Đây cũng là ca đầu tiên được thực hiện tại Việt Nam dưới sự phối hợp của các bác sĩ Học viện Quân y 103 và các chuyên gia đến từ Nhật Bản thực hiện.
Ca ghép phổi thành công tốt đẹp
Bệnh nhi 7 tuổi ở huyện Quản Bạ (Hà Giang) bị giãn phế quản bẩm sinh, suy hô hấp, suy dinh dưỡng nặng được chỉ định ghép cả 2 lá phổi. Người cho phổi là bố bé (28 tuổi) và bác ruột (30 tuổi).
Giáo sư Đỗ Tiến Quyết, Giám đốc Học viện Quân y, cho biết, tiểu sử bệnh của bệnh nhi này được ghi lại là từ 2 tháng tuổi đã có biểu hiện lâm sàng khò khè, khó thở, khi khóc to người tím tái.
Mặc dù gia đình đã cho bé đi khám và điều trị nhiều lần tại Bệnh viện tỉnh, xuống điều trị tại BV Nhi Trung ương nhưng bệnh không hồi phục, trẻ thường xuyên bị nhiễm trùng. Bệnh nhi được chẩn đoán bị giãn phế quản bẩm sinh lan tỏa 2 phổi, đã biến chứng suy hô hấp, tâm phế mạn, suy dinh dưỡng độ 3 có chỉ định ghép phổi.
Ca ghép nằm trong khuôn khổ đề tài “Nghiên cứu ghép thùy phổi hoặc một phần phổi từ người cho sống và người cho chết não” do Học viện Quân y 103 thực hiện. Do đó, để chuẩn bị cho ca ghép, Học viện Quân y đã cử cán bộ đi học tập, trao đổi kinh nghiệm ghép phổi trên người tại BV Đại học Okayama, Nhật Bản.
Đồng thời phối hợp với các bệnh viện trong cả nước tuyển chọn bệnh nhân có chỉ định phổi và em bé người Hà Giang đã được BV Nhi Trung ương giới thiệu, lựa chọn. Sau đó, các bác sĩ Học viện đã phối hợp chính quyền địa phương tư vấn, tuyên truyền, vận động gia đình thực hiện ghép phổi điều trị cho bé.
“Rất may gia đình đã đồng ý, ca ghép được thực hiện vào ngày 22/1 sau hơn 11 tiếng đồng hồ đã thành công tốt đẹp. Nguyên tắc để thành công một ca ghép phổi là nguồn cho khỏe mạnh, sau đó bệnh nhân có thể hồi phục. Phổi gồm 2 buồng phổi, trong đó buồng phổi bên trái gồm 2 thùy, buồng phổi bên phải có 3 thùy.
Phổi chỉ còn 1 thùy có thể giãn nở chiếm đầy khoang phổi (có thể cắt 1 thùy bên trái hoặc bên phải), các chức năng phổi phục hồi rất nhanh. Hiện nay trong điều trị các bác sĩ vẫn tiến hành cắt một bên thùy phổi”, GS. Đỗ Tiến Quyết nói.
Được biết, sau mổ cả bố và bác ruột đều ổn định, được chuyển sang phòng thường theo dõi tiếp. Bệnh nhi đang được theo dõi, các chỉ số sinh tồn đều ổn định và đang được điều trị tích cực.
Theo GS Quyết, ghép phổi là một trong những ca ghép rất khó, không giống các nội tạng khác. Một trong những điều quan trọng để thành công của ca phép là chọn phổi khỏe để ghép. Rất may trong ca ghép này, tỷ lệ hòa hợp rất cao. Các bác sĩ đã cắt lấy thùy phổi dưới của người cho để thay thế cả 2 lá phổi cho trẻ.
Có mặt tại buổi công bố ca bệnh, ông Oto Takahiro, Giám đốc Trung tâm Ghép tạng, BV Đại học Okayama, đánh giá, sau ca này, từ ca phẫu thuật thứ 2 các bác sĩ Việt Nam có thể thực hiện tốt mà không cần có sự trợ giúp từ phía Nhật Bản. Tỷ lệ sống sót sau 5 năm được ghép tại đây là 80%, cao hơn nhiều so với tỷ lệ chung của thế giới.
Đối với bệnh nhi này, chuyên gia Nhật Bản đánh giá có thể sống đến 60, 70 thậm chí 80 tuổi. Bởi với trẻ con, một phần phổi của người lớn cũng đủ để trẻ phát triển bình thường.
