Hai đại lý ở hai huyện
Sau khi Báo Nông nghiệp Việt Nam (NNVN) khởi đăng loạt bài: "Thuốc lậu rao bán trên facebook, tràn ra đồng ruộng” từ 26/5-1/6 phản ánh vấn nạn buôn bán, sử dụng thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) lậu ở Bắc Giang và Hà Nội, các địa phương này đã có những động thái vào cuộc.
Hà Nội đã đi tiên phong trong cả nước khi lần đầu tiên xử phạt được những nông dân dùng thuốc BVTV lậu, giúp cho hàng chục triệu nông dân khác hiểu được trách nhiệm của mình với cộng đồng, với pháp luật trong khi sản xuất.
Còn ở Bắc Giang, Giám đốc Sở Nông nghiệp và PTNT đã thành lập ngay đoàn kiểm tra do ông Vũ Đắc Biên - Chánh Thanh tra Sở làm trưởng đoàn để kiểm tra nhiều cửa hàng thuốc BVTV trên địa bàn.
8h sáng ngày 17/6 tại cửa hàng thuốc BVTV Hiển Phượng, do chủ là ông Đặng Văn Hiển ở Trại Mít, xã Đông Hưng, huyện Lục Nam, đoàn đã phát hiện quả tang đang bày bán thuốc BVTV (bẫy ruồi vàng) không có trong danh mục thuốc BVTV tại Việt Nam với số lượng 150 vỉ, giá bán 3.000đ/vỉ. Do số lượng hàng lậu ít nên đoàn đã ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính với mức phạt 3 triệu đồng ngay tại chỗ.
9h sáng ngày 17/6 đoàn đã kiểm tra cửa hàng thuốc BVTV Hưng Doanh do ông Nguyễn Văn Hưng ở Nhất Thành xã Quý Sơn, huyện Lục Ngạn làm chủ, phát hiện có 60 gói thuốc BVTV chữ Trung Quốc không có trong danh mục thuốc BVTV sử dụng tại Việt Nam nên niêm phong số hàng hóa này để xử lý. Do số lượng hàng lậu nhiều hơn, đoàn đã đề nghị chủ cửa hàng đến ngày 22/6 xuống làm việc với Thanh tra Sở NN-PTNT.
Dù các chủ cửa hàng này đều có giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh, giấy chứng nhận đủ điều kiện buôn bán thuốc BVTV nhưng bán hàng ngoài danh mục mà cụ thể là hàng lậu là hành vi phạm pháp không thể chấp nhận được.
Theo ông Vũ Đắc Biên - Chánh Thanh tra Sở Nông nghiệp và PTNT Bắc Giang, sáng ngày 22/6 ông Nguyễn Văn Hưng đã đến đơn vị làm việc theo lịch hẹn và chấp nhận nộp phạt 3 triệu đồng (tình tiết giảm nhẹ là vi phạm lần đầu).
Có cầu ắt có cung
Giải thích về nguyên nhân của vấn nạn buôn bán, sử dụng thuốc BVTV lậu, vị Chánh thanh tra nói: "Có cầu ắt có cung. Thuốc BVTV sinh học bình thường phải 2-3 ngày sau khi phun mới ngấm vào sâu, phát huy tác dụng nên nhiều bà con tưởng là… hàng giả vì không thấy phun xong sâu giẫy đành đạch như thuốc hóa học.
Nhiều loại thuốc hóa học trong đó có hàng nhập lậu từ Trung Quốc có tác dụng cực mạnh nên nông dân người nọ truyền tai cho người kia, sang Trung Quốc xách tay về hay mua lậu để sử dụng. Chuyện này tỉnh thành nào cũng có nhưng sở dĩ Bắc Giang nổi lên bởi có nhiều diện tích trồng cây ăn quả, phải sử dụng với số lượng lớn".
Trước thông tin về vấn đề này, Bắc Giang đã cử trinh sát thâm nhập đi hỏi nông dân thường mua thuốc BVTV lậu của những đại lý nào rồi sục vào kiểm tra đột xuất. Hàng lậu không để ở cửa hàng mà hay được cất giấu rất kỹ ở trong nhà, chỉ khi người quen hỏi mua mới đem ra bán…
Cũng theo ông Biên, cả hai đại lý buôn thuốc BVTV lậu này đều khai rằng có đối tượng bán rong đến đổ hàng cho mình chứ không biết thông tin cụ thể họ ở đâu, gây khó khăn trong việc lần tìm đường dây buôn để bóc gỡ.
Theo phán đoán của Báo NNVN, đây là những lời khai không thành thật bởi không một nông dân nào có thể mua rong thuốc BVTV vì đây là mặt hàng phạm pháp, bán chui bán lủi, chỉ có thể mua của đại lý quen.
Tương tự như vậy, không một đại lý nào có thể mua rong thuốc BVTV lậu mà đều có những đường dây cung cấp thuốc một cách khép kín với những quy định bảo mật nhất định để trốn tránh cơ quan chức năng. Bởi thế mà đấu tranh với loại hành vi gây nguy hiểm cho sức khỏe của cộng đồng này rất cần sự vào cuộc của cơ quan công an.
Tuy nhiên, cái khó ở đây là với những mức xử phạt nhỏ như thế này (3 triệu đồng), với lượng hàng lậu ít như thế này, dù có chuyển hồ sơ sang công an nhiều khi cũng bị “chê” là chưa bõ quy mô để tiến hành mở một chuyên án.