‘Bão’ giá lợn càn quét: [Bài 2] Tiểu thương, doanh nghiệp phía Nam ‘gồng mình’ gánh lỗ

Cạnh tranh giữa thịt nóng và đông lạnh

Bài liên quan

'Bão' giá lợn càn quét: [Bài 1] Từ sạp thịt chợ dân sinh đến các siêu thị đều bị vạ lây

Tại chợ đầu mối Bình Điền, lượng cung thịt heo về chợ đã giảm so với trước Tết, từ mức 2.000 con chỉ còn 1.400 con/đêm. Việc kinh doanh của các tiểu thương vẫn diễn ra bình thường, dù giá heo hơi và giá heo mảnh có tăng.

Chúng tôi có mặt tại chợ đầu mối Hóc Môn vào lúc 2h30 sáng 22/3, thời điểm cao điểm của một đêm kinh doanh thịt heo. Tiếng nói cười, tiếng trao đổi, trả giá của người mua, người bán như một bản hòa tấu sôi động của thị trường thịt heo đêm khuya.

Vừa ghi nhận một đơn hàng, bà Kim Xuyến, một thương nhân lâu năm tại đây cho biết, hàng đêm bà nhập về chợ khoảng 100 con heo, nhưng giá cả hiện nay không ổn định khiến việc kinh doanh cũng gặp khó khăn.

“Giá thịt heo ngon có lúc lên đến hơn 100.000 đồng/kg, nhưng hiện nay giảm xuống còn 92.000 đồng/kg. Khi giá quá cao thì cũng chẳng có lời, bán lẻ hay bán buôn đều không có lợi nhuận. Năm nay khó khăn trăm bề, nợ nần thì không thu được. Chỉ khi giá heo giảm thì mới dễ tiêu thụ hơn”, bà Xuyến nói.

Chị Tuyết Nhung, sạp thịt heo pha lóc Hai Nhung cũng không giấu được sự lo lắng. Lượng heo chị nhập về mỗi đêm hiện giảm xuống chưa đến 1/3 so với trước Tết. "Mỗi ngày chịu lỗ hơn 10 triệu đồng, nhưng không thể bỏ chợ, đành phải gồng gánh. Nguồn cung heo ngày càng hiếm, người mua thì ngày càng ít, các quán xá, chợ đều ế ẩm. Thêm vào đó, thịt heo nạc nóng lên tới 105.000-110.000 đồng/kg, còn thịt đông lạnh chỉ 82.000 đồng/kg. Nhiều công ty lớn, quán ăn có xu hướng nhập thịt đông lạnh để sử dụng.

Giá không giảm, chúng tôi không thể cạnh tranh nổi với các công ty lớn nhập thịt đông lạnh. Thịt nóng như chúng tôi không bán được. Trước đây, mỗi đêm chúng tôi có thể bán 50-60 con, nhưng giờ chỉ mười mấy con, bán không hết”, chị Nhung bày tỏ sự bất lực trước tình hình hiện tại.

Nhiều tiểu thương khác tại chợ đầu mối Bình Điền, các chợ truyền thống trên địa bàn TP.HCM cũng không khỏi lo lắng trước tình hình kinh doanh bấp bênh. Những khó khăn của các tiểu thương phản ánh thực trạng chung của thị trường thịt heo hiện nay. Mỗi đêm, chị Bích Điệp, một tiểu thương tại chợ Tam Hà (TP Thủ Đức) đều đến chợ đầu mối Hóc Môn nhập về khoảng 30kg thịt heo để bán. Sức mua hiện nay rất chậm, nhưng không thể bỏ nghề. Tương tự, anh Kiên, một tiểu thương (ngã tư Ga - Gò Vấp) cũng chỉ mua khoảng 60kg heo để bán trong ngày.

Theo ông Lê Hoàng Phong, Phó Giám đốc Công ty TNHH Quản lý và kinh doanh chợ đầu mối nông sản và thực phẩm Hóc Môn, hiện mỗi đêm heo về chợ khoảng 4.440 con, tăng hơn so với ngày 13/3 (4.018 con), giá các sản phẩm giảm nhẹ, tuy nhiên vẫn còn khá cao, khiến sức mua suy giảm.

Hiện giá heo mảnh loại 1 dao động quanh mức 98.000 đồng/kg, loại 2 là 93.000 đồng/kg. Một số mặt hàng như đùi có giá 95.000 đồng/kg, sườn non 160.000 đồng/kg, nạc dăm 125.000 đồng/kg, giò trước 90.000 đồng/kg... 

Ổn định giá thịt heo để chăn nuôi bền vững

Theo Phó Giám đốc Chợ đầu mối Hóc Môn Lê Hoàng Phong, cần có mức giá lý tưởng để hài hòa giữa các bên, cả người chăn nuôi, thương lái, người pha lóc đều có lợi; và người tiêu dùng sẽ cảm thấy hợp lý để mua đủ thịt cho cả gia đình. Một thị trường ổn định với giá cả hợp lý sẽ là yếu tố quan trọng giúp ngành chăn nuôi phát triển bền vững, đáp ứng được nhu cầu của người tiêu dùng.

