Xã có gần 200 hộ trồng hoa thiên lý, giá 30.000 - 50.000 đồng/kg

Xã Sơn Tiến (huyện Hương Sơn) có đất vườn đồi rộng. Với ưu điểm dễ trồng, mang lại hiệu quả kinh tế cao, sau một thời gian được một số hộ trồng thử nghiệm cho năng suất cao, dễ tiêu thụ, mang lại thu nhập ổn định nên ngày càng có nhiều hộ dân trồng hoa thiên lý.

Từ trồng chơi chuyển sang cây hàng hóa

Những ngày này, người dân xã Sơn Tiến đang nhộn nhịp thu hoạch hoa thiên lý. Những vườn đồi hoa thiên lý xanh mướt, từng chùm hoa kín giàn, thơm ngát.

Chúng tôi đến thăm vườn của gia đình ông Võ Xuân Anh và bà Nguyễn Thị Thủy ở thôn Thiên Nhẫn (xã Sơn Tiến) đúng lúc hai ông bà đang tất bật thu hoạch hoa thiên lý để kịp giao cho thương lái đã đặt trước. Ông Anh cho biết: "Trên vùng đất đồi này trước đây gia đình tôi đã trồng khá nhiều loại cây như mít, bưởi, cam... nhưng cho năng suất thấp, sản phẩm khó tiêu thụ. Năm 2017, nhận thấy cây thiên lý dễ trồng, hoa thiên lý có giá bán cao nhưng người dân chủ yếu trồng một ít ở sân để làm đẹp khuôn viên và dùng trong nhà nên gia đình tôi đã mạnh dạn cải tạo lại vườn để trồng thử nghiệm 1 sào cây thiên lý".

Nhờ kinh nghiệm thực tế từ chọn giống, cách phòng trừ sâu bệnh, nguồn nước tưới đảm bảo nên toàn bộ diện tích trồng hoa thiên lý của gia đình ông Anh luôn xanh mướt, vụ nào cũng cho thu nhập đều đều. Hoa thiên lý được thương lái đến tận vườn thu mua nên không lo đầu ra. Vì vậy từ chỗ trồng thử nghiệm, đến nay gia đình ông Anh đã mở rộng lên 7 sào.

Theo ông Anh, cây hoa thiên lý phù hợp với những vùng đất khô, thoát nước tốt, chăm sóc cây thiên lý đỡ vất vả hơn cây màu khác. Hoa thiên lý chứa nhiều dinh dưỡng, dễ chế biến, dễ ăn, tiêu thụ mạnh nên thương lái đến tận ruộng để thu mua. Với 7 sào (sào 500m2) trồng cây hoa thiên lý, mỗi vụ gia đình ông Anh có thu nhập gần 100 triệu đồng.

“Khi trồng hoa thiên lý, điều bắt buộc là phải làm giàn để cây leo. Việc làm giàn cũng không quá khó, có thể tận dụng thân cây tre, gỗ hay cột bê tông làm cọc, chôn xuống đất khoảng 25 - 30cm giúp cọc chắc chắn, không bị đổ. Khoảng cách giữa các cọc từ 3 - 3,5m, đóng cọc thành 2 dãy ở 2 mép giàn hoa thiên lý, phía trên có thể dùng các nhánh cây tre bắc ngang hay dùng dây kẽm căng đan xen với nhau thành giàn", ông Anh chia sẻ kinh nghiệm.

Năm nay, bên cạnh thời tiết thuận lợi, nắng nhiều, phù hợp cho cây hoa thiên lý sinh trưởng phát triển, người dân đã chú trọng áp dụng kỹ thuật chăm sóc, cắt tỉa, bón phân và tưới nước hợp lý nên cây cho hoa đẹp, nhiều hoa và chất lượng hoa tốt hơn nên sản lượng cao, được thương lái thu mua với giá cao hơn năm ngoái 2.000 - 3.000 đồng/kg.

Từ 5 sào đất vườn đồi dốc trồng chanh kém hiệu quả, gia đình bà Nguyễn Thị Bình thôn Vực Rồng, xã Sơn Tiến đã quyết định chuyển sang trồng hoa thiên lý. Bà Bình cho biết đã 5 năm chuyển đổi sang trồng cây thiên lý nhưng năm nay được mùa và được giá nhất.

"Nhà tôi trồng 3 sào, cứ 2 - 3 ngày thu hái một lần được khoảng 20 - 25kg/sào, giá bán giao động từ 30.000 - 50.000 đồng/kg (tùy thời điểm), tính ra mỗi tháng có thu nhập 10 - 12 triệu đồng/sào. Nhiều gia đình có diện tích lớn hơn có thể thu nhập mỗi ngày 2 - 3 triệu đồng. Nhờ trồng cây thiên lý mà cuộc sống người dân miền núi chúng tôi khấm khá hẳn", bà Bình phấn khởi.

