Vipesco sản xuất và thương mại lúa giống OM380

Sản xuất lúa giống theo hợp đồng

Chúng tôi có mặt tại cánh đồng sản xuất lúa giống của HTX Green Vina TG (xã Thạnh Lộc, huyên Cai Lậy, tỉnh Tiền Giang) khi đã xuống giống được khoảng 20 ngày, bà con đang tập trung chăm sóc những cánh đồng lúa phát triển rất đều đẹp, xanh mướt.

Dẫn chúng tôi tham quan cánh đồng lúa giống OM380, anh Trần Văn Nhiều, Giám đốc HTX nhổ thử một cây lúa lên kiểm tra rồi hào hứng tâm sự: “Từ vụ đầu tiên sản xuất lúa giống theo hợp đồng với Vipesco bà con đã gặp nhiều thuận lợi, được tập huấn kỹ thuật canh tác theo đúng quy trình, các nhân viên công ty cùng bà con bám đồng trong suốt mùa vụ. Thu hoạch lúa xong, cân giao nộp cho hợp tác xã, thu tiền tươi tại ruộng rất khỏe”.     

Theo anh Nhiều, vụ đông xuân 2023-2024 HTX bắt đầu nhận sản xuất lúa giống OM380 (cấp xác nhận 1) cho Công ty CP Thuốc Sát Trùng Việt Nam (Vipesco), từ đầu vụ được cung cấp giống, triển khai trên diện tích 15 ha. HTX lúc đầu chọn ra 4 hộ dân tiên phong làm mô hình mẫu và được nhân viên của công ty cùng đồng hành hỗ trợ quy trình kỹ thuật. Kết quả thu hoạch tổng sản lượng đạt được 86 tấn lúa giống, bà con sản xuất có lời hơn so với trồng lúa thương phẩm.

Là một trong 4 nông dân sản xuất lúa giống đầu tiên của HTX Green Vina TG, trong vụ đông xuân năm trước, ông Út Quý đã sớm triển khai trên diện tích 6 ha giống OM380 làm theo quy trình của công ty đưa ra.

“Mấy năm qua chúng tôi đã trồng giống OM380 dòng cũ rồi, nhưng chỉ sản xuất lúa thương phẩm. Đến nay khi bắt đầu sản xuất lúa giống theo quy trình và được công ty ký hợp đồng bao tiêu thì bà con thấy yên tâm hơn vì đầu ra không bấp bênh, giá cũng cao hơn giá thị trường, giúp sản xuất lúa có lời”, ông Quý phấn khởi nói.

Theo ông Quý, khi sản xuất lúa giống tất cả các hộ dân phải làm theo quy trình kỹ thuật, không được xịt thuốc kích thích tăng trưởng hay tự ý xuống giống, chăm bón phân thuốc theo ý mình mà phải làm đồng loạt để thu hoạch cùng đợt, giúp lúa cho năng suất cao và chất lượng đồng đều nhau.               

Sau vụ đầu tiên sản xuất lúa giống OM380 đạt năng suất cao và có lời hơn nên vụ đông xuân 2024 -2025 nhiều bà con trong HTX Green Vina TG hăng hái đăng ký tham gia vào mô hình sản xuất lúa giống cung cấp cho công ty Vipesco thu mua. Do đó, HTX tiếp tục triển khai ưu tiên chọn thêm những hộ dân có ruộng liền kề để ký hợp đồng trước và tăng dần diện tích sản xuất lúa giống lên.

Ông Trần Văn Mười, thành viên HTX Green Vina TG (ấp 4, xã Thạnh Lộc, huyện Cai Lậy) vừa cùng bà con xuống giống 1,5 ha OM380 trong vụ đông xuân năm nay; được HTX và công ty ký hợp đồng bao tiêu ngay từ đầu vụ. Ông Mười vui vẻ cho biết: “Năm nay chúng tôi sản xuất lúa giống theo hợp đồng sẽ không còn sợ bị thương lái chê, giá bán cho công ty thu mua cũng cao hơn lúa thường nên bà con rất phấn khởi”.

Theo ông Mười, khi nhận làm bà con được hướng dẫn làm đúng quy trình kỹ thuật sản xuất lúa giống, ngoài ra còn được thêm tiền khử lẫn giúp lúa đạt năng suất và chất lượng cao hơn. Còn lâu nay làm lúa thường, có ruộng lúa bị rụng hạt nhiều không khử lẫn xuể, bà con bỏ mặc ruộng khiến ảnh hưởng đến năng suất.

