Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà vừa chủ trì cuộc họp nghe báo cáo, cho ý kiến về dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 06/2022/NĐ-CP của Chính phủ quy định giảm nhẹ phát thải khí nhà kính và bảo vệ tầng ozone (gọi tắt là dự thảo Nghị định).
Dự thảo Nghị định hiện đã được hoàn thiện, bảo đảm tính hợp hiến, hợp pháp, tương thích với các quy định của quốc tế. Thực hiện theo đúng chỉ đạo của Chính phủ, nội dung dự thảo tăng cường phân cấp, phân quyền, đơn giản hóa các thủ tục hành chính và giảm chi phí tuân thủ đối với doanh nghiệp. Các nội dung sửa đổi, bổ sung cũng là cơ sở để triển khai vận hành thị trường carbon trong nước.
Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đánh giá, dự thảo Nghị định đã từng bước cập nhật tình hình quốc tế, thực tiễn, kinh nghiệm đã có. Ảnh: VGP/Minh Khôi.
Giai đoạn đầu phân bổ hạn ngạch phát thải cho 150 cơ sở
Theo báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, dự thảo Nghị định mới nhất quy định chi tiết lộ trình phân bổ hạn ngạch phát thải khí nhà kính (KNK) theo 3 giai đoạn: 2025-2026, 2027-2028, 2029-2030. Trong giai đoạn đầu, hạn ngạch phát thải KNK sẽ được phân bổ cho 150 cơ sở có mức phát thải lớn thuộc 3 lĩnh vực: Nhiệt điện, sản xuất sắt thép, sản xuất xi măng. Các cơ sở này hiện chiếm khoảng 40% tổng phát thải khí nhà kính quốc gia. Bên cạnh đó, đây là những lĩnh vực chịu tác động bởi Cơ chế điều chỉnh biên giới carbon (CBAM) của Liên minh châu Âu, Hoa Kỳ.
Dự thảo Nghị định cũng quy định Ủy ban nhân dân cấp tỉnh thực hiện thẩm định kết quả kiểm kê KNK của các cơ sở chưa được phân bổ hạn ngạch phát thải KNK; thẩm định kế hoạch giảm nhẹ phát thải KNK, kết quả giảm nhẹ phát thải KNK cấp cơ sở. Bộ quản lý lĩnh vực thẩm định kết quả kiểm kê KNK của các cơ sở theo lĩnh vực được phân bổ hạn ngạch.
Quang cảnh cuộc họp nghe báo cáo, cho ý kiến về dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 06/2022/NĐ-CP. Ảnh: VGP/Minh Khôi.
Về tổ chức và phát triển thị trường các bon, dự thảo Nghị định đã điều chỉnh, cập nhật quy định rõ đối tượng trao đổi hạn ngạch phát thải, đối tượng trao đổi tín chỉ carbon; bổ sung nội dung về Hệ thống đăng ký quốc gia về hạn ngạch phát thải và tín chỉ carbon phục vụ cho công tác quản lý; quy định chi tiết các hoạt động trao đổi hạn ngạch phát thải và tín chỉ carbon trên sàn giao dịch; quy định chi tiết việc thực hiện cơ chế trao đổi, bù trừ tín chỉ carbon trong nước.
Trong đó, các bộ quản lý lĩnh vực phê duyệt công nhận quy trình, quy chuẩn kỹ thuật tạo tín chỉ carbon, đăng ký dự án, thay đổi thành phần tham gia dự án, hủy đăng ký dự án, cấp tín chỉ carbon cho các dự án thuộc phạm vi lĩnh vực quản lý.
Dự thảo Nghị định đã bổ sung một số thủ tục hành chính mới về thẩm định kết quả kiểm kê KNK; thực hiện cơ chế trao đổi, bù trừ tín chỉ carbon trong nước. Các thủ tục hành chính được đơn giản hóa theo hướng giảm bớt đối tượng phải thực hiện xác nhận tín chỉ carbon và giảm thủ tục hành chính về xác nhận hạn ngạch phát thải.
Về quy định liên quan đến bảo vệ tầng ozone, dự thảo Nghị định định sửa đổi, hoàn thiện 6 điều và phụ lục về: Các chất làm suy giảm tầng ozone được kiểm soát và lộ trình quản lý, loại trừ các chất làm suy giảm tầng ozone được kiểm soát; đăng ký và báo cáo sử dụng các chất được kiểm soát; yêu cầu về phân bổ, điều chỉnh, bổ sung hạn ngạch sản xuất, nhập khẩu các chất được kiểm soát; trình tự, thủ tục phân bổ, điều chỉnh, bổ sung, hủy phân bổ hạn ngạch sản xuất và nhập khẩu các chất được kiểm soát; thu gom, tái chế, tái sử dụng và xử lý các chất được kiểm soát; trách nhiệm trong quản lý các chất được kiểm soát.
