Bệnh viêm đường hô hấp cấp tính do virus Mers-CoV, có nguồn gốc ở Ảrập Xêút, xuất hiện ở đây vào tháng 3/2012. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đánh giá đây là bệnh nguy hiểm, mắc ở hầu hết các độ tuổi.
Tuy nhiên chủ yếu là người già, nam giới (65%), người mắc bệnh mãn tính. Bệnh có tỷ lệ tử vong cao trong nhóm bệnh truyền nhiễm (gần 60%), có thể xuất hiện ở Việt Nam bất cứ lúc nào. Hiện nay, dịch bệnh trên đã được ghi nhận tại 11 quốc gia với gần 200 người mắc, riêng Ảrập Xêút có hơn 70 trường hợp đã tử vong (chiếm tỷ lệ 43%).
Qua điều tra về dịch tễ, các chuyên gia của WHO cũng cho thấy, virus trên có sự lây truyền từ người sang người qua tiếp xúc gần, nhưng chưa ghi nhận sự lây lan rộng trong cộng đồng. Hiện chưa có các yếu tố phơi nhiễm chính cũng như các yếu tố nguy cơ của các trường hợp mắc rải rác trong cộng đồng. Nguy hiểm hơn cả, bệnh vẫn chưa có vacxin phòng bệnh, chưa có thuốc điều trị đặc hiệu.
Cửa khẩu sân bay - "cửa ngõ" đầu tiên của dịch bệnh xâm nhập
Đa số các trường hợp mắc bệnh được báo cáo có triệu chứng nhiễm trùng đường hô hấp cấp và dẫn đến suy hô hấp, suy đa phủ tạng; thời gian ủ bệnh trung bình hơn 5 ngày. Để phòng bệnh, Bộ y tế khuyến cáo người dân thực hiện tốt vệ sinh cá nhân để phòng bệnh, như rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và dung dịch sát khuẩn, đeo khẩu trang khi ra ngoài để tránh nhiễm bệnh.
Tuy nhiên, đại diện lãnh đạo Bộ Y tế cũng bày tỏ lo ngại khi dịch bệnh có thể xâm nhập vào Việt Nam qua việc nhập cảnh của những người đến từ vùng có dịch bệnh, thông qua việc giao lưu thương mại, du lịch mở rộng giữa Việt Nam và các quốc gia trên thế giới.
Đặc biệt, gần đây tại Ảrập Xêút đã ghi nhận 8 trường hợp nhiễm virus mà không có biểu hiện triệu chứng ở một số cán bộ y tế và trẻ em. Điều này làm tăng mối lo ngại về những khó khăn trong việc phát hiện sớm và kiểm soát lây truyền bệnh trong cộng đồng và giữa nhiều nước khác nhau. Việc lây truyền có thể thông qua tiếp xúc hoặc qua các giọt nước bọt nhỏ, tuy nhiên điều này cũng cần nghiên cứu sâu hơn để có hiểu rõ về những nguy cơ của bệnh.
Vì vậy, để phòng chống dịch bệnh trên, Bộ Y tế Việt Nam đã tập trung chỉ đạo các bộ phận có liên quan tăng cường giám sát, lấy mẫu các trường hợp nghi ngờ để phát hiện sớm ca bệnh; tăng cường giám sát y tế tại các cửa khẩu, đặc biệt là các trường hợp về từ khu vực có dịch, sẵn sàng năng lực cho việc chẩn đoán xác định virus gây bệnh…
Bên cạnh đó, các trung tâm dự phòng đã sẵn sàng các đội cơ động phòng chống dịch, chuẩn bị vật tư, trang thiết bị phòng chống dịch và tăng cường giám sát các trường hợp mắc viêm đường hô hấp cấp tính trong cộng đồng. Bộ Y tế cũng đang chuẩn bị thành lập Văn phòng đáp ứng khẩn cấp phòng chống dịch bệnh trực thuộc Ban chỉ đạo phòng chống dịch bệnh nguy hiểm và mới nổi.
Đồng thời kiến nghị Chính phủ thành lập BCĐ liên ngành quốc gia phòng, chống dịch bệnh do Phó Thủ tướng là Trưởng ban, Bộ trưởng Bộ Y tế và Bộ NN-PTNT là Phó ban. Bộ cũng hỗ trợ kinh phí để đầu tư xây dựng cơ sở vật chất cho các Trung tâm y tế tuyến huyện, nhất là tại 120 Trung tâm y tế huyện thuộc khu vực miền núi, vùng sâu, vùng sa, vùng dân tộc thiểu số.
