Trung Quốc là đất nước có nền văn hóa ẩm thực phong phú. Tết cổ truyền là một lễ hội truyền thống quan trọng của Trung Quốc và người dân từ khắp nơi trên đất nước này cũng có những phong tục ẩm thực độc đáo riêng.
Người dân mua sắm chuẩn bị đón Tết.
Miền Bắc: Bánh sủi cảo, bánh gạo
Miền Bắc là khu vực nổi tiếng với bánh sủi cảo truyền thống của Trung Quốc, Tết Nguyên đán cũng là thời điểm bánh sủi cảo được ưa chuộng nhất. Người miền Bắc thích làm sủi cảo cùng cả gia đình vào đêm giao thừa để tượng trưng cho sự đoàn tụ. Vì bánh có hình dáng giống thỏi vàng Trung Quốc (không phải ở dạng thanh mà có hình thuyền, hình bầu dục và hếch lên ở hai đầu) nên loại bánh này có ý nghĩa “mang lại tài lộc”.
Bánh sủi cảo có nhiều hương vị, bao gồm nhân thịt, nhân tỏi tây, nhân tôm… Ngoài ra, người ta còn gói nhân bánh bằng kẹo cát tường, chà là đỏ, đậu phộng… để "nhân" tài lộc, may mắn cho năm mới.
Bánh sủi cảo được gói giống như thỏi vàng, ngụ ý sự tài lộc cho năm mới.
Bên cạnh sủi cảo, bánh gạo cũng là món ăn không thể thiếu trong dịp Tết ở miền Bắc với nhiều hương vị đa dạng như bánh gạo đường nâu, bánh gạo mè.
Miền Nam: Bánh gạo và bánh trôi nước
Người miền Nam thích ăn bánh gạo nếp, và bánh trôi là món ăn không thể thiếu trong dịp Tết của người dân nơi đây. Người miền Nam gọi bánh trôi là “Yuanxiao”, có nghĩa là “đoàn tụ”. Bánh trôi nưới có rất nhiều loại nhân, bao gồm nhân mè, nhân đậu, nhân chà là đỏ... Người miền Nam cũng thích ăn xôi, bánh gạo chiên và các món ăn vặt khác.
Bánh trôi nước được người miền Nam Trung Quốc ưa chuộng vào ngày Tết.
Tây Nam: Lẩu, canh chua cá
Món ngon ngày Tết ở Tây Nam Trung Quốc được thể hiện bằng món lẩu và cá muối. Lẩu là món ngon được ưa chuộng nhất trong mùa đông lạnh giá, các loại rau, thịt, hải sản và các nguyên liệu khác có thể cho vào nồi nấu chung, nồi lẩu nóng hổi khiến người ta cảm thấy ấm áp. Canh chua cá là món ngon mang đậm nét đặc trưng địa phương, không chỉ thơm ngon mà các gia vị như bắp cải muối, ớt cũng có tác dụng xua tan cái lạnh, làm ấm bụng.
Đông Bắc: Gà hầm và bún bắp cải muối
Ở vùng Đông Bắc Trung Quốc, gà hầm và bắp cải muối là món phổ biến trong dịp Tết cổ truyền. Gà hầm ban đầu là món ăn ở Tứ Xuyên nhưng cũng rất phổ biến ở vùng Đông Bắc. Gà xào cay sử dụng thịt gà tươi của địa phương, kèm theo khoai tây, ớt và các nguyên liệu khác, gà đĩa lớn nấu chín không chỉ có màu sắc, mùi thơm ngon mà còn có tác dụng thanh nhiệt rất tốt.
Bún bắp cải muối là món ngon truyền thống trong các gia đình vùng Đông Bắc, sử dụng bún giàu tinh bột, cộng thêm bắp cải muối, thịt và các nguyên liệu khác, không chỉ giúp giữ ấm mà còn tăng cường khả năng miễn dịch cho cơ thể.
Món gà xào khoai tây cay là món ăn nổi tiếng ở vùng Đông Bắc Trung Quốc.
