II: Lợi ích kép khi gắn với du lịch

Phát triển kinh tế nông thôn

Du lịch cộng đồng, du lịch nông nghiệp, nông thôn đang là xu hướng mới được khách du lịch nội địa và quốc tế ưa chuộng, được nhiều địa phương quan tâm phát triển.

Tại Hải Phòng, những năm gần đây, thực hiên chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM, cơ sở hạ tầng nông thôn, phát triển nông nghiệp được quan tâm đầu tư theo hướng nâng cao năng suất, chất lượng, gắn xây dựng NTM với phát triển du lịch dịch vụ.

Qua đó, bộ mặt nông thôn đã thực sự thay đổi, đời sống người dân ở nông thôn được nâng cao, qua đó là điều kiện thuận lợi để thúc đẩy phát triển du lịch nông nghiệp, nông thôn.

Đồng thời, việc xuất hiện nhiều mô hình du lịch sinh thái trải nghiệm gắn với hoạt động sản xuất nông nghiệp cũng như các hoạt động du lịch sinh thái trải nghiệm trong nông thôn đã góp phần nâng cao thu nhập cho người nông dân và có những đóng góp nhất định cho kinh tế địa phương.

Trên thực tế, từ năm 2020 và suốt từ đầu năm 2021 đến nay, dịch bệnh Covid-19 đã ảnh hưởng trực tiếp đến du lịch ở Hải Phòng cũng như nhiều địa phương khác.

Để đảm bảo mục tiêu kép, vừa phát triển kinh tế xã hội, vừa đẩy mạnh các hoạt động phòng chống dịch Covid-19, Hải Phòng đã chỉ đạo các sở, ngành, địa phương, các đoàn thể xã hội cùng vào cuộc, tăng cường công tác tuyên truyền vận động và hỗ trợ.

Mặt khác, thành lập tổ công tác có sự tham gia của chuyên gia và các doanh nghiệp để kiểm tra tìm giải pháp giải quyết kịp thời những khó khăn vướng mắc liên quan đến nhiệm vụ phát triển du lịch của thành phố, hướng tới phát triển du lịch bền vững.

Đơn cử như tại các xã Phù Long, Xuân Đám, Việt Hải (huyện Cát Hải), xã Đồng Minh (huyện Vĩnh Bảo) với nghề tạc tượng và múa rối nước, xã Mỹ Đức (huyện An Lão) với các hoạt động trải nghiệm tại Đảo Bầu và một số địa danh có khu du lịch tâm linh.

Về cơ bản, chương trình xây dựng NTM đã làm thay đổi căn bản bộ mặt nông thôn, kết cấu hạ tầng được đầu tư đồng bộ, thuận lợi cho việc du khách tiếp cận các điểm đến du lịch.

Cùng với không gian, cảnh quan đẹp, thuần nông, các sản phẩm nông nghiệp đặc trưng, phong tục tập quán truyền thống của người nông dân vùng đồng bằng châu thổ Sông Hồng, các loại hình văn hóa nghệ thuật dân gian đặc sắc và ẩm thực văn hóa truyền thống.

Do đó, đã phần nào tạo điều kiện thuận lợi để khôi phục và phát triển du lịch phù hợp với diễn biến, tình hình của dịch bệnh.

Ông Hoàng Trung Cường, Phó Chủ tịch UBND huyện Cát Hải cho biết: Huyện đang triển khai mô hình "Sản phẩm OCOP du lịch cộng đồng gắn với xây dựng NTM" ở xã Việt Hải.

Ở xã Xuân Đám là mô hình quản lý kinh doanh du lịch cộng đồng thông minh gắn với dịch vụ nông nghiệp còn ở xã Phù Long là du lịch cộng đồng gắn với nuôi trồng thủy sản hệ sinh thái rừng ngập mặn.

Thời điểm chưa có dịch Covid-19, ở xã Việt Hải chưa hình thành mô hình nhưng người dân đã tự phát làm và rất hiệu quả, thu nhập bình quân với những hộ này đạt gần 100 triệu đồng/người/năm.

“Bây giờ mới triển khai ở Việt Hải, 2 cái sau đang xây dựng kế hoạch. Khi được đón khách quốc tế, nếu gắn mô hình này với NTM thì chắc chắn hiệu quả rất cao vì khách tây rất thích du lịch như thế này”, ông Cường khẳng định.

“Trong thời gian qua thành phố rất quan tâm và đầu tư rất lớn cho phát triển hạ tầng ở khu vực nông thôn, điều này đã làm cho hoạt động du lịch được thúc đẩy. Cơ sở vật chất của điểm du lịch tại các địa phương được đầu tư và nâng cấp, người dân địa phương bắt đầu quan tâm và có ý thức trong việc làm du lịch . Do vậy, lượng khách du lịch đến các điểm tham quan ở các địa phương ngày càng đông, điều này là một trong những tiền đề để TP Hải Phòng chỉ đạo và Sở Du lịch đã triển khai các hoạt động du lịch ở các vùng nông thôn”, ông Vũ Huy Thưởng, Phó Giám đốc Sở Du lịch Hải Phòng.

Kích thích phát triển nông nghiệp sạch

Du lịch nông nghiệp nông thôn không chỉ thúc đẩy sản xuất nông nghiệp sạch phát triển, đồng thời thu hút và tạo công ăn việc làm tại chỗ cho nhiều lao động tại địa phương, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp, nông thôn.