Là doanh nghiệp bình ổn thị trường, từ ngày 3/3, Công ty Cổ phần Việt Nam Kỹ nghệ Súc sản (Vissan) đã điều chỉnh giá heo hơi ở mức 74.000 đồng/kg. Tuy nhiên, chỉ một tuần sau, vào ngày 10/3, giá heo hơi Vissan phải mua lại đã lên đến 79.000 đồng/kg. Như vậy, Vissan đang chịu chênh lệch 5.000 đồng/kg giữa giá thị trường và giá bình ổn đang áp dụng. 

"Không những thế, nhiều đơn vị cung cấp heo cho chúng tôi niêm yết giá heo hơi 79.000 đồng nhưng không có heo hơi để bán, mà chỉ có heo mảnh. Trong khi đó, giá heo mảnh khi quy ra giá heo hơi tương đương từ 80.000-82.000 đồng/kg", Phó Tổng Giám đốc Vissan Phan Văn Dũng chia sẻ.

Trước tình hình này, Vissan đã gửi công văn xin điều chỉnh giá bình ổn lên các cơ quan chức năng, nhưng đến nay vẫn chưa nhận được phản hồi.

"Sức mua từ Tết đến nay giảm từ 10-20% so với cùng kỳ năm trước. Từ 10/3 đến nay, chúng tôi phải gồng mình chịu lỗ. Là công ty cổ phần có vốn nhà nước chi phối, chúng tôi vừa phải bảo toàn vốn của nhà nước, vừa phải kinh doanh có hiệu quả để đảm bảo thu nhập cho 4.500 con người. Với sứ mệnh đó, chúng tôi bị áp lực nhiều trong vấn đề giá heo suốt thời gian qua và đặc biệt ở thời điểm này giá heo vẫn đang ở đỉnh điểm 80.000 đồng/kg. Vừa phải sắp xếp giảm tất cả các khoản chi phí không cần thiết và vừa phải hy sinh lợi nhuận đối với cổ đông.

Chúng tôi không biết làm gì hơn trong bối cảnh hiện nay. Việc duy trì giá cao trong khi sức mua giảm là một thách thức lớn, và doanh nghiệp sẽ phải có nhiều giải pháp để giữ vững thị trường”, ông Phan Văn Dũng nói và mong cơ quan quản lý nhà nước sớm xem xét cho doanh nghiệp điều chỉnh giá bình ổn phù hợp với giá thị trường hiện nay.

Phân tích về nguyên nhân giá heo hơi tăng cao, ông Phan Văn Dũng cho rằng, nguyên nhân chính khiến giá heo hơi hiện nay duy trì ở mức trên 80.000 đồng/kg là do dịch bệnh tả heo châu Phi và dịch lở mồm long móng bùng phát trong suốt năm 2024, đặc biệt là vào quý IV. Những dịch bệnh này đã làm giảm đáng kể tổng đàn heo trong cả nước, cộng với việc 3.000 trang trại tại Đồng Nai phải di dời do các quy định về chăn nuôi mới, dẫn đến tình trạng khan hiếm nguồn cung, giá tăng mạnh.

Mặt khác, nguồn heo giống hiện cũng đang khan hiếm, 3 triệu đồng/con heo giống nhưng vẫn không có để mua. Nếu tái đàn, phải mất đến 5 tháng mới có heo thịt ra thị trường, còn mua heo hậu bị thì phải đợi đến tháng 1/2026 mới có nguồn heo mới.

“Giá heo hơi sẽ vẫn duy trì ở mức cao ít nhất đến hết quý III/2025”, ông Phan Văn Dũng dự đoán và cũng đề xuất các giải pháp để khắc phục tình trạng này, bao gồm việc Nhà nước cần kiểm soát dịch bệnh trong dân và có cơ chế hỗ trợ phù hợp cho người chăn nuôi. Trong đó, cần xem xét điều chỉnh giá thức ăn chăn nuôi và thuốc kháng sinh phù hợp.

“Cần có sự điều chỉnh kịp thời để ổn định giá thịt heo. Chính sách ổn định giá của nhà nước sẽ giúp thị trường phát triển lâu dài, tránh tình trạng loạn giá và bảo vệ lợi ích của người tiêu dùng” ông Dũng nhấn mạnh.

Ngày 11/3, UBND TP.HCM cũng đã có công văn gửi các doanh nghiệp kinh doanh mặt hàng thịt heo tham gia Chương trình Bình ổn thị trường trên địa bàn TP.HCM, xây dựng kế hoạch dự trữ nguồn hàng với giá thành hợp lý, ổn định, đảm bảo cung cấp đầy đủ sản lượng đã đăng ký tham gia chương trình. Đồng thời, tiết kiệm chi phí sản xuất để giảm giá thành, nhưng vẫn đảm bảo chất lượng. Qua đó, cố gắng giữ ổn định giá bán thịt heo tham gia chương trình để hỗ trợ người tiêu dùng trong giai đoạn biến động giá hiện nay.