Những năm gần đây, cùng với sự phát triển của xã hội, đời sống kinh tế được nâng lên. Lối sống của một bộ phận lớp trẻ, nhất là trẻ vị thành niên cũng “thông thoáng hơn”.
Bên cạnh đó gia đình dường như cũng không mấy để ý quan tâm đến chuyện sinh hoạt của con cái. Từ đó dẫn đến xu thế trẻ sớm tiếp nhận lối sống buông thả để tảo hôn- cụm từ dương như chỉ xuất hiện vào đầu những năm xa xưa của thế kỷ 20-lại có đất sinh sôi.
Nạn tảo hôn đã và đang trở thành vấn nạn xã hội với những câu chuyện buồn, những câu chuyện “cười ra nước mắt” của không ít gia đình khi mặc nhiên buộc phải thừa nhận những ông bố, bà mẹ tuổi vị thành niên...
Ảnh minh họa
Trong chuyến công tác lên huyện miền núi Quỳ Châu ( Nghệ An), chúng tôi đã không ít lần chứng kiến những đám cưới mà cô dâu là những nữ sinh hôm qua còn là học sinh lớp 9, lớp 10.
Cũng không lâu, vào tháng 3 vừa rồi,tôi chứng kiến một đám cưới khá rình rang với đầy đủ những nghi lễ từ ăn hỏi đến đón dâu về nhà trai được tổ chức công khai và xem ra cũng có phần xôm. Cô dâu năm nay bước sang tuổi 17, đang là nữ sinh lớp 12 trường THPT Dân tộc nội trú, chú rể cũng chỉ hơn cô dâu 2 tuổi cũng vừa học hết 12 năm trước. Thi hỏng đại học đành ở nhà cùng gia đình. Điều đáng nói là cô dâu chính là con gái của một công chức trong ngành giáo dục, gia đình có đầy đủ yếu tố là một gia đình am hiểu pháp luật. Qua tìm hiểu, chuyện cô dâu “nữ sinh” và chú rể từng đã thậm thụt lén lút yêu nhau ngay từ lúc cô dâu mới bước vào lớp 10...
Cũng đã bị gia đình ngăn cấm, nhưng cuộc tình trẻ con lúc âm ỉ, khi bùng phát. Thay vì chuẩn bị cho việc thi cử cuối cấp, cô dâu thực sự “vào đời” với cái thai 5-6 tháng tuổi... Khi chính quyền không chấp nhận và không cấp đăng ký theo đúng luật định, lẽ ra gia đình nên có những phương pháp giải quyết theo hướng tích cực, trái lại cả hai họ lại tổ chức một đám cưới khá rình rang với đầy đủ các thủ tục như đã nói “đằng nào cũng đã lỡ...thôi thì cũng một đời con gái cũng tổ chức cho con cái đàng hoàng...”.
Đáng trách là ở chỗ: Khi đã không được cấp đăng ký kết hôn, cũng đồng nghĩa với việc đây là một đám cưới chui, thế nhưng có mặt trong “bữa cơm liên hoan" cùng gia đình, có không ít các vị chức sắc địa phương- xem ra như một sự ngấm ngầm thừa nhận đám cưới chui này.
Ngược lên xã vùng cao Châu Thuận- một xã có 98 % dân số là đồng bào dân tộc Thái-khi đặt vấn đề vấn nạn tảo hôn tại đây, ông Cầm Bá Kinh- phó chủ tịch phụ trách VH xã cho biết: Châu Thuận là xã vùng cao, đời sống người dân còn nhiều khó khăn. Tuy đã đẩy lùi và xoá bỏ được nhiều tập tục lạc hậu trong dân chúng, nhưng chuyện tảo hôn là chuyện nhận được nhiều sự quan tâm của chính quyền với những lần tuyên truyền, vận động người dân thực hiện.
Tuy nhiên, năm 2011, vẫn còn trường hợp một nữ sinh sinh năm 1998 ở bản Chàng, học lớp 9 trường phổ thông cơ sở Châu Thuận bỏ học để lấy chồng là người ở xã Châu Tiến bên cạnh. Đáng trách là khi chuyện diễn ra, chính quyền hai xã nhất quyết không cấp đăng ký và giải thích rất cụ thể chuyện vi phạm Luật hôn nhân. Gia đình hai bên vẫn bất chấp và tổ chức cưới xin rầm rộ. Cũng khó có thể đến dẹp đám cưới chui này bởi cũng chưa có chế tài cụ thể ngoài chuyện tuyên truyền vận động. Một số cán bộ địa phương nhận được giấy mời cơm, thay vì tuyên truyền vận động giải thích lại đến cùng “chia vui với hai họ”!
Theo ông Kinh, cũng chưa có thống kê cụ thể những đám cưới mà cô dâu là vị thành niên. Nhưng có điều khá phổ biến đã và đang ngấm ngầm tồn tại trong hướng xử lý đó là: Khi chuyện “gạo đã nấu thành cơm” với những trẻ vị thành niên này, bất chấp chính quyền không cấp đăng ký kết hôn. Họ vẫn cứ công khai tổ chức cưới xin rầm rộ. Sinh con chờ đến khi các bà mẹ, ông bố trẻ đủ tuổi lại đàng hoàng lên xin đăng ký và nhân thể làm khai sinh cho con. Bí quá với những trường hợp này cũng chịu phạt với số tiền vài trăm ngàn không đáng là bao!
Cái đáng lo và đáng bàn với vấn nạn tảo hôn là: Phần lớn các cặp vợ chồng “trẻ con” này sau khi lấy nhau đều không có công ăn việc làm ổn định. Tất cả đều phụ thuộc vào gia đình bố mẹ nên cũng đã xảy ra những câu chuyện buồn trong sinh hoạt..
Giải pháp nào để ngăn chặn và xử lý nếu không có một chế tài cụ thể ngoài chuyện vận động, tuyên truyền, giáo dục còn mang tính hình thức chung chung như hiện nay?
