Dự án Núi Pháo 'nã pháo' vào nhà dân, gây khuynh đảo đời sống

Thông tin từ Bộ Tài nguyên và Môi trường, trước những phản ánh của người dân về tình trạng ô nhiễm môi trường, từ đầu tháng 8, Bộ này sẽ tiến hành thanh tra toàn diện về tài nguyên môi trường tại Cty TNHH khai thác và chế biến khoáng sản Núi Pháo (huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên).

PV NNVN đã tiếp cận với một số hộ dân và chính quyền địa phương để phản ánh những ý kiến bức xúc từ cơ sở.

Khuynh đảo đời sống

Hầu hết các ý kiến phản ánh của nhân dân vùng dự án đều tố ba vấn đề ô nhiễm chính làm đảo lộn cuộc sống của họ là tiếng ồn, không khí và nguồn nước. Bà Trần Thị Dung (Chi hội trưởng Phụ nữ xóm 3, xã Hà Thượng, huyện Đại Từ) cho biết, công ty đã thực hiện cải dịch QL 37 bằng cách tạo ra ngọn đèo cao hàng chục mét so với khu dân cư.

Ngày đêm xe cộ qua lại ầm ầm, thải khói, bụi mù mịt xuống xóm. Chưa hết, đường đèo mới đã hạn chế giao thông, gây khó khăn cho phát triển kinh tế. Cùng với đường đèo, bụi và tiếng ồn của nhà máy nghiền quặng cũng ầm ầm lao thẳng vào nhà dân nằm gần bên nhà máy.

Bà Nguyễn Thị Tường (Trưởng xóm 4, xã Hà Thượng) cho biết, 24/24 giờ, người dân phải nghe tiếng nghiền quặng đã hết chịu nổi, lại thêm việc nổ mìn khai thác quặng với số lượng lớn thường xuyên làm chấn động nhà cửa và đất đai. Băng tải bột quặng cao hàng chục mét xả bụi vào không khí bay khắp vùng kèm theo những mùi hôi khiến người dân khó thở, nôn mửa.

Đặc biệt, khi Cty TNHH Khai thác và chế biến khoáng sản Núi Pháo đi vào tuyển quặng thì thật sự là nỗi kinh hoàng của các hộ dân sát hàng rào nhà máy và khu vực dự án.

Hàng ngày, từng đoàn xe chở các thùng hóa chất bốc đủ các loại mùi mà khi người dân hít phải gây hắt hơi, chảy nước mũi, tức ngực, khó thở, nôn mửa hàng loạt. Hệ lụy của tình trạng trên là sự gia tăng đột biến của các căn bệnh về hô hấp, các bệnh về da, nổi ban đỏ, mẩn ngứa, chữa mãi không khỏi.

Đã có hàng chục biên bản về tình trạng ô nhiễm không khí tại khu vực xóm 4 được lập ra. Cá biệt, liền tù tì trong các ngày từ 19 đến 26/11/2015, có 7 biên bản được Phó chủ tịch UBND xã Hà Thượng là ông Tạc Văn Lợi ký tên, đóng dấu.

Ngoài tiếng ồn và không khí thì việc nước xả thải ra môi trường của dự án cũng gây nhức nhối trong cộng đồng. Theo nhiều người dân, nước thải ra đen sì, gây đau đầu, mệt mỏi, ngửi một lúc thấy miệng đắng ngắt. Một số hộ dân trong xóm đã không dám dùng nước giếng của gia đình mà phải chuyển sang mua từng bình nước tinh khiết một.

Nguồn nước thải trên khi tràn ra môi trường tự nhiên cũng bị dân tố là nguyên nhân ảnh hưởng đến giảm năng suất hoa màu. Thậm chí, một số người khi đi làm đồng lội vào nguồn nước trên liền bị lở loét chân tay…

Bà Linh Thị Thắm (xóm 3, xã Hà Thượng) cho biết, hầu hết nước từ đầu nguồn các khe suối đã bị Núi Pháo chặn lại, sử dụng rồi thải ra nước bẩn cho dân trồng cấy. Nhiều lần khi dân cần nước để cày cấy thì lại phải qua xóm xã, đề nghị mãi Núi Pháo mới cho xả nước ra để phục vụ sản xuất.