Các bộ, ngành sẽ làm trước
Tại cuộc làm việc, lãnh đạo Bộ Công Thương, Bộ Xây dựng, Bộ Tài chính nhấn mạnh yếu tố khách quan, minh bạch và đề nghị cần có tiêu chí lựa chọn tổ chức, chuyên gia tư vấn độc lập để thực hiện kiểm kê phát thải khí nhà kính, thẩm định các kết quả liên quan đến phát thải khí nhà kính. Bên cạnh đó, xây dựng bộ tiêu chí khi thực hiện phân bổ hạn ngạch phát thải cho từng lĩnh vực, địa bàn, doanh nghiệp. Đại diện các bộ đề xuất, các quy định về hạn ngạch, tín chỉ carbon cần có tính liên thông với quốc tế, bên cạnh đó phải có tiêu chuẩn chất lượng của hạn ngạch, tín chỉ carbon giao dịch trên thị trường carbon…
Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Đỗ Đức Duy cho biết tinh thần thiết kế, xây dựng dự thảo Nghị định là "vừa chạy, vừa xếp hàng", vừa làm, vừa cập nhật, bổ sung những vấn đề mới để bắt kịp sự thay đổi trong nước và quốc tế. Nghị định xây dựng theo hướng giảm phát thải khí nhà kính là vấn đề của toàn xã hội, phân theo ngành, lĩnh vực và xuyên biên giới, kiểm soát theo đối tượng phát thải, giải pháp để giảm phát thải và tạo tín chỉ carbon.
“Các bộ, ngành sẽ làm trước, tổng kết, rút kinh nghiệm trước khi phân cấp cho địa phương", Bộ trưởng Đỗ Đức Duy chia sẻ.
Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Đỗ Đức Duy phát biểu tại cuộc họp. Ảnh: VGP/Minh Khôi.
Kết luận cuộc làm việc, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đánh giá: Đây là lĩnh vực mới, cần có thủ tục hành chính mới để thực hiện chức năng quản lý nhà nước nhưng phải đơn giản, gọn nhẹ nhất có thể. Bộ Nông nghiệp và Môi trường cần nghiên cứu, tính toán kỹ phương án phân cấp, trước hết là giao cho các bộ, ngành quản lý lĩnh vực. Phó Thủ tướng cũng lưu ý, các nội dung, khái niệm, thuật ngữ, kỹ thuật soạn thảo của dự thảo Nghị định phải khoa học, rõ ràng, dễ hiểu để doanh nghiệp, người dân nắm rõ, thực hiện được.
Nghị định một mặt thực hiện chủ trương chung từng bước thực hiện đầu tư công nghệ, quản lý và tăng cường các biện pháp hấp thụ để giảm phát thải. Mặt khác, tạo điều kiện để hàng hóa của Việt Nam có thể cạnh tranh được trên thị trường thế giới. Vì vậy, quy định về tiêu chuẩn, phương pháp, chính sách phải tương thích với thông lệ quốc tế; đồng thời bám sát tiêu chuẩn của từng thị trường, từng lĩnh vực kinh doanh, sản xuất, từng loại hình doanh nghiệp. “Các quy định không dàn hàng ngang, mà linh hoạt, đa dạng theo từng thị trường, từ tiêu chuẩn cao nhất, chặt chẽ nhất đến thông thoáng nhất”, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nhấn mạnh.
Bên cạnh đó, Nghị định phải phân cấp, giao cho các bộ, ngành xây dựng, ban hành các quy chuẩn, tiêu chuẩn kỹ thuật liên quan đến hạn ngạch, tín chỉ carbon; điều kiện hình thành, cơ chế hoạt động của các tổ chức, chuyên gia tư vấn độc lập thực hiện đo đạc, thống kê, thẩm định, công nhận, báo cáo… Các số liệu liên quan đến phát thải khí nhà kính, tín chỉ các-bon được sự công nhận, thừa nhận lẫn nhau của các tổ chức, đối tác quốc tế.
Phó Thủ tướng cũng cho ý kiến về quy định quản lý loại hàng hóa là tín chỉ carbon trên thị trường carbon; phân cấp quản lý hạn ngạch phát thải cho các bộ chuyên ngành; ứng dụng công nghệ, thực hiện số hóa quản lý, vận hành trong mọi hoạt động liên quan đến phát thải, tín chỉ carbon...
