Theo Trung tâm Khuyến nông Quốc gia (KNQG), hệ thống khuyến nông Việt Nam có vai trò là cầu nối giữa nhà nước, cơ quan nghiên cứu khoa học, nông dân, thị trường. Đồng thời, tư vấn, phổ biến chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước; cung cấp thông tin, chuyển giao tiến bộ khoa học kỹ thuật, kinh nghiệm sản xuất, kinh doanh cho nông dân. Việc chuyển đổi số hoạt động khuyến nông là yêu cầu cấp thiết để phù hợp và bắt kịp với chiến lược chuyển đổi số ngành NN-PTNT.
Thực hiện chuyển đổi số hoạt động khuyến nông sẽ góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động của Trung tâm KNQG, tăng cường tính kết nối, chia sẻ thông tin đối với khuyến nông cơ sở. Bên cạnh đó, đóng góp hiệu quả cho chương trình tái cơ cấu ngành nông nghiệp, thực hiện thắng lợi mục tiêu phát triển nông nghiệp sinh thái, nông thôn hiện đại, nông dân văn minh.
Trên cơ sở đó, năm 2021, Trung tâm KNQG đã xây dựng đề án chuyển đổi số trong hoạt động khuyến nông giai đoạn 2021 - 2025. Đến tháng 8/2023, các nội dung và kết quả của việc thực hiện đề án này đã được kế thừa và tiếp tục thực hiện theo đề án xây dựng cơ sở dữ liệu phục vụ chuyển đổi số trong hoạt động khuyến nông giai đoạn 2023 - 2027.
Ông Lê Minh Lịnh, Phó Giám đốc Trung tâm KNQG cho biết, chuyển đổi số khuyến nông là quá trình chuyển hoá mô hình cung cấp dịch vụ, nâng cao chất lượng, đa dạng hoá các hoạt động khuyến nông thông qua việc tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin để đổi mới hình thức khuyến nông, phát triển hệ thống khuyến nông trên môi trường số (khuyến nông số) và xây dựng các dịch vụ số khuyến nông.
Mục tiêu của xây dựng cơ sở dữ liệu phục vụ chuyển đổi số trong hoạt động khuyến nông là chuyển đổi từng bước hoạt động khuyến nông từ môi trường truyền thống sang kết hợp đồng thời cùng khuyến nông trên môi trường số nhằm đáp ứng mục tiêu khuyến nông “tam nông” trong giai đoạn mới.
Bên cạnh đó, tận dụng có hiệu quả các cơ hội của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 để thúc đẩy chuyển đổi cách thức vận hành trong lĩnh vực khuyến nông, đáp ứng theo chiến lược chuyển đổi số ngành nông nghiệp Việt Nam, thích ứng tốt hơn với những biến động của thế giới. Từ đó, góp phần cơ cấu lại ngành nông nghiệp theo hướng phát triển nông nghiệp thông minh; nâng cao năng suất, hiệu quả lao động, giá trị gia tăng cho sản phẩm; tăng cường liên kết giữa sản xuất và tiêu thụ nông sản theo chuỗi giá trị.
Để làm được điều này, cần xây dựng hệ thống dữ liệu khuyến nông tập trung, đảm bảo tính kết nối, liên thông, chia sẻ và đồng bộ hoá từ cấp trung ương tới địa phương tại Trung tâm KNQG, dữ liệu được tập trung tại Trung tâm Dữ liệu của Bộ NN-PTNT.
Bên cạnh đó, cần xây dựng được hệ thống khuyến nông số kết nối hiệu quả với toàn hệ thống khuyến nông; thu thập, tạo lập dữ liệu phục vụ hoạt động khuyến nông. Trong đó, giai đoạn 2023 - 2027 tập trung xây dựng được các giải pháp phần mềm, giải pháp khai thác dữ liệu phục vụ điều hành, chỉ đạo và thí điểm xây dựng dịch vụ số khuyến nông thích ứng với hoạt động khuyến nông cộng đồng. Từ đó, nâng cao hiệu quả hoạt động của hệ thống khuyến nông và tăng khả năng tiếp cận thông tin cho cán bộ khuyến nông địa phương, người dân, doanh nghiệp.
Đồng thời, xây dựng được quy chế và cơ chế mạng lưới giám sát, thu thập thông tin dữ liệu các tổ chức khuyến nông từ cấp trung ương đến địa phương. Xây dựng và vận hành các tiêu chí, công cụ đo lường hiệu quả hoạt động khuyến nông qua môi trường số, hướng đến chủ thể thụ hưởng sẽ được đánh giá chất lượng hoạt động khuyến nông bên cạnh cơ quan quản lý nhà nước thông qua công cụ số.
Ngoài ra, nâng cao nhận thức, năng lực cho hệ thống khuyến nông toàn quốc về chuyển đổi số, hướng tới 100% cán bộ khuyến nông các cấp ứng dụng công cụ số trong các hoạt động khuyến nông. Từng bước hình thành văn hoá số cho cán bộ khuyến nông.
Trên cơ sở đó, tại hội thảo, các đại biểu đã đóng góp nhiều ý kiến về nâng cao hiệu quả công tác truyền thông trong hoạt động khuyến nông. Trong đó, chia sẻ kinh nghiệm quốc tế và trong nước; các chính sách và định hướng của bộ, ngành về chuyển đổi số trong lĩnh vực phát triển nông nghiệp, nông thôn nói chung và hoạt động khuyến nông nói riêng; kỹ thuật, công nghệ, mô hình ứng dụng chuyển đổi số đang được áp dụng…