Công ty Khai thác khoáng sản có địa chỉ tại TP Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh, là đơn vị trực thuộc Tổng Công ty Đông Bắc - Bộ Quốc phòng. Công ty Khai thác khoáng sản có nhiệm vụ chính là sản xuất kinh doanh và nhiệm vụ quân sự quốc phòng. Trong đó nhiệm vụ sản xuất kinh doanh là khai thác lộ thiên, khoan, nổ mìn, bốc xúc vận chuyển đất đá và ra than.
Để thực hiện nhiệm vụ sản xuất kinh doanh, hàng năm Công ty Khai thác khoáng sản được giao làm chủ đầu tư nhiều dự án lớn hàng trăm tỉ đồng, chủ yếu liên quan đến bốc xúc vận chuyển than, đất đá.
Theo quy định của pháp luật, để thực hiện các dự án, chủ đầu tư phải thông qua hoạt động đấu thầu, nhằm lựa chọn những nhà thầu đủ năng lực, đồng thời phải tiết kiệm tối đa nguồn kinh phí đầu tư. Tuy nhiên, nhiều gói thầu Công ty Khai thác khoáng sản làm chủ đầu tư có tỷ lệ tiết kiệm rất thấp, chưa hiệu quả.
5 nhà thầu "độc diễn"
Theo số liệu tổng hợp từ Cục Đấu thầu, từ năm 2020 đến nay, 5 công ty gồm: Công ty TNHH Đầu tư và Thương mại Quang Minh (Công ty Quang Minh), Công ty Cổ phần Cơ khí và Thiết bị Thành Công (Công ty Thành Công), Công ty Cổ phần Hoa Sơn (Công ty Hoa Sơn), Công ty TNHH MTV Thương mại và Dịch vụ Hoàng An Phát QN (Công ty Hoàng An Phát QN), Công ty TNHH Thương mại Duy Hưng (Công ty Duy Hưng) thường xuyên thay nhau trúng nhiều gói thầu thuộc dự án phục vụ sản xuất kinh doanh do Công ty Khai thác khoáng sản làm chủ đầu tư.
Gần đây nhất tại dự án vận chuyển san gạt đất đá, bốc xúc vun gom than phục vụ sản xuất năm 2021 có 01 gói thầu giá mời thầu là 95.841.399.007 VNĐ. Quyết định lựa chọn nhà thầu cho dự án này được ông Nguyễn Văn Xuyến, Giám đốc Công ty ký ngày 01/09/2021, liên danh các nhà thầu Công ty Quang Ninh, Công ty Duy Hưng, Công ty Hoa Sơn, Công ty Thành Công là đơn vị trúng thầu với giá 95.561.005.340 VNĐ. Tỷ lệ tiết kiệm ở gói thầu này chỉ đạt khoảng 0,3%.
Tiếp đến là Dự án phục vụ sản xuất kinh doanh năm 2021 (bổ sung) có tổng mức đầu tư là 231.133.538.618 VNĐ được triển khai thành 03 gói thầu. Theo kết quả lựa chọn nhà thầu, gói thầu số (1) Khoan lỗ mìn mỏ Đông Đá Mài và mỏ Tân Lập năm 2021 (bổ sung) đơn vị trúng thầu Công ty Thành Công; gói thầu số (2) Bốc xúc san gạt đất đá mỏ Đông Đá Mài năm 2021 (bổ sung) đơn vị trúng thầu tiếp tục là Công ty Thành Công; gói thầu số (3) Bốc xúc san gạt đất đá mỏ Tân Lập năm 2021 (bổ sung) đơn vị trúng thầu là Công ty Duy Hưng.
Giá trúng thầu cho 03 gói thầu là 230.826.393.000 VNĐ. Như vậy, dưới hình thức đấu thầu rộng rãi ở dự án này, Công ty Khai thác khoáng sản tiết kiệm được 307.145.618 VNĐ, tỷ lệ tiết kiệm chỉ đạt khoảng 0,13%.
Năm 2021, Công ty Khai thác khoáng sản còn làm chủ đầu tư một Dự án phục vụ sản xuất kinh doanh nữa với số vốn đầu tư là 737.054.083.975 VNĐ. Dự án này được Công ty Khai thác khoáng sản triển khai đấu thầu dưới hình thức đấu thầu rộng rãi qua 7 gói thầu gồm: (1) Bốc xúc vận chuyển san gạt đất đá mỏ Tân Lập năm 2021; (2) Bốc xúc vận chuyển san gạt mỏ Đông Đá Mài năm 2021; (3) Vận chuyển đất đá mỏ Đông Đá Mài năm 2021; (4) Khoan lỗ mìn mỏ Đông Đá Mài và mỏ Tân Lập năm 2021; (5) Bốc xúc than vỉa, bốc xúc than đống, xúc vun gom, xúc tiêu thụ than; thuê thiết bị máy xúc lật phục vụ sàn tuyển chế biến, tiêu thụ than năm 2021; (6) Thuê máy sàng mỏ Tân Lập và mỏ Đông Đá Mài, thuê máy rửa than cục, than cám năm 2021; (7) Thuê công nhân nhặt tuyển than cục các loại, san san xe phủ bạt, nhặt xít đã lẫn trong than; Công nhân phục vụ sàng rửa, phục vụ phụ trợ khác năm 2021.
