Hình ảnh robot phẫu thuật Neuralink. Ảnh: Woke Studios.
Vượt rào cản
Musk mở đầu sự kiện hôm 28/8/2020 bằng cách nhấn mạnh nhiều loại bệnh lý về cột sống và thần kinh - bao gồm co giật, tê liệt, tổn thương não và trầm cảm - mà công nghệ Neuralink có thể giúp điều trị.
“Tất cả những điều này có thể được giải quyết bằng một liên kết thần kinh có thể cấy ghép. Các tế bào thần kinh giống như hệ thống dây điện, và bạn cần một thứ điện tử để giải quyết một vấn đề điện tử", ông nói.
Neuralink muốn liên kết bộ não của bạn với máy tính, tập trung vào việc xây dựng các hệ thống với các sợi điện cực siêu mỏng manh.
Khi được cấy vào não, những “sợi chỉ” này sẽ tạo thành một kênh dung lượng cao để máy tính giao tiếp với não, một hệ thống được cho là mạnh hơn nhiều so với các giao diện não-máy hiện đang được nghiên cứu.
Một rào cản lớn đối với việc chèn những sợi dây cực nhỏ này, mỏng hơn sợi tóc người, là thực sự đưa chúng qua hộp sọ và đi vào não.
Đó là lý do tại sao Neuralink cũng đang phát triển một robot có thể kết nối điện cực với con người thông qua phẫu thuật chuyên sâu như thủ thuật mổ mắt Lasik.
Kế hoạch do Musk và công ty vạch ra là hy vọng sẽ thực hiện quy trình mà không cần gây mê trong thời gian nằm viện chỉ... một ngày.
Đó sẽ là một bước tiến lớn so với các giao diện máy não trước đây, vốn đòi hỏi nhiều phẫu thuật xâm lấn hơn.
“Chúng tôi đã kết nối các dạng máy tính với não trong 20 hoặc 30 năm rồi”, Nolan Williams, Giám đốc Phòng thí nghiệm kích thích não của Stanford, nói với Recode, đề cập đến việc kích thích sâu được sử dụng cho bệnh nhân Parkinson như một ví dụ về việc kết nối não và máy vi tính.
“Bản thân bộ não sử dụng một số tần số nhất định và một số loại ngưỡng điện nhất định để giao tiếp với chính nó. Bộ não của bạn về cơ bản là một chuỗi các mạch liên kết và giao tiếp giữa chúng”, ông Williams giải thích.
Nền tảng của hệ thống
Trên thực tế, các nhà khoa học thần kinh đã “lắng nghe” các tế bào não ở động vật tỉnh táo từ những năm 1950.
Vào đầu thế kỷ 21, tín hiệu não từ khỉ được sử dụng để điều khiển một cánh tay nhân tạo.
Và vào năm 2006, nhóm BrainGate đã bắt đầu cấy các mảng 100 điện cực vào não của những người bị liệt, cho phép điều khiển cơ bản con trỏ máy tính và các thiết bị hỗ trợ.
Neuralink sử dụng những điều đó làm nền tảng cho hệ thống.
Nhưng điều mới lạ về kế hoạch của Neuralink là làm cho quá trình kết nối thiết bị với não trở nên tối thiểu, đồng thời tăng số lượng điện cực được gắn vào một cách ồ ạt. Công ty muốn làm cho các giao diện não - máy không chỉ dễ cài đặt hơn mà còn mạnh mẽ hơn.
Là tâm điểm của sự kiện hôm 28/8, Musk đã cho thấy thế hệ thứ hai của robot đó sẽ trông như thế nào.
“Đó là một cỗ máy siêu phức tạp, có độ chính xác cao, có thể thu nhận thông tin cả bộ não của bạn. Robot (hoạt động gần giống như một chiếc máy khâu) sẽ đặt các 'sợi chỉ' thần kinh vào vị trí siêu chính xác”, bác sĩ phẫu thuật Afshin Mehin, nhà thiết kế và người sáng lập của Công ty Woke, đã làm việc trên thiết bị bên ngoài của robot có chức năng giữ “kim”, nói với Recode.
Máy hoạt động ở quy mô rất nhỏ và Neuralink hy vọng sẽ mở rộng khả năng của nó.
Ví dụ, robot hiện tại có một bộ kẹp 150 micromet và một chiếc “kim” nhỏ hơn 40 micromet - có thể “nắm các "sợi chỉ" của bộ phận cấy ghép sau đó đưa chính xác từng sợi vào vỏ não trong khi tránh hiện tượng vỡ mạch máu”, theo Ian O’ Hara, Giám đốc robot Neuralink.
“Mặc dù robot hiện chỉ xử lý việc chèn các 'sợi chỉ', Neuralink đang làm việc để mở rộng vai trò của robot trong phẫu thuật để tăng số lượng bệnh nhân mà nó có thể giúp đỡ và rút ngắn quy trình”, ông cho biết trong một tuyên bố qua email.
Musk nói rằng, trong năm qua, Neuralink đã đơn giản hóa kế hoạch của mình về một thiết bị đeo được kết nối với các sợi được cấy vào não người dùng. Mặc dù thế hệ đầu tiên của thiết bị này được lắp sau tai, nhưng phiên bản mới nhất là một thiết bị nhỏ bằng đồng xu có thể nằm dưới đỉnh hộp sọ.
“Nó giống như một chiếc Fitbit trong hộp sọ của bạn với những sợi dây nhỏ xíu”, vị tỷ phú giải thích trong khi so sánh thiết bị này với một chiếc đồng hồ thông minh.
Kế hoạch cuối cùng của Neuralink sẽ vượt ra ngoài việc điều trị các tình trạng bệnh lý thần kinh cụ thể. Công ty cho biết họ hy vọng sẽ cho phép mọi người “bảo tồn và nâng cao” bộ não, đồng thời “tạo ra một tương lai phù hợp”.
Điều này phù hợp với mối quan tâm lâu dài của Musk về trí tuệ nhân tạo (AI) - thứ mà trước đây ông từng cảnh báo thậm chí có thể nguy hiểm hơn vũ khí hạt nhân.
