Ngày 26/3, nhóm phụ trách mua sắm máy thở cho bang Arkansas nghĩ rằng họ đã giành được cúp: một nhà cung cấp đồng ý bán cho họ 500 cái với giá 19.000 USD mỗi máy.
Ngày hôm sau, họ được thông báo thỏa thuận "bốc hơi" vì một người mua đại diện cho New York đang đề nghị mua 10.000 máy, trả trước tiền mặt và tăng giá gấp đôi, một thỏa thuận mà nhà cung cấp không thể từ chối. Reuters không thể xác minh độc lập về việc đó.
Dù bằng cách nào, đối với Arkansas, việc tìm kiếm máy thở buộc phải tiếp tục.
"Chúng tôi vẫn muốn mua 500 máy", Tiến sĩ Steppe Mette, Giám đốc điều hành Trung tâm y tế Uams ở Little Rock, người đang giúp giám sát việc mua sắm vật tư cho bang, nói với Reuters. "Những kẻ trục lợi ở khắp mọi nơi".
Arkansas có thể không bao giờ cần những máy thở này. Toàn tiểu bang hiện có 785 cái, hầu hết trong số đó chưa dùng tới, và dữ liệu từ New York cũng như các điểm nóng khác cho thấy số ca nhập viện có lẽ đã tới đỉnh.
Trong tuần qua, Louisiana và Arizona đồng thời rút lại yêu cầu cần chính phủ liên bang cung cấp máy thở. Ngược lại, Oregon, Washington và California đòi tăng cung cấp lấy từ kho dự phòng các tiểu bang khác.
Điều này minh họa cách một số bang thể hiện sức mạnh trong cuộc tranh giành thiết bị tối cần thiết nhằm duy trì sự sống cho bệnh nhân Covid-19, đại dịch giết chết khoảng 18.700 người ở Hoa Kỳ.
Reuters tiến hành một khảo sát tất cả 50 tiểu bang về nhu cầu máy thở. 31 bang trả lời hoặc tiết lộ số liệu cho thấy ý định tập thể mua 70.000 máy, bao gồm các yêu cầu gửi chính phủ liên bang và khu vực tư nhân.
Cơ quan quản lý khẩn cấp liên bang (FEMA) đã thừa nhận không có đủ máy thở trong Kho dự trữ chiến lược quốc gia để đáp ứng nhu cầu. "Máy thở đang được phân phối cho các bang có nhu cầu cao nhất", cơ quan này cho biết.
Theo người phát ngôn của FEMA, chính phủ liên bang có sẵn 8.644 máy thở, bao gồm 8.044 trong kho dự trữ và 600 từ Bộ Quốc phòng.
Một số tiểu bang chỉ trích chính phủ liên bang vì đã can thiệp vào xu hướng của thị trường. Rhode Island, có 300 máy thở, mức dự phòng thấp hơn so với nhiều bang khác, cho biết họ đang vật lộn để tìm nguồn cung.
"Hiện giờ hầu như không thể mua máy thở", Thống đốc Rhode Island Gina Raimondo nói với các phóng viên trong tuần này. "Đó thực sự là một hệ thống được tổ chức rất kém".
Máy thở Shangrila 510S
Ông Mette cho biết đã cố gắng mua Shangrila 510S, loại máy thở nhỏ gọn được quảng cáo trên trang web của nhà sản xuất, Beijing Aeonmed Co Ltd là "Sẵn sàng đối đầu với Covid-19", từ đại lý bán lẻ.
Vụ hủy hợp đồng đủ quan trọng đến mức một báo cáo được gửi cho Thống đốc Asa Hutchinson, một phần thông tin trong số đó đã đến tay của Reuters.
Báo cáo nói rằng hợp đồng bị xóa bỏ trong vài giờ sau khi người mua cho New York bảo đảm một thỏa thuận mua 10.000 máy, mức tối đa có thể được sản xuất trong hai tháng.
Văn phòng của Thống đốc New York Andrew Cuomo không trả lời yêu cầu bình luận.
Ông Cuomo từng phàn nàn về việc chỉ nhận được 2.500 trong số đơn đặt hàng 17.000 máy thở từ Trung Quốc, với giá mỗi đơn vị tăng gấp đôi kể từ khi dịch bệnh bùng phát.
Beijing Aeonmed Co Ltd cho biết họ không nộp đơn xin phê duyệt từ Cục Quản lý Thực phẩm & Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) cho Shangrila 510S và việc sản xuất 10.000 chiếc trong một thời gian ngắn như vậy là "không thực tế".
Roger Biles, người đứng đầu một công ty vật tư y tế, InterMed Resources TN, giúp đỡ mua máy thở cho Arkansas từ Trung Quốc, cho biết người bán lại nói với họ rằng chính New York mua máy nhưng không có cách nào để biết chắc chắn.
"Chúng tôi không thể chuyển tiền mua máy đủ nhanh. Họ nói tất cả máy thở đều bán hết", ông Biles nói.
"Đại lý cung cấp chứng nhận Shangrila 510S có thể được bán ở Hoa Kỳ vì có thông số kỹ thuật tương tự như một máy được phê duyệt, một quy trình chung để có thể tiếp cận thị trường", ông Biles nói thêm. FDA không trả lời yêu cầu bình luận.
Chính quyền của Tổng thống Donald Trump đang hợp tác với Ford Motor Co và các nhà sản xuất khác sản xuất 100.000 máy thở vào cuối tháng Sáu.
FEMA tuyên bố sẽ cung cấp máy cho các bang 72 giờ trước khi bất kỳ sự đột biến nào xảy ra.
Arkansas vẫn muốn có một bộ đệm, ngay cả với các dự đoán hiện tại cho thấy họ có thể chỉ cần 300 máy thở cho đỉnh dịch trong những tuần tới, nhưng một mô hình trước đó nữa chỉ ra khi cao điểm, con số có thể lên tới 2.000.
"Chuẩn bị cho điều tồi tệ nhất, hy vọng điều tốt nhất. Chúng tôi vẫn đang tiếp tục triết lý đó", ông Mette nói.