Anh Cù Hải Đương, Trưởng Khu vực Bắc Sông Hậu - Công ty Vipesco cho biết: “Khi nhận được kế hoạch phân phối giống của công ty, ngay trong vụ hè thu năm nay chúng tôi đã tiến hành tổ chức hội thảo để giới thiệu, phổ biến cho các đại lý và nông dân hiểu rõ về những đặc tính của giống OM380 dòng mới này; đồng thời triển khai các mô hình trình diễn, hội thảo đầu bờ ở từng địa phương”.

Do kết quả trình diễn các mô hình giống lúa OM380 đạt kết quả tốt: lúa phát triển mạnh, kháng bệnh tốt và đạt năng suất cao, nông dân canh tác hiệu quả nên nhiều nông dân xung quanh mạnh dạn sử dụng giống OM380 dòng mới của Vipesco. Do vậy, ngay tại tỉnh Tiền Giang, Vipesco đã đưa ra thị trường trên 15 tấn giống và đã nhanh chóng tiêu thụ vượt kế hoạch đề ra. Trong vụ đông xuân năm nay Vipesco dự kiến sẽ tăng sản lượng giống từ 15 tấn lên 40 tấn giống để đưa ra thị trường, cung cấp cho bà con nông dân.

Bao tiêu sản phẩm

Giống lúa OM380 là một trong những giống lúa mới được ưa chuộng trong nông nghiệp Việt Nam hiện nay nhờ năng suất cao, khả năng chống chịu sâu bệnh tốt và cho chất lượng gạo đạt tiêu chuẩn xuất khẩu.

Theo công ty Vipesco, giống lúa OM380 là kết quả của quá trình lai tạo giống lúa chất lượng cao tại Viện lúa ĐBSCL. Đây là giống lúa thuộc dòng OM, nổi tiếng với năng suất vượt trội và khả năng thích ứng tốt với nhiều điều kiện canh tác khác nhau. Đặc biệt, giống lúa này phù hợp với điều kiện khí hậu và thổ nhưỡng của vùng ĐBSCL, đã được Cục Trồng trọt - Bộ NN-PTNT công nhận (theo Quyết định công nhận và lưu hành giống cây trồng Số 218/QĐ-TT-VPPN ngày 01/10/2020). Do đó, Vipesco đã phối hợp cùng Viện để chuyển giao, thương mại hóa giống OM380 tại nhiều địa phương.

Giám đốc HTX Green Vina TG cũng khẳng định, giống lúa OM380 dòng mới do công ty Vipesco đặt hàng cho kháng bệnh tốt, cây cứng không đổ ngả, cho năng suất cao hơn giống OM380 dòng cũ khoảng gần 1 tấn/ha, giúp bà con vừa giảm được chi phí sản xuất vừa có lời hơn. “Khi triển khai vụ đầu tiên do bà con trong hợp tác xã chưa quen với việc sản xuất lúa giống theo quy trình chặt chẽ của công ty đưa ra nên còn hơi e ngại. Do đó, chúng tôi đã xây dựng mô hình mẫu để bà con làm theo. Vụ đông xuân này hợp tác xã tiếp tục sản xuất lúa giống, với 17 hộ trong hợp tác xã tham gia trên diện tích 23 ha theo kế hoạch của công ty đã đặt hàng để bao tiêu đầu ra”, anh Nhiều nói.  

Thạc sĩ Hồ Chí Dũng, chuyên viên phụ trách ngành giống Vipesco Khu vực phía Nam cho hay, với giống lúa OM380 dòng mới của Vipesco có những ưu điểm nổi bật là chu kỳ sinh trưởng khá ngắn từ 90 - 95 ngày so với các giống lúa khác, giúp người nông dân tiết kiệm được thời gian và chi phí sản xuất; lúa luôn có bộ lá xanh đậm, lá đòng to - dày, thẳng đứng, bông chùm, đóng hạt khít (hạt chồng hạt), hạt chắc tới cậy,.. Năng suất trung bình trong vụ đông xuân dao động từ 8,0 - 9,0 tấn/ha, canh tác tốt có thể đạt 10 tấn/ha; trong khi vụ hè thu cũng đạt từ 7,0 đến 8,0 tấn/ha.

