Nấm đồng tiền bám trong nhá (vó) thức ăn. Ảnh: Gia Phú.
Nấm đồng tiền là gì?
Nấm đồng tiền là một loại địa y, có mối quan hệ cộng sinh giữa nấm và sinh vật quang hợp (tảo). Nấm thường bám vào bạt bờ và vật dụng ao nuôi như nhá, dây oxy, can, phao…
Nguyên nhân xuất hiện
Khi ao cải tạo không kỹ, khi nước trong hoặc sụp tảo, khi hàm lượng chất hữu cơ trong ao cao là điều kiện cho nấm phát triển. Nấm đồng tiền cũng thường xuất hiện trở lại ở những ao đã từng bị vụ trước đó. Ban đầu, nấm nhỏ, nhưng khi gặp điều kiện thuận lợi, nấm đồng tiền sẽ to lên (tùy vào kích thước có nơi gọi là nấm chân chó, có nơi gọi là nấm chân voi) và lây lan rất nhanh.
Tác hại của nấm đồng tiền
Nấm đồng tiền có mùi tanh, hấp dẫn tôm. Khi tôm ăn phải, nấm sẽ tiết độc tố, làm tôm khó tiêu hóa, dễ mắc các bệnh về đường ruột. Nấm phát triển hình thành tổ, là nơi cư trú của vi khuẩn, ký sinh trùng hay vi bào tử, làm tăng tỷ lệ dịch bệnh ở khu vực nuôi.
Nấm xuất hiện làm cho việc quản lý chất lượng nước, sức khỏe tôm gặp nhiều khó khăn do diễn biến bất thường của hệ sinh thái, làm giảm hiệu quả sử dụng thuốc, hóa chất và vi sinh.
Bệnh do nấm rất khó điều trị vì chứa độc tố cao, lây lan nhanh và gây tổn thất lớn cho người nuôi tôm. Nên giải pháp phòng ngừa là cần ưu tiên đưa lên hàng đầu.
Giải pháp phòng ngừa
Trước tiên phơi ao thật khô, chà rửa sạch bạt sau đó dùng vôi nóng CaO hòa với nước nâng pH lên cao, lấy dung dịch này xịt bạt (hoặc tạt). Thực hiện phơi ao 2-3 ngày, rửa lại bằng nước ngọt, phơi thêm 5-7 ngày.
Giải pháp phòng ngừa bằng sản phẩm chuyên biệt SAPOL. Ảnh: Gia Phú.
Thiết bị, dụng cụ như dây oxy, nhá, can… cũng nên ngâm hoặc xịt bằng dung dịch vôi này. Dùng các chất chuyên biệt về nấm để xử lý và ngăn ngừa từ khâu cải tạo ao trước khi tiến hành thả giống xuống nuôi.
Giải pháp xử lý
Việc phát hiện sớm nấm đồng tiền xuất hiện trong ao nuôi tôm sẽ giúp cho người nuôi việc xử lý hiệu quả hơn. Đặc biệt lưu ý, không nên chà bạt, điều này làm phát tán bào tử nấm và phát sinh độc tố khiến tôm ăn phải. Cắt giảm bớt thức ăn, tăng cường men vi sinh đường ruột. Luôn chú trọng thường xuyên nâng màu nước ao nuôi lên (đối với những ao nước trong hoặc sụp tảo) để hạn chế nấm quang hợp. Tăng cường vi sinh xử lý để cải thiện chất lượng nước và ức chế nấm phát triển.
Sử dụng sản phẩm chuyên biệt SAPOL để xử lý: dùng 1 lít/1.000m3 nước, 1-3 lần (tùy vào mức độ phát triển của nấm), dùng cách 1-2 ngày/lần.
SAPOL đã được ứng dụng rộng rãi và áp dụng thành công trên nhiều farm nuôi thực tiễn ở nhiều hộ nuôi tôm tại ĐBSCL và miền Trung. Ảnh: Gia Phú.
SAPOL chứa hoạt chất đặc trị vi nấm phổ rộng với hàm lượng cao, hoạt tính mạnh và độc tính thấp. Được châu Âu, Nhật, Mỹ, Hàn Quốc, Việt Nam cho phép sử dụng trị bệnh cho tôm, cá từ năm 2011 và không quy định giới hạn về dư lượng. Hoạt chất không gây ung thư và an toàn.
Thay thế hiệu quả các chất cấm trong nuôi trồng thủy sản (Malachite green, Trifluralin…) trong công tác phòng trị bệnh. Đặc biệt sản phẩm SAPOL không để lại dư lượng trên tôm nuôi và trong ao. Không ảnh hưởng đến thông số môi trường khác trong ao nuôi. Dùng an toàn từ tôm Post.
