Vườn ươm giống công nghệ cao 'chết yểu'

Dù được đầu tư khá đồng bộ, bài bản nhưng nhiều năm qua, Trung tâm Giống cây lâm nghiệp chất lượng cao (tại xã Cẩm Quan, huyện Cẩm Xuyên, Hà Tĩnh) hoạt động không hiệu quả, vườn ươm bỏ hoang, cỏ dại mọc um tùm, gây lãng phí hàng tỷ đồng.

Nhà ươm giống công nghệ cao ươm… cỏ dại

Chúng tôi có mặt tại trung tâm này vào buổi sáng, thấy vắng lặng, đìu hiu, không một bóng người. Bao trùm phía bên trong là cỏ dại, hệ thống giàn tưới bị gỉ, xuống cấp, lưới rách, nhà huấn luyện, nhà đất, nhà ươm bỏ hoang. Duy nhất chỉ có vườn ươm giống gốc (cây mẹ) và khu sản xuất ngoài trời của công nhân vẫn còn hoạt động.

Một công nhân xin giấu tên cho biết: “Những năm trước vườn ươm vẫn hoạt động bình thường theo hình thức giao khoán, do không hiệu quả nên từ năm ngoái đến nay gần như bỏ hoang. Để bám trụ với công việc, một số công nhân đóng cọc dựng giàn sản xuất ngoài trời”.

Được biết, Trung tâm Giống cây lâm nghiệp chất lượng cao được thành lập từ năm 2009 với diện tích rộng gần 16ha, kinh phí hơn 8 tỷ đồng. Mục tiêu của dự án mỗi năm cung cấp từ 6 – 7 triệu cây giống lâm nghiệp, cây ăn quả, cây công nghiệp cho người dân trong tỉnh.

Hệ thống nhà giàn xuống cấp…

Tuy nhiên, sau hơn 5 năm đi vào hoạt động, chưa có năm nào trung tâm sản xuất hết công suất mà ở thời điểm “hưng thịnh” nhất vẫn chưa đạt 50% mục tiêu của dự án. Theo báo cáo của Ban Quản lý Bảo tồn thiên nhiên Kẻ Gỗ thì năm 2015, trung tâm xuất bán được 1,5 triệu cây giống, doanh thu đạt hơn 1,7 tỷ đồng, năm 2016 xuất bán được 2,5 triệu cây giống, doanh thu đạt 2,4 tỷ đồng. Những năm sau đó, trung tâm chỉ hoạt động cầm chừng, thu không đủ bù chi phí. Cũng theo đánh giá của Ban quản lý thì nguyên nhân trung tâm hoạt động không hiệu quả là do thời tiết bất lợi, nguồn giống trên thị trường nhiều dẫn đến sản phẩm khó tiêu thụ.

Trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Viết Ninh, Giám đốc Khu Bảo tồn thiên nhiên Kẻ Gỗ thừa nhận hiện nay Trung tâm Giống cây lâm nghiệp chất lượng cao hoạt động không hiệu quả. “Trước đây, trung tâm cung cấp cây giống cho vùng Thạch Hà, Cẩm Xuyên… Tuy nhiên do điều kiện khí hậu quá khắc nghiệt, cây ươm trong nhà kính nhiệt độ thấp, khi đưa ra ngoài bị “sốc” nhiệt rồi chết. Hơn nữa, việc ươm cây giống trong vườn ươm công nghệ cao chi phí cao hơn nhiều so với giá thị trường nên rất khó bán. Giá cây giống của trung tâm là 1.500 đồng/cây trong khi giá bán trôi nổi ở ngoài chỉ ở mức 300 đồng/cây thì người dân sẽ chọn giá rẻ để mua. Để đánh giá chất lượng giống cây phải cần 5 – 6 năm thì mới biết được nên cây giống của Trung tâm khó tiêu thụ”, ông Ninh lý giải.

Cũng theo ông Ninh, UBND tỉnh đã có chủ trương chuyển đổi Trung tâm Giống cây lâm nghiệp chất lượng cao cho Công ty TNHH Thanh Thành Đạt. Mọi thủ tục pháp lý đã hoàn tất, thời gian tới công ty này sẽ tiếp quản trung tâm.