“Giống lúa này dễ trồng, cho năng suất cao, tính kháng bệnh đạo ôn tốt. Chính vì thế sẽ giảm được từ một đến hai cữ phun thuốc BVTV, góp phần bảo vệ môi trường và sức khỏe cho người nông dân sản xuất. Đặc biệt, giống OM380 có hạt dài, trắng trong và mềm dẻo thơm và độ ngọt tự nhiên sau khi nấu, phù hợp với thị hiếu của người tiêu dùng trong nước cũng như xuất khẩu”, Thạc sĩ Dũng chia sẻ.

Để sản xuất lúa giống OM380 đạt hiệu quả kinh tế cao, Thạc sĩ Dũng khuyến cáo bà con cần phải sử dụng giống lúa cấp “Xác nhận 1 của Vipesco” và triển khai mật độ xuống giống từ 100 - 120 kg/ha, bón phân tỷ lệ hợp lý theo đúng quy trình kỹ thuật của công ty đưa ra. Thường xuyên thăm đồng, quản lý nước và phòng trừ sâu bệnh kịp thời vẫn là yếu tố quan trọng để đảm bảo mùa vụ thành công. Đối với lúa làm giống thì cần phải tuân thủ các đợt khử lẫn, có 4 giai đoạn, gồm: khi lúa 20 - 25 ngày và giai đoạn 40 - 45 ngày; giai đoạn quan trọng là trước trổ, khi lúa ở giai đoạn 50 - 55 ngày và đặc biệt giai đoạn trước khi thu hoạch từ 5 -10 ngày cần khử lẫn.

Giống lúa OM380 có khả năng thích nghi cao với điều kiện thời tiết khắc nghiệt, đặc biệt là khả năng chống chịu hạn hán và ngập úng tốt, giúp nông dân duy trì sản lượng ổn định qua các mùa vụ.

Trao đổi với PV Nông nghiệp Việt Nam, ông Trà Hữu Nguyên, Phó Chủ tịch UBND xã Thạnh Lộc, huyện Cai Lậy, tỉnh Tiền Giang cho biết: Qua báo cáo của hợp tác xã về việc liên kết với Vipesco đã triển khai vụ đầu tiên sản xuất lúa giống OM380 theo hợp đồng bao tiêu trên địa bàn xã khá thuận lợi. Đối với giống lúa này thích hợp sản xuất được cả 3 vụ/năm, cây đẻ nhánh nhanh, kháng bệnh đạo ôn, rầy nâu rất tốt, nông dân rất ưa chuộng.  

Theo ông Nguyên, diện tích đất canh tác lúa trên địa bàn xã có khoảng 1.500 ha, lúa là cây trồng chủ lực của xã. Hiện địa phương cũng đang tích cực tham gia vào Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao ở ĐBSCL, với diện tích khoảng 1.500 ha (100% diện tích trồng lúa). Địa phương đang triển khai mô hình ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất, HTX cũng được Nhà nước hỗ trợ trang thiết bị  nên việc nhân rộng mô hình sản xuất lúa giống OM380 cũng rất thuận lợi.

"Đây là năm thứ hai Vipesco triển khai sản xuất và thương mại giống lúa OM380. Vipesco hợp đồng liên kết với Viện lúa ĐBSCL tiếp nhận giống lúa siêu nguyên chủng OM380 để phát triển sản xuất giống nguyên chủng, dùng nguồn giống nguyên chủng này để sản xuất giống xác nhận 1. Chúng tôi đã ký hợp đồng bao tiêu với các HTX ở nhiều địa phương vùng ĐBSCL để sản xuất ra giống xác nhận 1. Sau đó sẽ tiến hành chuyển giao giống xác nhận 1 chất lượng cao cho nông dân sản xuất đại trà, giúp đạt năng suất và lợi nhuận cao.

Thời gian tới, Vipesco sẽ gia tăng mạnh diện tích sản xuất lúa giống OM380 để tăng sản lượng giống xác nhận 1, chủ động nguồn giống để cung cấp đến tận tay bà con nông dân; phân bổ rộng rãi trên thị trường khắp các tỉnh. Đồng thời Vipesco sẽ từng bước chọn và sản xuất, đưa ra thị trường nhiều giống lúa khác để đáp ứng rộng rãi nhu cầu của nông dân. Kế hoạch lâu dài, để phát triển mạnh ngành giống, Vipesco sẽ đầu tư xây dựng, quy hoạch vùng sản xuất lúa giống, nhà máy, kho bãi để chủ động sản xuất lúa giống; xây dựng nhà máy xay xát chế biến gạo và thu mua lúa thương phẩm của nông dân để chế biến xuất khẩu", ông Phan Đức Sơn, Trưởng ngành Phát triển Giống công ty Vipesco.