Cây sao đen tùy từng nước mà còn gọi tên là kooky (Campuchia), may khèn (Lào), tên khoa học Hopea odorata Roxb, thuộc chi sao thuộc họ Dầu Dipterocarpaceae, thấy có nhiều ở Bangladesh, Ấn Độ, Campuchia, Lào, Malaysia, Myanma, Thái Lan và Việt Nam.
Ở nước ta mọc hoang trong rừng tại các tỉnh phía Nam, nhiều như Nam Trung Bộ, Tây Nguyên hay Đông Nam Bộ và được trồng làm bóng mát trên các đường phố như phố Lò Đúc - Hà Nội, đặc biệt là thành phố Đà Nẵng nhiều đến mức mà mệnh danh là thành phố sao đen.
Sao đen gỗ được dùng để đóng thuyền, làm cầu hay các công trình kiến trúc lớn; ngoài ra còn là vật liệu gỗ để đóng nhiều đồ dùng khác. Người ta còn dùng vỏ cây sao đen để ăn trầu. Đặc biệt còn được sử dụng làm thuốc chữa trị các bệnh như viêm lợi, áp xe lợi, sâu răng. Còn là thuốc có công hiệu làm cho răng chắc lại, chậm rụng răng… Là loại thuốc được nhân dân các tỉnh phía Nam sử dụng khá phổ biến. Nhựa được chích trên thân cây hay cành to lấy dùng trong công nghệ sơn, vecni hay công nghiệp thuốc ảnh.
Để tham khảo và áp dụng, dưới đây xin giới thiệu cách trị liệu tiêu biểu về bệnh răng từ cây sao đen mà thường được sử dụng.
Làm chắc răng, chậm rụng (kể cả viêm hay áp xe lợi, sâu răng):
Cách chế thuốc: Lấy vỏ sao đen cho vào rượu 30 – 40 độ ngâm trong vài giờ liền, khi rượu ngâm đã có màu đen hơi đỏ là dùng được.
Cách dùng: Dùng rượu rượu này ngậm và súc miệng, ngày 3 lần, mỗi lần vừa ngậm vừa súc miệng làm 3 ngụm liền. Cần ngậm từ 15 – 30 phút sau đó nhổ đi. Thường chỉ ngậm và súc miệng 1 lần là đã thấy đỡ đau nhức.
Hoặc có thể sắc nước: Vỏ thân cây sao đen 50g cho vào 300ml nước sắc sôi thì hạ lửa nhỏ liu riu để trong 15 phút là được. Dùng nước sắc ngậm và súc miệng trong 15 đến 20 phút, ngày làm 2 – 3 lần, trong 3 – 4 ngày. Cũng có khi còn phối hợp sao đen với các vị thuốc khác cũng khá tốt.
