Thuộc nội dung đề tài “Nghiên cứu phát triển giống dưa lê vàng lai chất lượng trong điều kiện ứng dụng công nghệ cao tại Hà Nội”, vừa qua tại thị trấn Chúc Sơn (huyện Chương Mỹ), xã Yên Thường (huyện Gia Lâm), Viện Nghiên cứu Rau quả (Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam) đã phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ Hà Nội nghiệm thu mô hình trình diễn kỹ thuật sản xuất dưa lê vàng lai.
GS.TS Nguyễn Hồng Sơn (giữa) thăm và nghiệm thu mô hình trình diễn kỹ thuật trồng dưa lê vàng lai Happy 6 tại thị trấn Chúc Sơn (Chương Mỹ, Hà Nội). Ảnh: Hải Tiến.
Thăm và nghiệm thu mô hình có GS.TS Nguyễn Hồng Sơn, Giám đốc Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam; TS Trần Thị Minh Hằng (Học viện Nông nghiệp Việt Nam); đại diện HTX Rau sạch Chúc Sơn và các thành viên tham gia thực hiện đề tài. Giống dưa lê vàng lai Happy 6 do Viện Nghiên cứu Rau quả chọn tạo (đã được Bộ NN-PTNT cấp bằng bảo hộ giống tháng 12 năm 2022) được lựa chọn đưa vào sản xuất tại mô hình của đề tài nghiên cứu.
Thị mô hình ở thị trấn Chúc Sơn, cây dưa lê vàng lai Happy 6 trồng trên đất và bầu giá thể trong nhà lưới, nhà màng, thụ phấn nhờ nuôi thả ong mật, hiện đang cho thu hoạch, năng suất ước đạt hơn 30 tấn quả/ha.
Dưa lê vàng lai Happy 6 trồng trên đất trong nhà kính hiện đại. Ảnh: Hải Tiến.
Tại xã Yên Thường, dưa được trồng ngoài tự nhiên, sử dụng nguồn giống ghép, ngọn ghép là giống dưa lê vàng lai Happy 6 ghép với gốc ghép là bí ngô Shintoza (Hàn Quốc). Tại mô hình này, cây dưa sinh trưởng, phát triển khoẻ, khả năng chống chịu sâu bệnh cao, đặc biệt không bị bệnh héo xanh và tuyến trùng. Năng suất quả tương đương với dưa trồng ở mô hình tại thị trấn Chúc Sơn (trên 30 tấn/ha).
Theo Thạc sỹ Phạm Thị Minh Huệ (Bộ môn Rau và Cây gia vị - Viện Nghiên cứu Rau quả), kết quả sản xuất tại các mô hình nêu trên khớp với dữ liệu thu được từ trồng dưa lê vàng lai diện hẹp tại Viện Nghiên cứu Rau quả và một số địa phương khác.
Qua đó, đã xác định được 4 phương thức canh tác giống dưa lê vàng lai Happy 6 gồm: Trồng dưa trong bầu giá thể trong nhà kính hiện đại; trồng dưa dưới đất trong nhà kính hiện đại; trồng dưa trên đất có vòm che đơn giản; trồng dưa ngoài đồng ruộng dùng màng nilon phủ luống.
Cùng với đó, còn xác định được hạt giống bí ngô Shintoza Hàn Quốc phù hợp cho gieo làm cây gốc ghép và kỹ thuật ghép nối ngọn dưa lê vàng lai Happy 6 lên gốc bí ngô Shintoza để tạo cây giống kháng bệnh.
Dưa lê vàng lai trồng trong bầu giá thể trong nhà kính hiện đại. Ảnh: Hải Tiến.
Một số chú ý chung trong các quy trình kỹ thuật:
- Thời vụ thích hợp trồng dưa lê vàng lai Happy 6 ở miền Bắc từ tháng 2 - 9; miền Nam trồng được quanh năm. Công thức giá thể hồn hợp cho gieo ươm cây giống gồm 30% xơ dừa + 30% phân hữu cơ vi sinh + 40% đất mùn. Công thức phối trộn giá thể trồng trong nhà màng là 30% xơ dừa + 40% phân trùn quế + 20% phân hữu cơ vi sinh + 10% trấu hun.
