DN TĂCN "mắc cạn", vì đâu?

DN nhập khẩu thành con nợ

Cũng như lần trước, lần này tôi ngồi với Lê Quang Thành, GĐ Cty TNHH Thức ăn chăn nuôi Thái Dương chưa đầy nửa tiếng mà anh liên tục phải trả lời hàng chục cuộc điện thoại của  đối tác nước gọi đến đòi nợ. “Tình hình gay go lắm, chúng tôi không vay được USD để trả đối tác, hàng vạn tấn nguyên liệu TĂCN đang nằm tồn kho nửa tháng qua ở cảng Sài Gòn, không có USD trả họ thì làm sao lấy được hàng ra. Một DN Mỹ vừa bay sang đây đòi tiền, chúng tôi chẳng biết ăn nói ra sao với họ, đành phải khất lần thôi. Không chỉ Cty Thái Dương mà hầu hết DN nhập khẩu nguyên liệu TĂCN đều bất khả kháng do ” - anh Thành bức xúc.

Được biết, từ cuối năm 2007 Cty Thái Dương đã đặt hàng nhập khẩu nguyên liệu TĂCN của Mỹ, trị giá 50 triệu USD. Hiện 35.000 tấn khô dầu đậu tương, bột cá…bị tồn kho ở cảng Sài Gòn, cảng Hải Phòng do chưa thu xếp được tiền trả đối tác. “Chúng tôi đang tìm mọi cách xoay xở, dồn tiền trả nợ. Nhiều ngân hàng đã  không cho DN vay vốn đặc biệt là vay bằng đồng USD, hoặc cho vay rất ít, giá “đô” lại tăng quá cao, không thể mua nổi”.

Anh Thành cũng cho biết, do “khủng hoảng” về vốn, DN phải chịu lỗ khoảng 2 triệu USD vì để hàng lưu bãi. Nếu không lo đủ tiền trả đối tác thì chủ hàng sẽ bán thanh lý, Cty sẽ bị phạt theo cam kết. Điều đáng buồn hơn là lâu nay Cty Thái Dương vẫn có tiếng là làm ăn nghiêm chỉnh mà giờ lại mất uy tín với đối tác nước ngoài. Theo dự báo của vị GĐ trẻ này, nếu hàng loạt DN không vay được vốn nhập khẩu nguyên liệu thì trong thời gian tới, giá TĂCN sẽ tăng chóng mặt. Hiện tại giá TĂCN trong nước đã tăng từ 20 - 30%. Trong khi đó chi phí nguyên liệu đầu vào đã tăng gần 70%. Anh Thành dẫn chứng: “Giá khô dầu đậu tương của Mỹ là 638 USD/tấn, tăng 42% so với tháng 4/2008; tỷ giá USD tăng 22%, giá than trong nước tăng 147%, lãi suất ngân hàng cũng tăng gần gấp đôi...Chi phí đầu vào tăng cao, đương nhiên giá TĂCN sẽ cao, và cuối cùng người chăn nuôi phải hứng chịu".

“Điều nghịch lý là chi phí đầu vào tăng cao nhưng đầu ra lại thấp, chẳng hạn ở thị trường trong nước giá trứng gà, giá cá ba sa nguyên liệu giảm; giá thịt gà, thịt heo không tăng, trong khi ta lại cho nhập khẩu đùi gà, cánh gà giá rẻ về. Vì thế người chăn nuôi càng thêm khốn đốn” - anh Thành nói. Theo các DN sản xuất TĂCN cho biết, Việt Nam phải nhập 80% nguyên liệu chế biến, trong đó khô dầu đậu tương là nguyên liệu không thể thiếu. Hiện hàng loạt lô hàng khô dầu thực vật đang bị ách ở các cảng, nếu không có sự can thiệp kịp thời thì sẽ trở thành bi kịch đối với ngành chăn nuôi.

Nhiều DN sẽ phá sản?

Ông Lý hoàn toàn đồng tình với giải pháp giảm nhập siêu của Chính phủ bằng cách thắt chặt tiền tệ, chống lạm phát nhưng theo ông không nên chỗ nào cũng "thắt", mà phải phân biệt ngành nghề. Nước ta mỗi năm sản xuất cỡ 7 triệu tấn TĂCN trong đó nhập khẩu xấp xỉ 3 triệu tấn nguyên liệu. Aprocimex là doanh nghiệp đầu mối cung cấp nguyên liệu cho cỡ 300 nhà máy, xưởng chế biến thức ăn trong cả nước. Chuyện nợ ngân hàng 14 triệu USD của Aprocimex không phải là vấn đề quan trọng nhất mà cái chính là tình trạng doanh nghiệp "khát" USD. Ông Lý nói: "Chúng tôi muốn nhập khẩu 50.000 tấn khô dầu nhưng suốt từ tháng 5 đến giờ, liên hệ nhiều ngân hàng như Công thương, Ngoại thương…vẫn chưa được vay bằng USD. Nếu chấp nhận mua ngầm USD ngoài thị trường thì như tôi nói lúc ban đầu, chênh lệch tỷ giá mỗi triệu USD từ 2,3-2,6 tỷ VNĐ DN không quyết toán được với tài chính".

Cũng như ông Thành, ông Lý cho rằng ảnh hưởng dây chuyền của vấn đề này đối với ngành sản xuất thức ăn gia súc sẽ rất nghiêm trọng. Các nhà máy chế biến không có nguyên liệu, công nhân sẽ mất việc làm, TĂCN bị đẩy giá lên khiến người nông dân càng không còn cơ hội khôi phục lại đàn gia súc, gia cầm.