Hải Phòng đã có bước đầu kết nối với các Sở, ngành, địa phương, các doanh nghiệp và chủ thể tham gia OCOP tuyên truyền sâu rộng, tạo sự quan tâm riêng đối với lĩnh vực du lịch nông thôn thông qua nhu cầu tiêu thụ nông sản trong các hoạt động du lịch cộng đồng.

Bên cạnh đó, để phát triển du lịch thành ngành kinh tế mũi nhọn và xây dựng NTM bền vững, mới đây, UBND TP Hải Phòng đã phê duyệt đề án “Phát triển du lịch nông thôn gắn với xây dựng NTM giai đoạn 2021-2025”.

Đề án tập trung đánh giá tiềm năng, thực trạng phát triển du lịch nông thôn, dự báo xu hướng nhu cầu tiêu dùng sản phẩm du lịch và đề xuất nhiệm vụ, giải pháp phát triển du lịch nông thôn gắn với xây dựng NTM tại Hải Phòng.

Để thực hiện mục tiêu này, TP Hải Phòng đang tập trung xây dựng NTM theo xu hướng gắn phát triển kinh tế với giữ gìn bản sắc văn hóa đặc thù của thành phố Cảng.

Một trong những nhiệm vụ mà TP Hải Phòng đặt ra trong những năm tiếp theo là nâng cao đời sống người dân khu vực nông thôn, tiếp tục xây dựng NTM theo hướng hiệu quả và bền vững.

Trong đó, tập trung phát triển du lịch gắn với xây dựng NTM nhằm thu hút khách và doanh thu cho ngành du lịch thông qua việc phê duyệt đề cương, đề án phát triển du lịch nông thôn gắn với xây dựng NTM giai đoạn 2021-2025.

Đề án này sau khi được đưa ra đã nhanh chóng nhận được sự đồng thuận từ phía người dân và chính quyền địa phương, được xem là một trong những bước quan trọng để cụ thể hóa việc xây dựng NTM theo hướng gắn phát triển kinh tế với giữ gìn bản sắc văn hóa đặc thù của thành phố Cảng.

Ông Phạm Văn Quyên, Giám đốc HTX nông lâm thủy sản Nam Việt cho biết, Hải Phòng được đánh giá có tiềm năng lớn về phát triển du lịch, nếu được khai thác tốt không chỉ tạo thêm kế sinh nhai cho người dân ở nông thôn mà còn thúc đẩy việc phát triển các sản phẩm sạch, đặc trưng của thành phố Cảng.

“Đối với khách du lịch thì ngoài những hoạt động trải nghiệm, thưởng thức ẩm thực và các giá trị đặc trưng của từng vùng miền thì bao giờ cũng muốn có sản phẩm được mang về làm quà. Do đó, nếu đưa được du lịch về nông thôn thì chắc chắn các sản phẩm đặc trưng của các địa phương sẽ được khôi phục và phát triển chất lượng để đáp ứng nhu cầu phục vụ khách du lịch”, ông Quyên chia sẻ.

Hiện tại, theo đánh giá, Hải Phòng là địa phương có tiềm năng lớn về phát triển du lịch, nhưng những năm qua hoạt động này chưa được quan tâm đầu tư xứng tầm, đặc biệt là du lịch trải nghiệm tại các vùng nông thôn.

Nhưng về cơ bản loại hình du lịch này tại Hải Phòng vẫn mang tính tự phát, quy mô nhỏ, hiệu quả kinh tế hạn chế và chưa có sức lan tỏa.

Để tạo sự gắn kết giữa du lịch, nông nghiệp, nông thôn, hướng tới hình thành chuỗi giá trị mang tính cạnh tranh cao, có thương hiệu, góp phần nâng cao đời sống người dân.

Các Sở, ngành, địa phương cần phối hợp, nâng cao trách nhiệm trong quản lý nhà nước về du lịch cộng đồng, có chính sách khuyến khích phát triển phù hợp, quan tâm đầu tư cơ sở hạ tầng các điểm du lịch cộng đồng đồng thời thực hiện qua hoạch tổng thể phát triển kinh tế xã hội gắn với hoạt động du lịch trong nông thôn.

Đồng thời tập trung phát triển du lịch nông thôn gắn với xây dựng NTM nhằm thu hút khách du lịch trong nước và quốc tế, nâng cao doanh thu du lịch, góp phần thực hiện 2 mục tiêu lớn đó là phát triển du lịch TP Hải Phòng thành ngành kinh tế mũi nhọn và xây dựng NTM bền vững.

“Giai đoạn 2021-2025, TP Hải Phòng định hướng xây dựng NTM gắn với thực hiện cơ cấu lại ngành nông nghiệp, nâng cao sức cạnh tranh, giá trị gia tăng, ứng phó với biến đổi khí hậu và phát triển bền vững. Hình thành và mở rộng thêm các khu, CCN, làng nghề trên địa bàn. Đồng thời, nghiên cứu phát triển sản phẩm du lịch nông nghiệp nông thôn, phát huy giá trị văn hóa, cảnh quan đặc trưng và tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp địa phương... để cải thiện sinh kế người dân, nâng cao thu nhập, góp phần xây dựng NTM bền vững”, ông Nguyễn Đức Thọ - Phó Chủ tịch UBND TP Hải Phòng.