Bạn đọc gửi từ hòm thư: nguyenduycanhktd1@yahoo.com xin hỏi:
Bố mẹ tôi có một căn nhà và đất thổ cư lâu đời 530 m2. Năm 1994, bố tôi qua đời, lúc đó mẹ tôi 70 tuổi, còn tôi và anh tôi công tác ở xa. Chị dâu tôi (lấy anh trai tôi vào năm 1979), đến năm 1996 xã bắt đầu làm sổ đỏ và mang tên chị dâu tôi (sổ đất thổ cư và ruộng HTX phân gộp vào một chỗ và mang tên chị dâu tôi).
Nay tôi đề nghị trả lại tên cho mẹ tôi thì thủ tục làm thế nào cho hợp lý vì đất và nhà ở là của cha mẹ tôi? Chị dâu tôi không chịu về làm thủ tục thì anh em tôi phải làm gì?
Nếu anh trai tôi chia đôi số đất thổ cư ra làm hai thì thủ tục phải làm ra sao (vì mẹ tôi đã 88 tuổi, mẹ đồng ý cho anh trai một nửa bán lấy tiền, nửa còn lại cho tôi để tôi xây nhà thờ, thờ cúng bố mẹ).
Trả lời:
Nguồn gốc đất của gia đình anh là do bố mẹ anh tạo dựng, khi bố anh mất, đúng ra mẹ anh phải là người đứng tên trong giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (đất ở) nhưng không hiểu tại sao chị dâu anh lại đứng tên và chính quyền địa phương lại chứng nhận để chị dâu đứng tên mà mẹ anh không được đứng tên (trong việc kê khai để cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất có điều bất bình thường).
Hiện nay, theo yêu cầu của mẹ anh và của anh em trong gia đình muốn chia đất nhưng đất đó lại do chị dâu anh đứng tên, do đó về pháp lý thì đất mang tên chị dâu nên mọi người không có quyền phân chia.
Trước hết anh phải họp mặt đầy đủ các thành viên trong gia đình bàn về vấn đề chia đất cho các anh em như ý của mẹ anh. Nếu chị dâu không đồng ý chia đất thì rất khó giải quyết mà lúc này mẹ anh phải khởi kiện ra tòa án, mẹ anh là người đứng lên khởi kiện đòi lại đất.
Trước khi khởi kiện, mẹ anh phải chứng minh về nguồn gốc thửa đất là của bố mẹ anh tạo dựng, khi bố anh mất và khi làm thủ tục cấp giấy chứng nhận lý do tại sao lại không mang tên mẹ anh mà lại mang tên chị dâu, trong khi hộ khẩu gia đình lúc đó có những ai trong hộ gia đình… và các giấy tờ chứng minh khác như xác nhận của họ hàng, hàng xóm, chính quyền địa phương (xác nhận của địa chính xã, bản đồ giải thửa của thửa đất…), công sức của những người trong gia đình tạo dựng lên thửa đất và tài sản trên đất đó.
Gia đình anh có đơn lên xã đề nghị xem xét xem giải thích như thế nào, đồng thời xin trích bản đồ giải thửa về nguồn gốc thửa đất để có căn cứ giải quyết những tranh chấp sau này.
