Theo Báo cáo đầu tư công nghệ và đổi mới sáng tạo Việt Nam 2024 vừa được Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC) công bố, năm 2023, các startup Việt Nam đã nhận được tổng vốn đầu tư là 529 triệu USD trong 122 thương vụ, lần lượt giảm 17% về giá trị và 9% về số dự án so với năm 2022.
Như vậy, kể từ cột mốc kỷ lục năm 2021, Việt Nam đã trải qua 2 năm liên tiếp có sự sụt giảm cả về số lượng thương vụ và giá trị đầu tư vào các công ty khởi nghiệp.
Đây có thể xem là kết quả đã được dự báo từ trước, khi năm 2023 tiếp tục là một năm nhiều khó khăn của kinh tế thế giới cũng như trong nước. Tuy nhiên, nếu so với mức giảm 35% của tổng số vốn đầu tư mạo hiểm trên toàn cầu, mức giảm 17% cho thấy thị trường Việt Nam vẫn có sức hấp dẫn riêng và đang khá vững vàng trước rất nhiều thách thức ở thị trường vốn.
Xét tại khu vực Đông Nam Á, Việt Nam tiếp tục giữ vị trí thứ ba về số lượng thương vụ đầu tư và giành lại vị trí thứ ba về tổng giá trị đầu tư. Singapore tiếp tục là quán quân dẫn đầu cả về số lượng thương vụ và tổng giá trị đầu tư; theo sau là Indonesia.
Điểm sáng từ dòng vốn vào lĩnh vực công nghệ y tế - giáo dục
Theo báo cáo, trong năm 2023, lĩnh vực Y tế nhận được số tiền đầu tư cao kỷ lục, tăng vọt 391% so với cùng kỳ năm ngoái, trở thành mảng được đầu tư nhiều nhất với trị giá 184 triệu USD. Cùng với đó, lĩnh vực giáo dục cũng nhận số vốn cao kỷ lục, tăng 107% so với cùng kỳ, đạt trị giá 67 triệu USD.
Kinh tế phát triển, thu nhập người dân ngày càng gia tăng, cùng với đó là sự già hóa dân số và nhận thức về sức khỏe được nâng cao đã tạo ra dư địa lớn cho các dịch vụ chăm sóc sức khỏe, thuốc men chất lượng, "thông minh" hơn mà hiện tại vẫn chưa được đáp ứng đầy đủ.
Trong đó, healthtech (công nghệ y tế) trở thành tâm điểm đầu tư mới, khi nhu cầu về các dịch vụ chăm sóc sức khỏe trực tuyến ngày càng tăng do sự tiện lợi và thói quen hạn chế tiếp xúc trực tiếp phần nào vẫn được duy trì sau dịch.
Ngay đầu năm 2023, chỉ trong chưa đầy một tháng, 2 startup lĩnh vực healthtech tại Việt Nam đã liên tiếp công bố gọi vốn thành công với tổng số tiền hàng chục triệu USD.
Cụ thể, giữa tháng 2/2023, BuyMed - một startup chăm sóc y tế vận hành nền tảng Thuocsi.vn, phân phối dược phẩm trực tiếp theo mô hình B2B tuyên bố gọi vốn thành công 33,5 triệu USD cho vòng vòng Series B.
Tới giữa tháng 3, tới lượt Medigo - startup có trụ cột là ứng dụng tư vấn sức khỏe, hỗ trợ dịch vụ giao thuốc 24/7... thông báo huy động thành công 2 triệu USD trong vòng gọi vốn Series A.
Và chỉ hai tháng sau, ngay đầu tháng 5, Buymed - một startup thương mại điện tử ngành dược cũng công bố gọi vốn thành công 51,5 triệu USD trong vòng gọi vốn Series B. Trước đó, vào năm 2019, startup này đã huy động thành công 500 nghìn USD ở vòng hạt giống. Sau đó là 2,5 triệu USD ở vòng pre-series A. Và gần nhất, vào đầu năm 2021 là 9 triệu USD ở vòng Series A.
Với Edtech (công nghệ giáo dục), trong năm 2023, lĩnh vực này cũng gặt hái được không ít "quả ngọt" khi giáo dục luôn được xem là một trong những ưu tiên hàng đầu của các bậc cha mẹ đối với con cái. Và ở tầm vĩ mô, Chính phủ cũng rất ủng hộ hình thức học tập này, thông qua việc đặt mục tiêu đến 2030 sẽ phủ đào tạo trực tuyến đến 90% trường đại học, 80% trường trung học phổ thông và cơ sở dạy nghề.
Vào tháng 4/2023, Prep - startup chuyên cung cấp khóa học trực tuyến và giải pháp thi thử như IELTS, TOEIC..., tuyên bố huy động được 1 triệu USD vòng hạt giống. Cùng thời điểm, MindX - startup chuyên đào tạo kỹ năng công nghệ, lập trình cho người Việt tuyên bố nhận đầu tư 15 triệu USD vòng Series B từ Kaizenvest có trụ sở tại Singapore.
Giữa tháng 5/2023, TEKY tuyên bố gọi vốn thành công 5 triệu USD từ quỹ đầu tư Sweef Capital của Singapore với sự tham gia của Strategic Year Holdings. Kết quả này nâng tổng số tiền gọi được của startup giáo dục cung cấp khóa học STEAM lên 10 triệu USD sau 7 năm thành lập.
Cũng trong tháng này, VUIHOC công bố nhận được đầu tư 6 triệu USD trong vòng gọi vốn Series A do TNB Aura dẫn đầu. Trước đó, năm 2021, startup này nhận được vốn từ quỹ đầu tư mạo hiểm Do Ventures. Năm 2022, tiếp tục huy động thành công 2 triệu USD từ quỹ đầu tư Bace Capital do Ant Group hậu thuẫn.
Đáng chú ý, theo báo cáo "Những công ty Edtech hàng đầu thế giới năm 2024" vừa được Time & Statista công bố, VUIHOC cũng là đại diện duy nhất của khu vực Đông Nam Á xuất hiện trong danh sách này.