Theo tài liệu, đối với gói thầu số (1) đơn vị trúng thầu là liên danh Công ty Quang Minh và Công ty Duy Hưng; đối với gói thầu số (2) công ty trúng thầu là Liên danh Công ty Thành Công và Công ty Hoa Sơn; đối với gói thầu số (3) đơn vị trúng thầu tiếp tục là Liên danh Công ty Thành Công, Công ty Quang Minh và Công ty Hoa Sơn; gói thầu số (4) Công ty Thành Công lại là đơn vị trúng thầu; gói thầu số (5) Công ty Duy Hưng vẫn là đơn vị trúng thầu; gói thầu số (6) Liên danh Công ty Duy Hưng và Công ty Quang Minh tiếp tục là đơn vị trúng thầu; còn gói thầu số (7) Công ty Hoàng An Phát QN là đơn vị trúng thầu.
Giá trúng thầu cho 07 gói thầu trên là 735.841.741.546 VNĐ. Sau đấu thầu, Công ty Khai thác Khoáng sản chỉ tiết kiệm được 1.212.342.429 VNĐ, đạt tỷ lệ tiết kiệm 0,16% trên tổng dự án.
Trong năm 2020, những công ty này cũng "làm mưa làm gió" tại nhiều gói thầu Công ty Khai thác khoáng sản làm chủ đầu tư.
Đơn cử như Dự án phương án phục vụ sản xuất 4 tháng cuối năm 2020 có tổng mức đầu tư là 78.501.054.082 VNĐ. Dự án này gồm 03 gói thầu: Gói thầu số (1) Khoan lỗ mìn mỏ Đông Đá Mài và mỏ Tân Lập năm 2020, đơn vị trúng thầu là Công ty Thành Công; gói thầu số (2) Vận chuyển đất đá mỏ Đông Đá Mài năm 2020, công ty trúng thầu là Công ty Quang Minh; gói thầu số (3) Bốc xúc vận chuyển san gạt đất đá mỏ Tân Lập năm 2020 công ty Hoa Sơn là đơn vị trúng thầu.
Giá trúng thầu cho 03 gói thầu là 78.394.086.166 VNĐ, Công ty khai thác khoáng sản tiết kiệm được 106.967.916 VNĐ, tỷ lệ tiết kiệm 0,13%.
Tương tự 3 Dự án trên, ở Dự án phục vụ sản xuất kinh doanh năm 2020 có tổng mức đầu tư là 827.348.703.603 VNĐ gồm 9 gói thầu được triển khai lựa chọn nhà thầu theo hình thức đấu thầu rộng rãi, các công ty trên tiếp tục được gọi tên trong các gói thầu khoan lỗ mìn, bốc xúc, vận chuyển, thuê sàng, thuê nhân công.
Cụ thể; gói thầu số (1) Mua bán hàng hoá phục vụ đời sống CBCNV năm 2020, đơn vị trúng thầu là Công ty TNHH Hoàng Linh; gói thầu số (2) Thuê xe đưa đón công nhân năm 2020, đơn vị trúng thầu là Công ty Quang Minh; gói thầu số (3) Thuê máy sàng than, máy tuyển rửa than các loại năm 2020, Công ty Quang Minh lại là đơn vị trúng thầu; gói thầu số (4) Thuê nhân công sàng tuyển rửa than phục vụ phụ trợ năm 2020, Công ty Hoàng An Phát QN trúng thầu; gói thầu số (5) Bốc xúc than vỉa, vận chuyển than vỉa; Bốc xúc than tại đống, bốc xúc vun than năm 2020, đơn vị trúng thầu là Công ty Duy Hưng; gói thầu số (6) Khoan lỗ mìn mỏ Đông Đá Mài và mỏ Tân Lập năm 2020, đơn vị trúng thầu là Công ty Thành Công; gói thầu số (7) Bốc xúc vận chuyển sang gạt đất đá mỏ Tân Lập năm 2020, đơn vị trúng thầu Liên danh Công ty Quang Minh - Công ty Duy Hưng; gói thầu số (8) Bốc xúc vận chuyển san gạt đất đá mỏ Đông Đá Mài năm 2020, đơn vị trúng thầu Công ty Thành Công; gói thầu số (9) Vận chuyển đất đá mỏ Đông Đá Mài năm 2020, đơn vị trúng thầu Liên danh Công ty Hoa Sơn - Công ty Quang Minh.
Ở gói dự án này, Công ty Khai thác khoáng sản cũng chỉ tiết kiệm được khoảng 870.551.753VND, tỷ lệ tiết kiệm đạt 0,1% so với tổng mức đầu tư của dự án.
Chỉ điểm qua một số gói thầu trên đã phần nào cho thấy nhiều gói thầu Công ty Khai thác khoáng sản làm chủ đầu tư sau trúng thầu tỷ lệ tiết kiệm cho nguồn vốn rất nhỏ so với giá trị của gói thầu. Tỷ lệ giảm giá thấp sẽ đặt ra mối lo về đấu thầu chưa thực sự cạnh tranh.
Do đó, lãnh đạo Tổng Công ty Đông Bắc cần chỉ đạo tổ chức thanh tra toàn diện đối với các gói thầu tại Công ty Khai thác khoáng sản để rà soát, phát hiện và có biện pháp chấn chỉnh xử lý nghiêm các vi phạm (nếu có) theo đúng quy định pháp luật và của Bộ Quốc phòng.