Cơ hội nào cho xoài Việt tại Mỹ?

Xoài Việt Nam có cơ hội nào để thâm nhập vào thị trường NK xoài lớn nhất thế giới này?
 

Thị trường NK xoài lớn nhất

Theo Thương vụ Việt Nam tại San Francisco (Mỹ), thông tin từ Bộ Nông nghiệp Mỹ cho hay, Mỹ là thị trường NK xoài lớn nhất thế giới. Từ năm 1997 đến 2017, NK xoài tươi của Mỹ từ mức 187 ngàn tấn/năm đã tăng lên tới 474 ngàn tấn. Mỹ NK xoài chủ yếu từ 6 nước Mỹ Latinh là Mexico, Peru, Ecuador, Brazil, Guatemala và Haiti. 6 nước này chiếm khoảng 99% tổng lượng NK xoài vào Mỹ. Cụ thể, năm 2017, Mexico chiếm 66,56%; Peru 10,73%; Ecuador 6,89%; Brazil 3,52%; Guatemala 3,52%; Haiti 1,95%.

Xoài ở Đồng Tháp (Ảnh: Minh Sáng)

Trong giai đoạn 2014 - 2017, thời điểm NK cao điểm xoài vào Mỹ là các tháng 4, 5, 6 và 7, trung bình mỗi tháng chiếm gần 12% tổng lượng NK xoài trong cả năm. Trong đó nhập cao điểm nhất là tháng 6 với bình quân 58.351 tấn xoài, chiếm 14.66% tổng lượng xoài nhập trong năm. Thời điểm nhập khẩu thấp điểm là các tháng 9 và 10, trung bình mỗi tháng nhập khoảng 16.200 tấn xoài, chiếm 4,05 - 4,23% tổng lượng xoài nhập trong năm.Trong đó tháng 10 là thời điểm có lượng nhập thấp nhất, khoảng 16.047 tấn xoài.

Xoài tươi thường được bán siêu thị, ở địa phương thông qua các trang trại, chợ của nông dân, và các cửa hàng tạp hoá đặc sản. Ngoài xoài tươi Mỹ còn nhập khẩu dưới dạng xoài sấy khô, đông lạnh, đã qua chế biến hoặc bảo quản cũng như nước ép xoài.

Lượng xoài nhập khẩu của Mỹ đang có xu hướng tăng hàng năm, do nhu cầu tiêu dùng trái cây nhiệt đới nói chung đã tăng lên trong vài thập kỷ qua. Điều này có nhiều lý do, chẳng hạn như sự gia tăng di dân từ các nước châu Á và châu Mỹ Latinh, người tiêu dùng Mỹ tăng xu hướng tiêu dùng các trái cây NK, có ý thức hơn về sức khỏe và chế độ ăn uống của... Tiêu thụ xoài theo đầu người tại Mỹ vì thế cũng tăng dần theo thời gian. Theo số liệu thống kê, năm 2005, Mỹ tiêu thụ ít hơn nửa kg xoài mỗi người/năm. Nhưng đến năm 2016, con số này đã tăng lên gần 1,3 kg/người/năm. Dự kiến thời gian tới, tốc độ tăng trưởng NK xoài của Mỹ đạt bình quân khoảng 5,3%-8%/năm.

Ở Mỹ, xoài tươi thường được dùng cùng bột yến mạch, làm rau trộn hoặc sinh tố. Xoài cũng có thể được làm khô, đông lạnh, hoặc chế biến để tăng giá trị. Xoài chưa chín được chế biến thành nước sốt, dưa chua, và cà ri. Xoài chín thường được chế biến thành các sản phẩm như bánh kẹo, lát hộp, thanh trái cây, nước trái cây và các đồ uống khác, salsas, nước sốt và các loại khác.
 

Cơ hội nào cho xoài Việt Nam?

Cũng theo Thương vụ Việt Nam tại San Francisco, xoài Việt Nam có chất lượng ngon, độ ngọt cao, nhưng khi XK sang Mỹ sẽ có một bất lợi lớn so với các nước Mỹ Latinh là giá thành cao. Ông Nguyễn Đình Tùng, TGĐ Cty Vina T&T cũng xác nhận điều này, bởi cước phí vận chuyển từ Việt Nam sang Mỹ chắc chắn là cao hơn nhiều so với từ Mexico và các nước Mỹ Latinh. Hiệp định Mậu dịch tự do Bắc Mỹ (gồm Mỹ, Canada và Mexico) cũng giúp cho xoài của Mexico sang Mỹ có lợi thế rất lớn về thuế so với xoài từ các nguồn cung khác.

Tuy nhiên, xoài của Việt Nam vẫn có những lợi thế cạnh tranh, nhất là về hương vị. Xoài của các nước Trung và Nam Mỹ chỉ ngọt và không có hương vị xoài. Còn xoài Việt Nam ra đúng hương vị xoài. Việt Nam lại có nguồn giống xoài phong phú hơn hẳn các nước Mỹ Latinh, với nhiều giống xoài lạ, do đó có thể đáp ứng nhiều nhu cầu khác nhau về hương vị cho người tiêu dùng Mỹ. Các nước Mỹ Latinh chỉ có xoài ăn chín, Việt Nam ngoài xoài ăn chín còn có xoài ăn xanh. Xoài Việt Nam được thu hoạch quanh năm.

Vì thế, theo ông Tùng, nếu tận dụng tốt những lợi thế trên, cộng với việc tránh XK trùng vào mùa vụ của những nước Mỹ Latinh, xoài Việt Nam hoàn toàn có thể thâm nhập và tạo được chỗ đứng trên thị trường Mỹ. Đến thời điểm này, Vina T&T đã chuẩn bị sẵn sàng các điều kiện để XK xoài sang Mỹ như có mã số vùng trồng, nhà máy đóng gói...