Chế biến nhân điều xuất khẩu. |
Theo Bộ Công Thương, trong tháng 8 vừa qua, xuất khẩu hạt điều sang Trung Quốc đạt 7.797 tấn, trị giá gần 60 triệu USD, tăng tới 70,9% về lượng và tăng 61% về trị giá so với tháng 8/2018.
Như vậy, trong 8 tháng đầu năm nay, xuất khẩu hạt điều sang Trung Quốc đã đạt 42.199 tấn, trị giá 327 triệu USD, tăng tới 60,8% về lượng và 35,4% về giá trị so với 8 tháng đầu năm 2018.
Điều đáng nói là sự tăng trưởng mạnh của lượng và giá trị hạt điều xuất sang Trung Quốc đến trong bối cảnh mà xuất khẩu hạt điều sang nhiều thị trường khác bị sụt giảm, thậm chí là giảm mạnh về kim ngạch, mà nguyên nhân chính là do giá hạt điều giảm trên toàn cầu.
Nhờ sự tăng trưởng tốt ở thị trường Trung Quốc, mà giá trị xuất khẩu hạt điều trong 8 tháng đầu năm nay, tuy tăng trưởng âm, nhưng mức giảm không quá lớn (giảm 7,6%).
Căng thẳng thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc được coi là một trong những nguyên nhân quan trọng nhất giúp cho xuất khẩu hạt điều Việt Nam sang Trung Quốc tăng mạnh. Việc chính phủ Trung Quốc quyết định ngừng nhập khẩu hoặc áp thuế cao nhiều mặt hàng nông sản từ Mỹ, nhằm trả đũa trong chiến tranh thương mại, đã khiến cho nhập khẩu các loại hạt từ Mỹ vào Trung Quốc giảm mạnh, nhất là hạnh nhân.
Mỹ đang là nước sản xuất và xuất khẩu hạnh nhân lớn nhất thế giới, khi chiếm khoảng 80% sản lượng toàn cầu. Trong khi đó, Trung Quốc vốn là một trong những khách hàng lớn nhất của hạnh nhân Mỹ.
Tháng 7/2018, để trả đũa phía Mỹ, Trung Quốc đã áp thuế nhập khẩu tới 50% với hạt hạnh nhân nhập khẩu từ Mỹ. Mức thuế quá cao này đã khiến cho lượng hạnh nhân từ Mỹ nhập khẩu vào Trung Quốc giảm mạnh.
Theo Hiệp hội Hạnh nhân California (nơi có sản lượng hạnh nhân lớn nhất ở Mỹ), từ tháng 8/2018 đến tháng 2/2019, số lô hàng hạt hạnh nhân từ California đến Trung Quốc và Hồng Kông đã bị giảm tới 25%.
Ông Đặng Hoàng Giang, PCT Hiệp hội Điều Việt Nam, cho biết, hạt điều Việt Nam được Trung Quốc tăng mạnh nhập khẩu còn có những nguyên nhân khác.
Chẳng hạn, có thể có yếu tố đầu cơ, tuy không nhiều. Việc điều chỉnh tỷ giá đồng Nhân dân tệ (NDT) cũng có thể đã tác động không nhỏ tới việc hạt điều Việt Nam đi mạnh sang Trung Quốc.
Các tháng 5, 6, 7 và 8 vừa rồi là thời điểm các khách hàng Trung Quốc mua rất nhiều hạt điều từ Việt Nam, nhằm tránh những tác động bất lợi với hàng nhập khẩu do việc điều chỉnh tỷ giá. Bởi khi Trung Quốc phá giá đồng NDT, hàng nhập khẩu, trong đó có hạt điều, sẽ trở nên đắt hơn so với trước đó.
Trong 8 tháng đầu năm nay, xuất khẩu hạt điều sang Trung Quốc đã đạt 42.199 tấn, trị giá 327 triệu USD. |
Theo nhận định của Bộ Công Thương, để bù đắp sự thiếu hụt các loại hạt nhập khẩu từ Mỹ, Trung Quốc có khả năng sẽ tiếp tục tăng nhập khẩu hạt điều từ Việt Nam trong những tháng tới.
Tuy nhiên, ông Đặng Hoàng Giang cho rằng, trong rổ hàng hóa, hạt điều là loại hạt có thể thay thế cho các loại hạt khác như hạnh nhân, óc chó, dẻ cười… Vì thế, khi các loại hạt nói trên từ Mỹ khó nhập khẩu vào Trung Quốc do bị áp thuế cao, các nhà nhập khẩu Trung Quốc sẽ tìm kiếm sự thay thế từ các thị trường khác và các loại hạt khác, trong đó có hạt điều. Nhưng lợi thế này không phải là tuyệt đối.
Vả lại, trong những tháng qua, Trung Quốc đã nhập khẩu khá nhiều hạt điều từ Việt Nam. Do đó, các doanh nghiệp cần thận trọng xem xét kỹ càng nhu cầu thị trường và đưa ra quyết định theo sự đánh giá, chiến lược kinh doanh của chính doanh nghiệp.
Theo ông Đặng Hoàng Giang, trong những năm gần đây, hạt điều Việt Nam xuất khẩu qua đường biên mậu, tiểu ngạch sang Trung Quốc rất ít. Chủ yếu là đi chính ngạch. Các doanh nghiệp xuất khẩu điều sang Trung Quốc đều đã sẵn sàng, đầy đủ các bộ hồ sơ, chứng từ, kể cả giấy chứng nhận xuất xứ. Do đó, trong khi nhiều mặt hàng nông thủy sản bị ảnh hưởng không nhỏ do Trung Quốc xiết biên mậu, tiểu ngạch, yêu cầu có chứng nhận xuất xứ …, thì hạt điều xuất khẩu sang Trung Quốc gần như không bị ảnh hưởng. |