Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Phùng Đức Tiến và đoàn công tác thăm một số mô hình nuôi thủy sản lòng hồ tại Tuyên Quang. Ảnh: Đào Thanh.
Cần chú trọng mô hình nuôi cá nước lạnh
Tỉnh Tuyên Quang hiện có 11.500 ha mặt nước có khả năng phát triển nuôi trồng, khai thác thuỷ sản. Nuôi thủy sản ở Tuyên Quang đang dần khẳng định được vai trò của mình trong phát triển kinh tế xã hội, giải quyết việc làm nâng cao thu nhập cho người dân.
Hiện toàn tỉnh có 1.134 lồng cá; sản lượng nuôi trồng, khai thác đạt 1.548 tấn. Đối tượng nuôi trên lòng hồ đang có chuyển biến rõ rệt, từ nuôi các loài cá truyền thống bằng lồng đã chuyển dịch dần sang nuôi cá đặc sản, cá có giá trị kinh tế cao như cá chiên, cá bỗng, cá lăng chấm, cá chình... chiếm khoảng 50%.
Tuyên Quang đã xuất hiện nhiều làng nuôi cá lồng có tiếng như làng nuôi cá lồng xã Yên Nguyên, huyện Chiêm Hóa; làng nuôi cá lồng xã Thái Hòa, huyện Hàm Yên; khu nuôi thủy sản tập trung tại khu vực lòng hồ sinh thái của các huyện Na Hang, Lâm Bình... Đến nay, toàn tỉnh có 3 doanh nghiệp, 3 hợp tác xã và 150 hộ làm nghề kinh doanh nuôi trồng thủy sản.
Một trong những bước tiến của ngành thủy sản Tuyên Quang đó là đã chủ động được một phần nguồn con giống. Nhất là những giống cá đặc sản khó sinh sản nhân tạo như cá chiên. Đây là cơ sở cho việc sản xuất, cung ứng đủ giống cá đặc sản trên địa bàn tỉnh. 6 tháng đầu năm 2021, toàn tỉnh đã sản xuất được 96.800 con cá chiên giống.
Tuy đã phát huy được tiềm năng, nhưng ngành thủy sản Tuyên Quang còn một số hạn chế như: Số lượng nuôi cá lồng bè còn ít, quy mô chăn nuôi tập trung còn nhỏ lẻ; những khu vực tạo ra cá sản phẩm lớn như OCOP còn hạn chế...
Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Phùng Đức Tiến và đoàn công tác ấn tượng về các mô hình nuôi cá chạch sông, cá chiên... tại huyện Na Hang, Lâm Bình, theo đó đề nghị các đơn vị của Bộ cần hỗ trợ trung tâm thủy sản của tỉnh Tuyên Quang đưa vào nghiên cứu để phát triển các giống thủy sản, đặc sản, bản địa của địa phương.
Đặc biệt, cần chú trọng mô hình nuôi cá nước lạnh, nhất là cá tầm ở nhiều địa phương có điều kiện tương tự như hồ Thác Bà (Yên Bái); hồ Hòa Bình. Tỉnh cần tổ chức khai thác hợp lý tạo ra các sản phẩm gắn với chỉ dẫn địa lý, gắn với thương hiệu đặc thù riêng của vùng miền cũng như sản phẩm OCOP.
Chăn nuôi còn quá nhỏ lẻ manh mún
Về chăn nuôi, Tuyên Quang có khá nhiều giống đặc sản bản địa cho chất lượng thơm ngon và có tiềm năng lớn để phát triển kinh tế. Tỉnh bước đầu đã nhân rộng số lượng và hình thành thương hiệu cho một số giống như trâu ngố, vịt bầu Minh Hương, lợn tên lửa bản địa ở Na Hang, Lâm Bình…
Tuyên Quang có rất nhiều thế mạnh về nuôi trồng thủy sản lòng hồ. Ảnh: Đào Thanh.
Đến nay, tỉnh đã hình thành và tổ chức sản xuất hàng hóa về trâu giống và trâu thương phẩm tại các huyện vùng cao; ứng dụng kỹ thuật thụ tinh nhân tạo mỗi năm được khoảng 4.000 con bê, gần 1.000 con nghé.
Tỉnh đã thực hiện cấp chứng nhận nhãn hiệu “trâu ngố Tuyên Quang”. Mô hình liên kết chăn nuôi trâu được hình thành và phát huy hiệu quả, với thời gian nuôi vỗ béo thực hiện 3 đến 4 tháng, thu lãi bình quân đạt 4 đến 5 triệu đồng/con.
Ngành chăn nuôi Tuyên Quang cũng đang vấp phải khó khăn do dịch tả lợn Châu Phi (DTLCP) trên lợn và bệnh viêm da nổi cục (VDNC) trên trâu, bò; khó khăn về thị trường tiêu thụ do khâu kết nối tiêu thụ còn hạn chế và ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19.
Từ ngày 23/4/2021 đến nay, Tuyên Quang đã phát hiện trâu, bò mắc bệnh VDNC tại 503 hộ của 75 xã trên 7/7 huyện, thành phố. Với bệnh DTLCP, từ đầu năm 2021 có xu hướng giảm mạnh. Tuy nhiên do chăn nuôi nông hộ, nhỏ lẻ, khó áp dụng triệt để an toàn sinh học, an toàn dịch bệnh, mặc dù phát sinh rải rác, nhỏ lẻ...
Nghề nuôi trồng thủy sản trên hồ sinh thái Na Hang đang tạo việc làm cho hàng nghìn lao động cho tỉnh Tuyên Quang. Ảnh: Đào Thanh.
Làm việc với tỉnh Tuyên Quang, đoàn công tác của Bộ NN-PTNT cũng chỉ ra những khó khăn tồn tại của ngành chăn nuôi, thủy sản của Tuyên Quang hiện nay như tỷ lệ tiêm phòng dịch bệnh của một số loại dịch bệnh trên đàn gia súc, gia cầm còn thấp; việc chăn nuôi còn quá nhỏ lẻ manh mún, chưa khởi dậy được tiềm năng, lợi thế của địa phương.
Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Phùng Đức Tiến đề nghị thời gian tới, Tuyên Quang cần tiếp tục đẩy mạnh triển khai tái cơ cấu ngành nông nghiệp, tạo ra sản phẩm quốc gia, sản phẩm vùng và sản phẩm khu vực. Tỉnh cần phân tích được cơ cấu đàn đại gia súc để phân định nhóm làm giống nhằm quyết định năng suất, chất lượng, đẩy mạnh việc hỗ trợ trực tiếp cho các HTX…
Thứ trưởng Phùng Đức Tiến đánh giá Tuyên Quang có tiềm năng rất lớn về diện tích lòng hồ. Tuy nhiên cần chú trọng việc chọn điểm đặt khu vực nuôi trồng thủy sản, lựa chọn giống, giải quyết vấn đề môi trường, thú y để nuôi trồng thủy sản phát triển bền vững.
Về đề nghị của Tuyên Quang tạo điều kiện cho doanh nghiệp nhập khẩu bò từ Sudan, Kenya về Việt Nam để chăn nuôi theo hình thức vỗ béo, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến cho rằng cần phải triển khai thận trọng. Vì những quốc gia này là cơ sở phát sinh những mầm bệnh gây nguy hiểm cho ngành chăn nuôi.