Theo bà Bình, cây thiên lý dễ trồng, kỹ thuật chăm sóc không phức tạp, chỉ cần tưới nước và bón phân chuồng hay phân vi sinh là được. Rễ thiên lý không ăn sâu nên không chịu được ngập úng, việc trồng trên vùng đồi như tại địa bàn xã Sơn Tiến rất phù hợp.

Để có sản phẩm hoa đảm bảo chất lượng, theo bà Bình phải làm tốt khâu chăm sóc trong suốt quá trình trồng cũng như sau mỗi vụ thu hoạch, nhất là lựa chọn thời điểm hái hoa phù hợp để giữ được dinh dưỡng trong hoa cao nhất.

“Ngoài bón lót phân chuồng hoai mục khi mới trồng, đến giai đoạn cây bắt đầu đẻ nhánh, ra nụ cần bón thúc thêm, đồng thời làm cỏ quanh gốc, dùng cây cỏ khô, thân cây ngô hay trấu để tấp tủ giữ ẩm cho đất trong suốt những ngày hè nắng nóng để cây đủ sức ra hoa nhiều và đẹp.

Việc thu hoạch hoa phải vào sáng sớm, khi thời tiết mát mẻ mới giữ được lâu. Thời gian từ khi hoa hình thành nụ đến khi cho thu hoạch kéo dài 3 ngày, nếu quá 3 ngày mới hái hoa sẽ già và chất lượng giảm nên khó tiêu thụ. Vì vậy vào thời vụ thu hoạch, người trồng cần chú ý chu kỳ ra hoa để thu hái đúng thời điểm”, bà Bình cho biết thêm.

 Nhiều hộ thu nhập hàng trăm triệu đồng

Với đặc tính là loại cây leo, rất dễ trồng, chi phí đầu tư thấp, mau cho thu hoạch, chỉ sau 4 - 5 tháng trồng đã ra hoa, mỗi vụ thu hoạch kéo dài 4 - 5 tháng, có thể thu hoạch được nhiều lứa trong nhiều năm liên tiếp, ít sâu bệnh, không phải sử dụng thuốc bảo vệ thực vật nên hoa thiên lý thuộc loại rau sạch, được thị trường rất ưa chuộng.

Bên cạnh đó, việc nhân giống cây thiên lý cũng khá đơn giản, chỉ cần chọn phần dây không quá già hay quá non, cắt thành đoạn dài chừng 7 - 10cm, sau đó phun thuốc kích thích ra rễ rồi khoanh tròn phần gốc trước khi đặt hom xuống đất, phần trên giữ lại 2 - 3 mắt lá là cây có thể sinh trưởng phát triển bình thường.

Cùng với đó, nhu cầu người mua hoa thiên lý nhiều, dễ bán và có giá trị kinh tế khá cao, sản phẩm được thương lái đến tận nơi để thu mua, không bao giờ lo ế như những loại rau màu khác. Chính vì vậy, từ chỗ một số ít nhà trồng để làm đẹp theo từng dàn, hoặc trồng bám theo các hàng rào và hoa chỉ sử dụng trong gia đình thì hiện nay, nhiều hộ gia đình tại xã Sơn Tiến đã tập trung đầu tư trồng cây thiên lý theo hướng hàng hóa.

Ông Hoàng Huy Hiệu, Phó Chủ tịch UBND xã Sơn Tiến cho biết: Trong lộ trình thực hiện xây dựng nông thôn mới, việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng, xóa bỏ vườn tạp là một trong những mục tiêu quan trọng. Trồng cây thiên lý là mô hình mới đem lại hiệu quả khá rõ. Hàng năm, chính quyền địa phương đã phối hợp với các đơn vị chuyên môn tập huấn, hướng dẫn kỹ thuật trồng, chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh, đồng thời kiểm tra, đánh giá kết quả để làm cơ sở nhân rộng, hướng tới lựa chọn cây thiên lý là cây trồng chủ lực của địa phương.

Đến nay, toàn xã có gần 200 hộ trồng cây thiên lý với tổng diện tích trên 10ha, hộ ít dăm bảy gốc, hộ nhiều lên đến gần trăm gốc, tập trung lớn nhất ở các thôn Vực Rồng, Thiên Nhẫn, Ao Tròn. Với giá thị trường năm nay, nhiều hộ thu về từ 60 - 80 triệu đồng/vụ, một số gia đình diện tích lớn thu nhập lên đến cả trăm triệu đồng. Giá trị cây hoa thiên lý đem lại cao hơn nhiều so với nhiều cây trồng khác, vì thế nhiều hộ gia đình chọn hoa thiên lý làm cây trồng chính trong phát triển kinh tế.