- Đất trồng phải có thành phần cơ giới nhẹ, giàu dinh dưỡng, độ pH từ 6,5 - 7,0. Độ ẩm đất phù hợp cho cây dưa sinh trưởng, phát triển tốt nhất khoảng 70 - 80% sức giữ ẩm đồng ruộng. Phải có giống chuyên dùng gieo làm gốc ghép dưa.
Thụ phấn cho dưa trồng trong nhà kính tốt nhất là nuôi thả ong mật trong vườn, cũng có thể phun chế phẩm đậu quả sinh học. Dưa trồng ngoài đồng, nếu gặp mưa phùn vào thời kỳ nở hoa cần tiến hành thụ phấn bổ khuyết.
Dưa lê trồng ngoài ruộng dùng màng nilon phủ luống và tưới nước bón phân nhỏ giọt tự động. Ảnh: Hải Tiến.
Bón phân và dưỡng nước cho cây dưa qua hệ thống tưới nhỏ giọt tự động. Sử dụng phân gà cao cấp VIJACO bón cho dưa trồng trên đất sẽ cho quả đạt năng suất, chất lượng tốt nhất. Số quả lấy trên cây tuỳ thuộc vào khả năng sinh trưởng, mùa vụ gieo hạt và sử dụng giống ghép hay không ghép, trung bình mỗi cây chỉ lấy khoảng 4 - 6 quả.
- Trồng dưa trong bầu giá thể trong nhà kính phải vệ sinh sạch sẽ và khử trùng triệt để bên trong và bên ngoài nhà màng, nhà lưới. Bảo đảm mật độ trồng 20.000 - 22.000 bầu/ha (1 cây/bầu; hàng x hàng = 1,5m). Sử dụng phân bón hoà tan nhanh nhập khẩu từ Israel.
- Trồng dưa trên đất trong nhà kính, luống rộng 1,2 - 1,5m; cao 25 - 30cm; rãnh luống rộng 30 - 40cm; trồng 2 hàng/luống, mật độ 25.000 - 27.000 cây/ha (cây x cây = 45 - 50cm). Bón lót 800 - 1.000kg vôi bột và 30 tấn phân chuồng hoai mục hoặc 800 - 1.000kg phân hữu cơ vi sinh/ha; bón thúc NPK tan nhanh, liều lượng 150kg urê + 90kg lân supe + 120kg kaliclorua.
Trái dưa lê vàng lai Happy 6 tới tầm thu hoạch. Ảnh: Hải Tiến.
- Trồng ngoài đồng nên sử dụng cây giống dưa ghép, làm luống rộng 1,7 - 1,8m, cao 25 - 30cm, rãnh rộng 30 - 40cm, trồng 1 hàng giữa luống, cây x cây = 40 - 45cm, mật độ 450 - 500 cây/sào (360m2), lên luống rộng 1,2 - 1,5m. Để nhánh bò trên luống theo hình chữ V, khi nhánh cấp 1 được 16 - 18 lá, tiến hành bấm ngọn, quả sẽ ra trên các nhánh cấp 2, cấp 3.
- Sâu bệnh hại chính trên cây dưa lê vàng lai Happy 6 gồm sâu xanh, bọ dưa, sâu xám, rệp, bọ trĩ, bọ phấn và các bệnh phấn trắng, sương mai, lở cổ rễ, khảm virus, héo xanh vi khuẩn. Phòng trừ sâu bệnh theo hướng quản lý sức khoẻ cây trồng tổng hợp (IPHM).
Cánh đồng dưa lê vàng lai của bà Nguyễn Thị Oanh ở xã Yên Thường (Gia Lâm, Hà Nội) đang cho thu quả. Ảnh: Hải Tiến.
Bà Nguyễn Thị Oanh ở xã Yên Thường phấn khởi cho hay, áp dụng quy trình kỹ thuật theo mô hình, vụ xuân hè này, bà trồng 1,5ha dưa Happy 6 đã thu hoạch được gần 50 tấn quả , giá bán trung bình từ 30.000 - 60.000 đồng/kg (tuỳ thời điểm thu hái). Hiện tại bà Oanh đang tiếp tục xuống giống dưa này trồng cho vụ hè thu.
