Giá gạo Việt Nam tăng trở lại sau chỉ đạo của Chính phủ

Theo các thương nhân ngành lương thực, giá gạo xuất khẩu đang tăng lên trong những ngày qua. Ông Đỗ Hà Nam, tân Chủ tịch Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA), cho biết, giá gạo xuất khẩu của Việt Nam từng có thời điểm xuống còn 435-440 USD/tấn, nhưng đến ngày 21/3 đã ở mức 470 USD/tấn.

Do giá gạo xuất khẩu tăng, giá lúa đã ổn định và đang có xu hướng tăng trở lại. Ông Lê Văn Sưa, nông dân ở ấp Rạch Mây, xã Tuyên Bình, huyện Vĩnh Hưng, Long An, cho biết, giá lúa OM18 hiện được thương lái thu mua ngay tại ruộng ở mức 6.500-6.600 đồng/kg, tăng nhẹ so với hồi giữa tháng 3. Với mức giá này, tuy lợi nhuận có giảm so với vụ đông xuân 2023-2024, nhưng với 4 ha gieo trồng trong vụ đông xuân 2024-2025, gia đình ông Sưa dự kiến đạt tổng lợi nhuận khoảng 100 triệu đồng.

Một số thương nhân ngành gạo cho rằng, yếu tố quan trọng nhất giúp cho giá lúa gạo tăng trở lại trong những ngày qua, là sự chỉ đạo quyết liệt và kịp thời từ Chính phủ, đặc biệt là việc cấp vốn lớn với lãi suất tốt, thời gian kéo dài để doanh nghiệp có đủ nguồn lực tăng thu mua lúa cho nông dân. Bên cạnh đó là việc triển khai thu mua dự trữ quốc gia theo quy định.

Ông Đỗ Hà Nam xác nhận, ngay sau khi có sự chỉ đạo, điều hành từ Chính phủ, chỉ trong vòng một ngày, giá gạo xuất khẩu đã tăng trở lại. Điều này cho thấy khi có sự điều phối của Chính phủ, sự vào cuộc của các bộ, ngành và tinh thần phối hợp, đồng lòng của các doanh nghiệp, ngành lúa gạo Việt Nam hoàn toàn có thể đứng vững trước những sức ép lớn từ thị trường quốc tế.

Bên cạnh đó, việc ngành lúa gạo Việt Nam đẩy mạnh thay đổi cơ cấu giống lúa nhằm đáp ứng tốt hơn nhu cầu của các thị trường, cũng đã giúp cho gạo Việt Nam vẫn vững vàng trong bối cảnh cạnh tranh về giá đang khốc liệt ở các loại gạo thông thường, gạo phẩm cấp thấp.

Ông Đỗ Hà Nam cho biết, từ đầu năm đến nay, một số loại gạo Việt Nam vẫn đang được tiêu thụ rất tốt với giá cao, trong đó có nếp. Năm ngoái, giá gạo nếp xuất khẩu chỉ ở mức 480 USD/tấn, nhưng năm nay đang ở mức từ 570-580 USD/tấn. Lượng gạo nếp dành cho xuất khẩu của Việt Nam hiện đã lên tới 1 triệu tấn.

Với gạo ST25, khách hàng Trung Quốc đang có nhu cầu mua rất cao với giá lên tới 780-790 USD/tấn. Dù giá cao như vậy, nhưng doanh nghiệp Việt Nam vẫn khó đáp ứng được vì sản lượng hiện còn chưa đáp ứng đủ nhu cầu tiêu thụ trong nước.

Theo ông Đỗ Hà Nam, trong những năm qua, thị trường châu Á chiếm tới 72% lượng gạo xuất khẩu của Việt Nam, chủ yếu là tới các thị trường như Philippines, Trung Quốc, Malaysia, Indonesia. Xuất khẩu sang châu Phi chỉ chiếm 18%. Các thị trường châu Âu, Mỹ, Úc… chiếm thị phần khá nhỏ.

2 tháng đầu năm nay, khi gặp khó khăn về giá do thị trường Philippines và Indonesia giảm mạnh nhập khẩu gạo từ các thị trường, nhiều doanh nghiệp đã đẩy mạnh xuất khẩu gạo sang châu Phi. Nhờ vậy, xuất khẩu gạo sang nhiều nước châu Phi tăng mạnh: Bờ Biển Ngà đạt 213 nghìn tấn, tăng 1.237%; Ghana đạt 112 nghìn tấn, tăng 318%...

Xuất khẩu gạo sang một số thị trường châu Á, châu Âu cũng có sự tăng trưởng rất cao như Trung Quốc tăng 281%. Đặc biệt, có những thị trường tăng đột biến tới 5 con số như Bangladesh tăng 37.806%, Thổ Nhĩ Kỳ tăng 21.270%...

Với Philippines - thị trường xuất khẩu lớn nhất của gạo Việt Nam, tuy trị giá xuất khẩu giảm so với cùng kỳ năm 2024 do giá xuất khẩu giảm mạnh, nhưng lượng gạo xuất khẩu sang thị trường này vẫn tăng 9,4% và đạt 547 nghìn tấn trong 2 tháng đầu năm. Điều này cho thấy nhu cầu nhập khẩu gạo của Philippines đang tăng lên và các thương nhân nước này vẫn ưu tiên mua gạo Việt Nam.