Mới đây, UBND huyện Giang Thành, tỉnh Kiên Giang đã phê duyệt "Dự án xây dựng vùng SX 2 lúa - 1 bắp", chính thức phất cờ tiên phong cho cuộc chuyển đổi cơ cấu trên đất lúa tại vùng đồng bằng sông Cửu Long.
Dự án gồm nhiều mục tiêu như phá thế độc canh SX lúa, khắc phục những bất lợi trong cơ cấu 3 vụ/năm, 2 vụ/năm, góp phần tăng thu nhập cho người trồng lúa. Đưa cây ngô lai (bắp lai) vào SX chính vụ xuân hè hằng năm để tạo ra nguyên liệu cho các NMSX thức ăn chăn nuôi trên địa bàn tỉnh và các địa phương lân cận, với mục tiêu đến năm 2015 có sản lượng 2.200 tấn và năm 2020 là 140.000 tấn (diện tích khoảng 20.000 ha).
Dự án góp phần hoàn thành tiêu chí hình thức tổ chức SX theo chuỗi giá trị, tiêu chí thu nhập cho nông dân từ 30% trở lên… trong thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM trên địa bàn huyện Giang Thành. Từng bước xây dựng được mô hình liên kết bốn nhà, đảm bảo hài hòa lợi ích giữa nhà nông và nhà DN.
Kế hoạch được huyện Giang Thành vạch ra khá tỉ mỉ. Trong giai đoạn 2013-2015 sẽ chuyển đổi 300 ha đất SX 3 vụ lúa/năm và một phần đất SX 2 vụ lúa/năm trên địa bàn huyện sang 2 lúa - 1 bắp tập trung vào vụ xuân hè trên đất bỏ trồng hoặc làm lúa rất bấp bênh.
Một lớp chuyển giao TBKT cho nông dân
Vụ ĐX 2013-2014, xây dựng 5 điểm mô hình trình diễn (mỗi điểm 5.000 m2, 5 điểm là 2,5 ha) tại 5 xã: Vĩnh Phú, Vĩnh Điều, Tân Khánh Hòa Phú Lợi và Phú Mỹ. Các vụ tiếp theo sẽ tiếp tục xây dựng 5 điểm mô hình/1 vụ trên địa bàn 5 xã.
Vụ xuân hè 2014, chuyển đổi khoảng 120 ha sang trồng bắp lai, cụ thể thực hiện tại xã Vĩnh Phú 20 ha, xã Vĩnh Điều 60 ha, xã Tân Khánh Hòa 20 ha, xã Phú Lợi 20 ha. Vụ xuân hè năm 2015, chuyển đổi 180 ha đất SX 3 vụ lúa/năm, đất 2 vụ lúa/năm sang SX 2 lúa - 1 bắp, 1 lúa - 1 bắp. Cụ thể là xã Vĩnh Phú 30 ha, xã Vĩnh Điều 100 ha, xã Phú Lợi 20 ha, Tân Khánh Hòa 20 ha, Phú Mỹ 10 ha.
Để thực hiện được dự án táo bạo này, Giang Thành đã tổ chức họp dân triển khai, mở các lớp tập huấn chuyển giao khoa học kỹ thuật canh tác ngô trên nền đất ruộng, phối hợp với Cty TNHH Dekalb Việt Nam chọn hộ để thực hiện 5 điểm mô hình trình diễn trên địa bàn 5 xã cho vụ ĐX 2013-2014, tổ chức 2 chuyến tham quan học hỏi kinh nghiệm ở các địa phương đã có mô hình 2 lúa - 1 bắp.
Phòng NN-PTNT huyện đã chủ trì thực hiện, phối hợp với Trạm KN-KN, Trạm BVTV, UBND các xã, tổ kỹ thuật kinh tế các xã và đoàn thể ở địa phương nơi dự kiến triển khai thực hiện đề án. Các DN phân phối giống được chọn để chuyển giao kỹ thuật là Cty TNHH Dekalb Việt Nam, Cty CP Nông dược HAI, Cty CP Giống cây trồng miền Nam.
Ngô trên vùng chuyển đổi
Các đơn vị thu mua nông sản cho dự án là Cty Ecofarm, Cty TNHH Tính Thành Phát và các NM chế biến thức ăn gia súc, thủy sản trên địa bàn tỉnh. UBND huyện sẽ tạo điều kiện làm cầu nối giữa nông dân với các ngân hàng thương mại để bà con được vay vốn đầu tư SX.
Tổng kinh phí triển khai các mô hình trình diễn 25 điểm là 193.500.000 đồng, trong đó hỗ trợ trực tiếp cho nông dân 68.950.000 đồng, nông dân đầu tư 124.575.000 đồng. Tổng nhu cầu vốn của dự án 5.133.140.000 đồng, trong đó vốn hỗ trợ trực tiếp cho nông dân là 156.425.000 đồng, các khoản chi khác của dự án 120.500.000 đồng, nông dân đầu tư là 4.856.075.000 đồng.
Cty TNHH Dekalb Việt Nam nhận hỗ trợ kinh phí 25 điểm mô hình và kinh phí họp dân triển khai dự án, hỗ trợ trực tiếp cho dân không hoàn lại 100% giống ngô lai và 30% chi phí phân bón. Ngoài ra, Dekalb Việt Nam hỗ trợ thêm máy làm đất (máy đánh rãnh), máy gieo hạt và máy tách hạt, hỗ trợ theo hình thức cho bà con nông dân mượn sử dụng trong thời gian SX.
