đặt ra đến 2015 phấn đấu 2.000 (20%) xã đạt chuẩn NTM không có nghĩa 9.000 xã còn lại ngồi chờ. Trước mắt, không nên điều chỉnh chỉ tiêu vì phong trào hiện đang lên cao, dù biết thực hiện được chỉ tiêu này là khó. Đây là chương trình dài hạn, các tiêu chí thực hiện cũng cần trấn tĩnh để xem xét, phải có thời gian mới đạt được chứ dăm ba tháng đã đạt thì sẽ rất thấp. Muốn xây dựng NTM bền vững phải thật bình tĩnh, nhất là trong bối cảnh từng vùng miền có sự khác nhau, cần vận dụng hiệu quả thích hợp với từng địa phương", Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh lưu ý.

Song song với đó, vẫn phải duy trì tốt việc tuyên truyền, ưu tiên tuyên truyền sâu đậm những bất cập, về cách làm hay và các chính sách sao cho người dân thấy rằng xây dựng NTM chính là việc của họ. Bên cạnh đó, công tác đào tạo đội ngũ cán bộ cũng vô cùng quan trọng nên cần chú trọng đến việc tập huấn công chức từ huyện đến xã để họ thật sự hiểu sâu, hiêu rõ, hiểu kỹ về NTM.

Đặc biệt, cần rà soát hướng dẫn rõ việc làm quy hoạch, đặc biệt là quy hoạch SX, đây là gốc của vấn đề để tạo được sự đột phá trong đời sống vật chất và tinh thần của người dân nông thôn.