Tôi tới Charleston vào những tháng mùa hè, đó là một thành phố hạng trung ở bang South Carolina, nằm sát vịnh Charleston thuộc Đại Tây dương. Tôi có mặt ở đây để nhận công việc cộng tác viên cho tờ nhật báo The Post and Courier.
Charleston mang vẻ quyến rũ riêng so với các thành phố nhỏ khác với những làn gió biển mặn mòi, và dáng vẻ cũ kĩ từ những bức tường gạch đỏ màu đồng đun trên khắp mọi con phố.
Hay vẻ đẹp còn đến những chậu hoa dại được trồng trên đường, và đến từ những cô nàng da rám nắng, mặc quần ngắn chạy bộ trên mọi con phố. Hơn hết, ở Charleston, có một “bảo tàng” đặc biệt - đó là những chiếc xe đạp bị lãng quên.
1. Những chiếc xe đạp bị bỏ quên hiện diện khắp mọi nơi trong thành phố với mật độ khá dày. Cứ đi khoảng 10m, tôi lại thấy một hoặc vài chiếc xe được khoá cẩn thận và nằm đấy - rỉ sét, chống chọi với cái nóng bỏng rát xứ ôn đới. Chúng hiện diện như một bộ sưu tập và biến mọi nẻo đường ở thành phố xinh đẹp này thành một viện “bảo tàng đồng nát”.
Những chiếc xe nằm đó, đủ mọi hình thù, dáng dấp, và màu sắc. Cái thì chổng ngược lên trời. Cái thì nằm gục ngã như một “con tuấn mã” bạo bệnh. Cái thì rỉ sét như một đống sắt vụn. Cái thì đã bị ai đó tháo đi yên xe, hay bánh xe. Chúng còn khoác lên mình những màu xanh, vàng, đỏ đã chuyển sang màu ố nhưng vẫn đủ xúc tác với ánh nắng mặt trời làm những con phố thêm chói rực. Tất cả là dấu hiệu tố cáo việc chủ nhân đã bỏ chúng nằm đấy từ rất lâu.
Thật thú vị khi tôi cứ cố tưởng tượng xem vì một lí do nào đó, nó được khoá ở đây và vì sao chủ của nó không bao giờ quay lại nữa. Họ đánh mất chìa khoá? Họ nổi hứng đạp xe tập thể dục, nhưng thấy chán quá, nên họ bỏ chúng trên đường? Và tôi thích nghĩ rằng, thành phố biển này xứng đáng để đi bộ. Xe là thứ thừa thãi, nên họ vứt bỏ những chiếc xe đó.
2. Với tôi, Charleston là một thành phố đi bộ tuyệt đẹp. Mọi thứ đều hoàn hảo cho một cuộc sống chậm. Từ làn gió biển mặn mòi, đến cái nắng nhạt mỗi sáng mai. Từ các anh chàng, cô nàng mặc quần ngắn chạy bộ, đến cả văn hoá cà phê chậm rãi, ai cũng thích tìm cho mình một góc để ngồi đọc sách chứ không nhiều người hì hục cầm đi như ở các thành phố Nashville, Seatle hay San Francisco.
Điểm khiến Charleston thực sự khá khác biệt với các thành phố hạng trung khác, còn bởi những chương trình nghệ thuật cao cấp thường tập trung ở đây. Vào mùa hè, lễ hội nghệ thuật Spoleto thu hút khách du lịch khắp nước Mỹ tới đây, và các nhà hát opera luôn sáng đèn với những vở diễn mới. Những dự án múa ba lê thường chọn nơi đây là một trong những điểm dừng chân. Và cả những bảo tàng hội hoạ, những vở múa rối, và những đêm nhạc Jazz. Tất cả đều tạo nên một Charleston đầy xúc cảm.
Tôi cho rằng, những chiếc xe đạp nằm chỏng chơ ngoại kia, như một thứ “phụ kiện”, một dự án nghệ thuật đường phố nhằm “trang điểm” cho thành phố chậm và tĩnh này thêm dư vị của nghệ thuật.
3. Mike, anh chàng pha chế rượu mà tôi quen trong một nhà hàng Việt Nam nói rằng, anh cũng khoá một chiếc xe trên đường George và sau đó, anh làm mất chìa khoá. Thi thoảng anh có dạo qua con đường ấy, chiếc xe vẫn nằm đó, ai đó đã tháo mất một chiếc bánh xe.
Mike chia sẻ, giá một chiếc xe đạp ở Mỹ khá rẻ, thường là khoảng 100USD và nếu ai ở trong tình huống như anh, cũng sẽ chấp nhận bỏ nó đi, thay vì gọi thợ phá khoá đến, sẽ mất vài chục USD tiền công.
Tôi tò mò về số phận của những chiếc xe này, chúng sẽ được nằm yên ở đấy mãi, như một vẻ đẹp độc đáo của thành phố này? Mike bảo rằng, tôi thật ác độc vì những chiếc xe này gây cản trở giao thông. Thi thoảng, một vài vụ tai nạn xảy ra bởi những “vật cản” đặc biệt này choán lấy vỉa hè, có vài cái thò phần đuôi xe hay bánh xe ra ngoài đường. Mike tiếp lời, tuần trước, anh bạn thân của Mike say rượu và không hiểu tại sao, vấp chân vào một chiếc xe được khoá trước một câu lạc bộ đêm và ngã, bạn của anh phải khâu 3 mũi ở trán.
4. Scott, sếp của tôi ở tờ nhật báo The Post and Courier chia sẻ với tôi rằng, cứ vài năm thì chính quyền thành phố lại phải dọn dẹp những chiếc xe đạp này.
Nó sẽ được “mông má” lại và chuyển sang các nước châu Phi, những nơi thiếu thốn phương tiện đi lại, nơi mà lũ trẻ con phải băng qua những con đường gập ghềnh để tới trường, hay những bà nội trợ phải đi bộ những quãng đường rất dài để mua thực phẩm. Hơn hết, với con người ở những nơi đó, chiếc xe đạp sẽ là một thứ tài sản lớn.
Và ở đó, có lẽ chúng sẽ không còn bị lãng quên.
