Trang trại Wicks Farm, gần Chichester, sử dụng công nghệ canh tác thẳng đứng cần ít nước hơn 50%.
Là món ăn khoái khẩu, thường xuất hiện trong các bữa tiệc của người Anh, nhưng dâu tây lại không phù hợp với khí hậu xứ sương mù. Việc phát triển dâu tây, loại cây cần nhiều nước và độ ẩm, trong điều kiện lạnh quanh năm như tại Anh, có thể dẫn đến những tác động xấu với môi trường.
Direct Produce Supply Ltd (DPS), một trong số những nhà cung cấp dâu tây lớn nhất cho tập đoàn bán lẻ số một nước Anh - Tesco - đã giải quyết được vấn đề bằng phương pháp canh tác thẳng đứng. Phương pháp này vừa giúp dâu tây tươi ngon suốt mùa, vừa giảm ít nhất 50% yếu tố tác động đến môi trường.
Trang trại đầu tiên ứng dụng kiểu canh tác thẳng đứng được DPS xây dựng tại Wicks Farm, nằm ở hạt West Sussex, Đông Nam nước Anh. 5 ha dâu tây được các nhân viên của DPS xếp chồng lên nhau. Tất cả các cây đều hấp thụ ánh sáng tự nhiên và không sử dụng đất. Từ giữa tháng 7/2021, những quả dâu tây đầu tiên được trồng theo cách này sẽ xuất hiện tại chuỗi cửa hàng của Tesco.
Sản lượng dâu tây dự kiến của cách canh tác thẳng đứng này vào khoảng 1.000 tấn trong năm 2021. So với phương pháp truyền thống, kiểu canh tác này sử dụng ít nước hơn 50%, đồng thời giảm lượng khí thải cacbon lên tới 90% trên mỗi kilogram thành phẩm. Nhờ hệ thống nhà kính hiện đại, dâu tây tại Wicks Farm có thể phát triển tốt trong mọi điều kiện thời tiết, và giữ được chất lượng tươi ngon tới khi thu hoạch.
“Chúng tôi đã làm việc với Tesco trong 3 năm để hoàn thiện phương pháp canh tác này cho dâu tây. Có thể xem, đây là cách tốt nhất hiện nay, không chỉ cho dâu tây, mà cho cả một số loại quả chín khác", Giám đốc điều hành DPS, Paul Beynon cho biết.
Tổng giá trị của Wicks Fram, gồm giống, vật tư nông nghiệp, cơ sở vật chất và thành phẩm hiện vào khoảng 15 triệu USD. Theo Beynon, ông cùng cộng sự đã tính toán rất kỹ trước khi chọn địa điểm tại gần Chichester, trên bờ biển phía Nam, vì khu vực này có độ sáng và nhiệt độ tự nhiên cao bậc nhất nước Anh, giúp tối đa môi trường gieo trồng dâu tây theo hướng bền vững.
Nhân viên tại Wicks Farm thu hoạch những quả dâu tây đầu tiên được trồng theo mô hình canh tác thẳng đứng.
Tại Wicks Farm, dâu tây được trồng theo công nghệ thủy canh. Các chất dinh dưỡng được hòa vào nước, qua hệ thống tưới, trước khi dẫn tới từng chậu cây. Bằng công nghệ hiện đại, người trồng kiểm soát gần như toàn bộ điều kiện, tối đa hóa số lượng dâu tây gieo trồng mỗi vụ, mà vẫn đảm bảo chất lượng tươi ngon.
Giám đốc Kỹ thuật Trái cây của Tesco, bà Sabina Wyant, cho biết diện tích đất trồng một kilogram dâu tây theo phương pháp canh tác thẳng đứng có thể giảm tới 80%. Điều ấy có nghĩa, số lượng dâu tây trồng mỗi vụ sẽ tăng hơn 5 lần so với phương pháp truyền thống.
“Phải canh tác trong nhà kính, sử dụng công nghệ tiên tiến và kiểm soát gần như tuyệt đối môi trường, người trồng mới có thể lọc và tái sử dụng nước. Chúng tôi đã thử nghiệm thành công kiểu canh tác thẳng đứng, vừa giảm lượng nước tưới, vừa có thể tái sử dụng lượng nước dư thừa", bà Sabina Wyant nói.
Trong khi dâu tây được trồng truyền thống bằng cách sử dụng giá thể xơ dừa, Wicks Farm lại sử dụng những viên đất sét. Đất sét, sau khi được tôi ở nhiệt cao, sẽ được trộn thêm một số phụ gia, và viên thành những hình cầu đường kính khoảng 2cm, giống như những viên sỏi. Loại đất sét này có thể tái chế và tái sử dụng tối đa trong ba năm, giúp giảm chất thải độc hại ra môi trường.
Canh tác thẳng đứng cũng cho phép người trồng tối ưu hóa các đặc tính nổi trội của dâu tây mà khách hàng thường yêu thích. Nếu cần, người sản xuất có thể chỉ trồng một vài giống, dựa theo hương vị và thời gian sử dụng mong muốn.
Vị trí của Wicks Farm được chọn đặc biệt để tận dụng tối đa mức độ cao của ánh sáng tự nhiên và nhiệt độ.
DPS và Tesco đã gắn QR Code trên bao bì dâu tây, cho phép khách hàng truy xuất nguồn gốc. Qua đó, khách hàng có thể kiểm tra toàn bộ quy trình, từ lúc thu hoạch tới lúc đóng gói dâu tây vào các hộp, trước khi lên kệ ở các siêu thị.
"Đối với người mua hàng, lợi ích rõ ràng nhất khi chuyển dịch phương pháp canh tác, là chất lượng trái cây đồng nhất và sẵn có suốt 9 tháng trong năm, bất kể điều kiện thời tiết như thế nào”, Bà Sabina chia sẻ.
Những năm qua, nhu cầu tiêu thụ dâu tây trong mùa hè của người Anh ngày càng tăng. Tuy nhiên, lượng mưa quá nhiều đã giảm sản lượng thu hoạch, khiến các nhà cung cấp thiếu đầu ra. Họ đã cố gắng tìm những phương án kéo dài mùa vụ trước thời tiết bất lợi, nhưng chưa cách nào ưu việt hơn canh tác thẳng đứng trong nhà kính.
Giám đốc DPS, Paul Beynon tin tưởng, phương pháp trồng dâu tây độc đáo này có thể là tương lai cho một nền nông nghiệp bền vững, có trách nhiệm với môi trường, và mang lại hy vọng về một hành tinh xanh hơn. "Trước áp lực ngày càng tăng về quỹ đất, biến đổi khí hậu, chúng tôi đã làm hết sức để đảm bảo hài hòa giữa giá cả, tài nguyên sử dụng và chất lượng sản phẩm. Đây mới là bước khởi đầu, và chúng tôi còn nhiều việc phải làm để hoàn thiện công nghệ", ông bày tỏ.
Thành công trên quả dâu tây sẽ là bước đệm để công ty DPS thử nghiệm những loại hoa quả khác trong tương lai. Theo Beynon, đó có thể là táo - một loại quả thường được dùng làm bánh hoặc trong các buổi tiệc nhẹ.
Canh tác thẳng đứng là phương pháp trồng cây trong các khay, được xếp theo chiều thẳng đứng và thường không sử dụng đất và ánh sáng tự nhiên. Phương pháp này chủ yếu áp dụng các kỹ thuật canh tác trong nhà, giống như trồng rau trong nhà kính, khi tất cả yếu tố về môi trường đều được kiểm soát như ánh sáng, độ ẩm, nhiệt độ.
