Nông dân thắng kiện vẫn trắng tay
Ngoài chiếm đoạt hơn 600 tỷ đồng của Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam chi nhánh An Giang, Công ty Việt An còn nợ tiền gốc 6 ngân hàng khác khoảng 500 tỷ đồng và 3,8 triệu USD, nợ thêm tiền bán cá của 33 hộ dân nuôi cá gần 200 tỷ đồng. Với hy vọng lấy được tiền, nông dân đã kiện Công ty Việt An này ra tòa, tuy thắng kiện nhưng họ vẫn trắng tay vì toàn bộ tài sản đã bị kê biên, bán đấu giá.
Theo các hộ dân, vào năm 2013, họ có hợp đồng bán cá tra cho Công ty Việt An với số lượng lớn để đơn vị này chế biến xuất khẩu sang Mỹ và các nước châu Âu. Theo hợp đồng ký kết, sau khi giao cá tra công ty này sẽ trả đủ tiền sau 1 tháng. Thế nhưng, sau khi nhận đủ hàng công ty này bội tín, chiếm dụng số tiền hàng trăm tỷ đồng. Cuối tháng 4/2014, ông Lưu Bách Thảo, nguyên Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc Công ty Việt An đột ngột đi Mỹ, giao công ty lại cho ông Ngô Văn Thu điều hành. Theo bảng xác nhận công nợ vào năm 2018, Công ty Việt An còn nợ 33 hộ nuôi cá với số tiền trên 127 tỷ đồng (chưa tính lãi). Sau khi được cơ cấu nợ, nông dân được trả nợ với khoản tiền nhỏ giọt và từ giữa năm 2019 thì ngưng hoàn toàn.
Theo các hộ nông dân, trước đó họ đã nhiều lần gửi đơn đến Tỉnh ủy, UBND tỉnh An Giang cầu cứu. Tháng 7/2018, UBND tỉnh An Giang tổ chức cuộc họp với các cơ quan chức năng, gồm: Tòa án Nhân dân, Viện kiểm sát Nhân dân Công an, Ngân hàng Nhà nước… Tại cuộc họp, lãnh đạo UBND tỉnh An Giang chỉ đạo Công ty Việt An phải tập trung mọi nguồn lực về tài chính để sớm thanh toán nợ cho nông dân dứt điểm. Đồng thời chỉ đạo Công an tỉnh phối hợp với các cơ quan tư pháp đẩy nhanh tiến độ điều tra, giám định để đưa ra xét xử vụ án “cố ý làm trái” xảy ra tại Ngân hàng thương mại cổ phần ngoại thương Việt Nam chi nhánh An Giang và lừa đảo chiếm đoạt tài sản xảy ra tại Công ty Việt An.
Sau nhiều lần vào cuộc của cơ quan chức năng, nhà máy chuyển sang gia công cho các đối tác để vừa có tiền trả lương cho công nhân, vừa trả dần nợ cho các hộ bán cá. Bất ngờ sau đó, chủ mới là ông Ngô Văn Thu đã ký thỏa thuận giao toàn bộ nhà máy cho ngân hàng để bán đấu giá nên nhiều hộ dân bán cá đã kiện công ty này ra tòa.
Ngày 8/4/2022, Tòa án Nhân dân TP Long Xuyên đã có bản án buộc Công ty Việt An có trách nhiệm trả cho ông Cao Lương Tri (ngụ TP Long Xuyên) số tiền hơn 50,3 tỷ đồng, trong đó nợ gốc tiền bán cá là hơn 26,8 tỷ đồng. Theo ông Tri, trước đó ông bán cá cho Công ty Việt An thông qua 8 hợp đồng với số lượng hơn 3.000 tấn. Để có số cá đó ông phải phải vay ngân hàng 25 tỷ đồng thông qua việc thế chấp 10ha đất. “Bản án đã có rồi và tôi cũng có đơn yêu cầu thi hành án, nhưng đến nay Chi cục Thi hành án Long Xuyên cho biết không thể thi hành vì Công ty Việt An không còn tài sản. Tôi còng lưng trả lãi và giờ đất đai cũng sẽ bị kê biên”, ông Tri nói.
