“Lộc biển” đầu năm
Làng chài Phước Tỉnh, huyện Long Điền, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu có tuổi đời hơn 300 năm với hơn 80% gia đình làm nghề đi biển đánh bắt xa bờ. Đây là địa phương nổi tiếng có rất nhiều gia đình ngư dân là tỉ phú bằng chính nghề khai thác, chế biến thủy hải sản. Đến nay hàng trăm gia đình sắm được xe hơi, hàng ngàn hộ dân xây nhà lầu và cơ ngơi sang trọng, tất cả cũng nhờ “lộc biển”.
Chúng tôi trở lại làng chài Phước Tỉnh trong những ngày đầu năm Tân Sửu, các gia đình ngư dân ở đây đang tất bật sắm sửa dịch vụ hậu cần cho chuyến “mở biển” sau những ngày nghỉ tết. Cũng nhờ lộc biển, năm qua các tàu trong xã ra khơi khá thuận lợi, nhiều tàu trúng nguồn hải sản, đánh bắt nhanh sớm được về bờ khiến gia đình đón tết sung túc, hơn hẳn so với những năm trước.
Đứng bên chiếc xe hơi cáu cạnh của gia đình mới mua, anh Nguyễn Nin, một cựu ngư dân làng chài Phước Tỉnh hào hứng khoe: “Nói thật với anh, nếu không đi biển đánh bắt cá thì biết làm gì để sinh sống, trong khi biển đã là nghề truyền thống của bà con ngư dân và gia đình chúng tôi. Từ nhà cửa, vật dụng trong gia đình, cả cái xe này nữa cũng đều từ lộc biển mà có đấy”.
Theo anh Nin, cuộc đời của ngư dân quanh năm lênh đênh vất vả nhưng “biển một bên và gia đình một bên”, với anh lúc nào cũng nhớ về hậu phương chính là động lực để vượt qua sóng gió.
Niềm vui trong ngày tết của những người sống bằng nghề biển được nhân lên gấp đôi khi những chuyến tàu đánh bắt xa bờ cập cảng mang về hàng ngàn tấn cá. Mùa xuân mới thực sự trọn vẹn khi các ngư dân sau chuyến biển dài ngày được đoàn tụ với gia đình, được mua sắm tết và nghỉ ngơi để chuẩn bị cho những chuyến biển đầu năm như thời điểm này.
Chủ tịch UBND xã Phước Tỉnh Phan Thạch phấn khởi cho biết, mặc dù năm qua bị ảnh hưởng bởi dịch Covid -19 khiến các mặt hàng hải sản giảm giá, tuy nhiên, tổng sản lượng hải sản khai thác của xã vẫn được hơn 58.000 tấn, đạt 100% kế hoạch đề ra, với hơn 2.958 tỉ đồng thu về.
Những ngày đầu năm Tân Sửu, đi đến đâu chúng tôi cũng thấy nụ cười rạng rỡ trên những khuôn mặt rám nắng đang hướng về chuyến mở biển với hy vọng khởi đầu năm mới tốt đẹp. Đối với ngư dân xa nhà, lênh đênh trên biển nhiều tháng trời thì giây phút đoàn viên luôn khiến họ xúc động.
“Cuộc đời tôi đã từng gắn liền với những chuyến tàu ra khơi đánh bắt xa bờ hàng tháng trời trên biển, nhưng mỗi lần quay về vẫn có một cảm xúc rất khác, mong mỏi từng phút giây gặp lại gia đình vợ con. Khi tàu cập bến, cá tôm đầy khoang, cả nhà lại vui như tết”, ngư dân Hoàng Tình chia sẻ.
Trong dịp tết vừa qua, đưa con trai đi chọn những chậu hoa xuân tươi nhất, anh Trần Văn Thành, một tài công có thâm niên đi biển ở xã Phước Tỉnh không giấu nổi sự phấn khích: “Cả năm lênh đênh trên biển, những ngày tàu cập cảng thì con cái đi học, gia đình mình chưa có được một kỳ nghỉ đúng nghĩa. Do vậy, dịp tết chính là cơ hội mình bù đắp cho con, đưa con đi mua sắm, ăn những món con thích. Năm nay được lộc biển khấm khá hơn, gia đình tôi quyết định đầu tư sắm sửa một số vật dụng mới và trang hoàng cho nhà cửa thêm khang trang”.