Nguồn nước bị ô nhiễm khiến nhiều diện tích canh tác của nhân dân bị ảnh hưởng, việc chăn nuôi thủy sản, gia cầm ngan, vịt là không thể. Chè thì bị bụi phủ. Quan trọng hơn cả là sức khỏe của những người dân nơi đây đang bị báo động.

Băng tải tại khu vực nghiền quặng tung bụi vào không khí

Bà Trần Thị Dung (Chi hội trưởng Phụ nữ xóm 3, xã Hà Thượng) than thở, các anh xem, lẽ ra ở khu vực nông thôn miền núi thì phải có nhiều côn trùng, muỗi dĩn, vậy mà ô nhiễm đã xua đuổi tất thảy, giờ ngồi cả đêm cũng không có con muỗi nào đốt.

Nơm nớp lo âu

Ông Hoàng Văn Lầu (xóm 6, xã Hà Thượng) cho biết, công ty đắp đập chứa chất thải cao như núi, trong khi đó có một số hộ dân ở thấp, sát với chân đập. Nước ngầm tràn ra đồng ruộng, lênh láng cả đường làng ngõ xóm. Nước bẩn, hôi tanh khiến cây cối chết rụi.

Chỉ tay xuống ao với những xác cá chết nổi lềnh phềnh, bà Nguyễn Thị Thạch (xóm 6) cho biết, ao của bà giờ bị nước ngầm từ đập quặng ngấm vào nên lúc nào cũng đầy ắp nước. Nhưng không thể nuôi được bất kể loài nào trong thứ nước đó.

Nhiều lần, người dân tụ tập phản đối tình trạng ô nhiễm môi trường tại Dự án Núi Pháo

Ông Chu Văn Tuất (Bí thư Đảng ủy xã Hà Thượng, huyện Đại Từ) cho biết, đập chứa chất thải ngoài ảnh hưởng trực tiếp đến người dân như trên còn chứa nhiều tiềm ẩn với nguy cơ mất an toàn, đặc biệt là trong mùa mưa bão. Hiện nay, nhân dân tại chân đập rất hoang mang, lo sợ.

Ông Nguyễn Văn Hồng (Chủ tịch UBND xã Hà Thượng) khẳng định, chính quyền các cấp ở địa phương đã thấy rõ tình trạng ô nhiễm môi trường xung quanh Dự án Núi Pháo. Nhiều cơ quan chức năng, nhiều lần vào cuộc giúp đỡ người dân, trực tiếp yêu cầu Cty TNHH Khai thác và chế biến khoáng sản Núi Pháo không được xả chất độc chưa qua xử lý ra môi trường.

Năm 2012, UBND tỉnh Thái Nguyên đã có chủ trương cho Cty TNHH Khai thác và chế biến khoáng sản Núi Pháo bồi thường, hỗ trợ di chuyển nhân dân xóm 3, 4 của xã Hà Thượng ra khỏi khu vực gần nhà máy. Đến năm 2014, UBND tỉnh Thái Nguyên chủ trương thu hồi đất của các hộ bị ảnh hưởng môi trường. Tuy nhiên, quá trình triển khai rất chậm, đến nay, gần 5 năm, khu tái định cư vẫn chưa hoàn thành.

Trước những động thái căng thẳng từ phía người dân, mới đây, trong buổi tiếp và đối thoại với nhân dân, ông Đoàn Văn Tuấn (Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thái Nguyên) đã chỉ đạo các cơ quan chức năng phải di dời ngay các hộ dân ở gần khu vực ô nhiễm bởi Dự án Núi Pháo.

NNVN sẽ tiếp tục thông tin về vụ việc này.