Dọc theo Quốc lộ 6 từ thành phố Sơn La hướng lên huyện Thuận Châu, những ngày này, bà con đang rất tích cực sản xuất vụ đông, chủ yếu trồng các loại rau màu để phục vụ thị trường dịp cuối năm.
Anh Trịnh Văn Hiến, nông dân tại bản Thẳm, xã Tông Lạnh (huyện Thuận Châu) cho biết gia đình có 5ha đất canh tác. Vụ đông năm nay, anh Hiến chủ yếu trồng ngô, khoai lang, su su, bắp cải và lá lốt. Anh đã đầu tư khoảng 20 triệu đồng mua giống, nếu thời tiết thuận lợi, gia đình anh có thể thu về gần 100 triệu đồng – tương đương với những năm trước. Anh Hiến ước tính sẽ thu hoạch khoảng 3 tấn su su, 5 tạ lá lốt và 3 tấn ngô hạt.
Để chuẩn bị cho công việc tưới cho rau màu vụ đông trong mùa khô, anh Hiến đã khoan giếng từ khe núi với hệ thống dẫn nước dài 200m, cung cấp khoảng 15 khối nước mỗi ngày. Phân bón chủ yếu là phân chuồng được ủ hoai từ đàn trâu bò của gia đình, vừa tiết kiệm chi phí vừa đảm bảo cây trồng phát triển tốt, cho năng suất, chất lượng sản phẩm cao.
Ngay từ đầu tháng 10, bà con nông dân ở huyện Thuận Châu đã bắt tay vào gieo trồng và chăm sóc cây trồng vụ đông, các giống cây trồng được khuyến khích là những giống có khả năng sinh trưởng tốt, chống chịu sâu bệnh và đã qua thử nghiệm trên địa bàn. Nông dân sau khi thu hoạch cây trồng vụ thu và mùa sẽ tiến hành vệ sinh đồng ruộng, dọn cỏ dại, cắt rơm rạ, nhổ bỏ gốc cây để giải phóng đất.
Theo Chi cục Trồng trọt và BVTV Sơn La, nông dân được khuyến khích đẩy mạnh sản xuất rau an toàn theo tiêu chuẩn VietGAP và GlobalGAP và hướng tới sản xuất hữu cơ bằng cách sử dụng phân bón hữu cơ sinh học, màng phủ sinh học và hệ thống tưới tiết kiệm. Bên cạnh đó, Chi cục và các đơn vị chức năng chú trọng giám sát chất lượng vật tư đầu vào, đặc biệt là phân bón, giống cây trồng và thuốc BVTV để đảm bảo an toàn cho sản xuất vụ đông.
Anh Đò Văn Yêm, nông dân tại bản Củ (xã Tông Lạnh) có 200m² đất ruộng. Trong vụ đông này, anh quyết định trồng rau bắp cải và rau cải cuốn. Để đảm bảo nguồn nước trong mùa khô, anh đã đào các hố nước để tích trữ từ những cơn mưa gần đây, đồng thời sử dụng máy bơm để bổ sung nước. Gia đình anh đầu tư trồng khoảng 600 cây rau cải cuốn và cải bắp, chi phí trồng mỗi cây lần lượt là 5.000 đồng và 500 đồng. Anh dự kiến vụ thu hoạch vào tháng 1/2025 sẽ mang lại lợi nhuận từ 20 - 30 triệu đồng.
Vào mùa đông, rau không cần tưới quá nhiều nước nhưng anh vẫn chú ý giữ ẩm cho cây, đặc biệt là khi có gió lạnh. Anh thường tưới vào buổi sáng với phương pháp tưới phun sương nhẹ giúp làm tăng nhiệt độ của môi trường đất, giảm tác động của sương.
Thời tiết vùng núi có thể biến đổi nhanh chóng, việc theo dõi dự báo thời tiết và chuẩn bị sẵn các biện pháp phòng chống rét vô cùng quan trọng. Công tác thu hoạch vụ đông sẽ diễn ra từ tháng 1 - 2 năm sau - sát với các đợt rét đậm kéo dài. Để đảm bảo cho rau màu vụ đông phát triển tốt, Chi cục Trồng trọt và BVTV Sơn La khuyến cáo nông dân có thể phủ rơm rạ hoặc cỏ khô để giữ ấm cho ruộng rau, đối với diện tích chưa thu hoạch có thể che bằng nilon trắng để tránh mưa rét.
Vụ đông năm nay, tỉnh Sơn La đặt mục tiêu gieo trồng hơn 3.700ha các loại rau, đậu, đỗ; hơn 2.100ha ngô sinh khối và ngô lấy hạt và gần 200ha khoai tây, khoai lang nhằm đáp ứng nhu cầu tiêu dùng trong tỉnh và cung cấp cho các thị trường khác. Nhờ sự liên kết chặt chẽ với các hợp tác xã, doanh nghiệp và tổ hợp tác, đầu ra cho các sản phẩm vụ đông cũng trở nên ổn định hơn, góp phần tăng thêm thu nhập cho bà con.