Được biết từ tháng 3/2020, tài sản của Công ty Việt An gồm: 2 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất với tổng diện tích hơn 21.851m2, công trình xây dựng gắn liền với đất (gồm 23 danh mục). Trong đó có các hệ thống dây chuyền, máy móc thiết bị chuyên dùng (gồm 23 danh mục), hệ thống điện 6 máy 3 pha, cây trồng trên đất đã bị Chi cục Thi hành án Dân sự TP Long Xuyên kê biên đưa ra bán đấu giá.
Đến tháng 12/2021, tài sản của Công ty Việt An đã được Trung tâm dịch vụ đấu giá tài sản tỉnh An Giang đưa ra đấu giá lần thứ 2. Kết quả là Công ty Cổ phần Du lịch An Giang trúng đấu giá với mức giá là hơn 158,4 tỷ đồng.
Khởi tố 4 cán bộ ngân hàng gây thiệt hại trên 600 tỷ đồng
Mới đây ngày 12/7/2024, Cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an tỉnh An Giang cho biết, vừa tống đạt các quyết định khởi tố bị can và lệnh cấm đi khỏi nơi cư trú đối với Nguyễn Tấn Triều (SN 1974), Liệt Lâm (SN 1972, cùng là nguyên Trưởng phòng khách hàng Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam chi nhánh An Giang). Quách Bảo Nguyên (SN 1978, nguyên Phó trưởng phòng khách hàng) và Võ Đan Vân (SN 1981, nhân viên phòng khách hàng) cùng về tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng. Các bị can cùng trú tại TP Long Xuyên, tỉnh An Giang.
Kết quả điều tra xác định, từ năm 2010-2014, nhóm đối tượng là lãnh đạo, nhân viên Phòng khách hàng Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam chi nhánh An Giang, trong quá trình tác nghiệp đã không kiểm tra, không thu thập đầy đủ chứng từ sử dụng vốn vay của Công ty cổ phần Việt An, Công ty cổ phần xuất nhập khẩu Bình Minh và Công ty TNHH Minh Giàu mà ký vào các thông báo tác nghiệp đủ điều kiện rút vốn để ngân hàng giải ngân cho 3 Công ty trên dẫn đến thiệt hại tài sản cho ngân hàng với tổng số tiền trên 600 tỷ đồng.
Trong đó, hành vi phạm tội của Võ Đan Vân gây thiệt hại cho ngân hàng số tiền trên 272 tỷ đồng. Hành vi phạm tội của Nguyễn Tấn Triều gây thiệt hại cho Ngân hàng số tiền trên 48 tỷ đồng. Hành vi phạm tội của Liệt Lâm gây thiệt hại cho Ngân hàng số tiền trên 181 tỷ đồng và hành vi phạm tội của Quách Bảo Nguyên gây thiệt hại cho Ngân hàng số tiền trên 60 tỷ đồng.
Trước đó, Cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an tỉnh An Giang đã ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố 19 bị can về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Trong đó, các bị can gồm: Lưu Bách Thảo, Ngô Văn Thu (Tổng giám đốc Công ty cổ phần Việt An), Nguyễn Thanh Hùng (Giám đốc Công ty cổ phần xuất nhập khẩu Bình Minh), Trương Minh Giàu (Giám đốc Công ty TNHH Minh Giàu), Nguyễn Viết Tuyên (nguyên Giám đốc Công ty TNHH Việt Hưng An Giang) và Lưu Bá Phúc (Giám đốc Công ty TNHH Bách Phúc) và các bị can khác là kế toán các công ty.
Từ năm 2010 - 2014, Công ty cổ phần Việt An, Công ty cổ phần xuất nhập khẩu Bình Minh, Công ty TNHH Minh Giàu đã ký kết nhiều hợp đồng tín dụng vay vốn theo hạn mức tại Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam chi nhánh An Giang. Để được phát vay theo điều kiện của hợp đồng tín dụng, Thảo và Thu đã chỉ đạo lập nhiều hồ sơ chứng từ khống để sử dụng làm chứng từ rút vốn vay tại ngân hàng. Tính đến ngày 21/12/2020, Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam chi nhánh An Giang thiệt hại số tiền vốn gốc là hơn 600 tỷ đồng.
Sau quá trình điều tra, ngày 10/7/2023, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh An Giang quyết định tách vụ án hình sự vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng xảy ra tại Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam chi nhánh An Giang.