Miền Trung: Thịt hun khói, bánh trôi nước
Món ngon ngày Tết miền Trung Trung Quốc được thể hiện qua món thịt hun khói và bánh trôi nước. Thịt hun khói là món ngon không thể thiếu ở miền Trung, nhiều gia đình bắt đầu chế biến thịt hun khói từ trước Tết, thịt xông khói sau khi phơi khô có thể bảo quản được lâu hơn. Bánh trôi nước cũng là món ăn không thể thiếu trong dịp Tết ở miền Trung với nhiều loại nhân đa dạng như nhân mè, nhân chà là đỏ, nhân đậu…
Thịt hun khói là món ăn không thể thiếu vào ngày Tết ở miền Trung Trung Quốc.
Miền Tây: Thịt cừu nướng, thịt dê chần
Ở miền Tây, những món ăn được chế biến từ thịt cừu là món ăn không thể thể thiếu trong dịp Tết. Thịt cừu nướng là một món ngon truyền thống ở miền Tây, đặc biệt là ở vùng Tân Cương. Họ sử dụng thịt cừu chất lượng cao và sử dụng gia vị nướng đặc biệt để nướng và cho thịt cừu mềm và thơm ngon hơn những nơi khác.
Món thịt cừu nướng tẩm ướp gia vị đặc biệt.
Thịt dê nhúng lẩu là một trong những món ngon truyền thống ở Tứ Xuyên và Trùng Khánh. Do đó trong món lẩu của ngày Tết ở đây không thể thiếu thịt dê, người Trung Quốc thường chấm với gia vị đặc biệt để ăn, có hương vị thơm ngon, sảng khoái.
Tết cổ truyền là một trong những lễ hội lớn nhất ở Trung Quốc, do đó ẩm thực ngày Tết cũng rất đa dạng và phong phú. Ngoài những món ăn đặc biệt trên, còn có rất nhiều phong tục ẩm thực khác, như ở miền Tây Nam người ta thường thích ăn lẩu, mì chua cay trong ngày Tết. Với khí hậu lạnh giá đặc biệt ở Trung Quốc vào thời gian Tết, lẩu là một món ăn có thể làm tăng nhiệt độ cơ thể rất nhiều nên được người dân yêu thích. Ngoài ra, mì chua cay là món ngon truyền thống ở Tứ Xuyên, Quý Châu, Vân Nam và các nơi khác, có vị chua cay, không chỉ có tác dụng làm ấm cơ thể mà còn giúp tinh thần sảng khoái.
Ở Đông Nam, trong ngày Tết món cá luôn là món không thể thiếu. Trong tiếng Trung, cá (鱼) và dư (余) đồng âm. Người Trung Quốc thích có sự dư dả vào cuối năm vì họ nghĩ rằng nếu họ có thể tiết kiệm được một ít của cải vào cuối năm thì họ sẽ có thể kiếm được nhiều tiền hơn vào năm sau.
Bên cạnh đó, vịt ủ muối Nam Kinh và cá Cán Giang Nam Xương đều là những món ngon nổi tiếng. Vịt ủ muối được nguời dân Nam Kinh ưa chuộng bởi vừa có vị ngon và vị mặn. Cá Cán Giang là món ngon độc đáo ở Nam Xương, Giang Tây, sử dụng cá rô sông Cán Giang, tươi ngon, mềm và bổ dưỡng.
Ngoài ra, ở miền Nam Trung Quốc người ta còn có tục tục nướng heo sữa và nấu cháo. Heo sữa quay là một trong những món ngon truyền thống ở Quảng Đông, có hương vị thơm mùi heo sữa, thịt mềm. Còn cháo là một trong những món ngon truyền thống ở Phúc Kiến. Người ta sẽ chế biến các món cháo với nhiều hương vị khác nhau trong các ngày lễ Tết, chẳng hạn như cháo nếp khoai môn và cháo nếp cẩm, cháo nếp chà là đỏ.
Cháo chà là đỏ vừa ngon vừa bổ dưỡng cho những ngày Tết.
Đối với người Trung Quốc, ẩm thực ngày Tết cổ truyền không chỉ là sự thưởng thức về hương vị mà nó còn được chú trọng đến ý nghĩa. Mỗi món ăn được người dân lựa chọn ăn trong ngày Tết đều mang những ý nghĩa tốt lành cho năm mới, bởi người Trung Quốc tin rằng những thứ mà họ ăn trong ngày Tết sẽ ảnh hưởng đến cuộc sống trong năm mới.