Ngày đoàn viên ngắn ngủi
Tranh thủ về với gia đình vài ngày, các ngư dân trên tàu cá của Làng chài Phước Tỉnh lại tất bật lo chuẩn bị cho chuyến mở biển đầu năm. Khi các loại cá vừa được đưa ra khỏi tàu, từng xe dịch vụ hậu cần nghề cá lại khẩn trương chạy đến tiếp nhiên liệu cho tàu thuyền. những cỗ máy xay nước đá hoạt động hết công suất, hàng chục ngư dân thoăn thoắt gạt đá xay vào hầm tàu; người lại hối hả khuân những tấm lưới, ngư cụ, bình gas, nước ngọt và nhu yếu phẩm cần thiết cho một chuyến biển dài ngày.
Gặp chúng tôi, ngư dân Trần Phước Thủy cười vui nói: “Vừa về tranh thủ gặp vợ con gia đình được ít bữa, nay chúng tôi lại đang chuẩn bị cho chuyến ra khơi đầu năm hy vọng thuận buồn xuôi gió, trúng cá đầy khoang để sớm được về bờ sum họp cùng gia đình”.
Chuyến biển cuối năm sau chuỗi ngày dài lên đênh trên vùng biển xa, tàu cá của anh Thủy “rinh” về được hơn chục tấn cá, trừ đi các khoản chi phí, anh Thủy vẫn còn đưa về cho bà xã được hơn “trăm chai” (100 triệu đồng), vui mừng vì thu nhập tăng khá hơn nên anh cũng kịp sắm cho vợ con chiếc xe honda “xịn”.
Tương tự, cập sát tàu anh Thủy, ông Tư “đen” lúc này cũng đang bận rộn nghiền hàng trăm cây đá cho vào hầm tàu. Tàu của ông Tư chuyên đánh bắt xa bờ, có khi đi cả tháng không về. Dịp tết vừa qua, ông cho các anh em tài công tranh thủ về với gia đình, một mình ông ở lại trông coi và chuẩn bị hậu cần cho chuyến đi biển trong vài ngày tới khi anh em bạn tàu và tài công đã kịp chia tay vợ con trở lại tàu.
Trong số hàng ngàn tàu cá cập cảng, không ít tàu của ngư dân làng chài Phước Tỉnh đã lựa chọn việc xa gia đình, đánh bắt xuyên tết để kiếm thêm thu nhập. Theo những kình ngư lâu năm thì những chuyển biển xuyên tết thường trúng lộc biển mang về đầy khoang bởi thời điểm này biển vắng tàu nên dễ có cơ hội kiếm được những mẻ cá lớn.
“Anh em chúng tôi đón tết trên biển nhiều lần quen rồi, ngay cả đêm giao thừa mọi người vẫn tranh thủ đánh cá đêm để mong sớm đầy khoang đưa tàu về cập cảng trong những ngày đầu năm mới. Chuyến biển đầu tiên lúc nào cũng vui vẻ, phấn khởi và đầy ắp cá, đó chính là niềm hạnh phúc của ngư dân chúng tôi”, anh Nguyễn Tôn Niên - một kình ngư tâm sự.
Còn với ngư dân Mai Văn Tưởng, người đã có gần 20 năm gắn bó với đầu sóng ngọn gió, biển đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống. “Mình sinh ra và lớn lên gắn liền tuổi thơ với biển, giờ bỏ nghề đánh cá không biết làm gì. Còn sức, mình vẫn cứ đi biển, con người sống chết có số, lúc nào biển bắt, mình đi. Biển lấy đi nhiều thứ nhưng cũng đã nuôi lớn nhiều thế hệ người con Phước Tỉnh, nên dù có mất mát, đau thương mình cũng không quay lưng với biển”, ngư dân Tưởng khẳng định.
Những ngày sau tết, cứ mỗi lần có đoàn tàu đánh bắt xa bờ quay về cảng, từ các ngả dẫn vào chợ cá Phước Tỉnh luôn tấp nập hơn những ngày thường. Chồng về, gia đình đoàn tụ, các chị, các mẹ cũng cười vui rôm rả hơn mọi ngày. Những phụ nữ nơi đây rất chịu thương chịu khó, khi vừa thay chồng gánh vác việc nhà, vừa ra các cảng cá làm công kiếm thêm thu nhập. Nhờ vậy, kinh tế của các gia đình ngư dân làng cá Phước Tỉnh càng ngày càng ổn định hơn…
Kể về chuyện làm giàu, nhiều kình ngư ở làng chài Phước Tỉnh chỉ nói ngắn gọn, đa số các gia đình ngư phủ ở đây đều quanh năm gắn bó với biển và làm giàu từ nghề đi biển. Tất cả các vật dụng từ nhà cửa, ti vi, tủ lạnh đến xe hơi… đều từ công sức lao động mà những chiếc ghe tàu của ngư dân chính là phương tiện đẻ ra tiền và giúp gia đình họ sung túc.