Người dân trồng dứa thiệt hại nặng nề do ô nhiễm |
Khí SO2 phát tán ra môi trường trong quá trình sản xuất của nhà máy luyện kim màu Tứ Đỉnh là nguyên nhân chính làm hàng chục ha dứa táp lá, thối quả và cây cối, hoa màu khác tại xã Bản Lầu, huyện Mường Khương, tỉnh Lào Cai bị thiệt hại. Đó là nhận định của cơ quan chuyên môn tỉnh sau khi lấy các mẫu phân tích.
Đoàn kiểm tra tỉnh Lào Cai vừa có báo cáo nhanh kết quả kiểm tra nhà máy luyện kim mầu Tứ Đỉnh và xác định nguyên nhân cây cối, hoa màu bị ảnh hưởng tại xã Bản Lâu, huyện Mường Khương.
Theo kết luận của các cơ quan chức năng, hoạt động của nhà máy luyện kim màu Tứ Đỉnh không tuân thủ theo quy định hiện hành. Cụ thể, hạng mục khác nhà sản xuất axit H2SO4 chưa đầu tư đúng theo tiến độ trong giấy chứng nhận đầu tư do chưa giải phóng được mặt bằng. Vì vậy, lượng khí SO2 chưa được thu hồi để sản xuất ra axit H2SO4 mà phải xử lý bằng hệ thống phun sữa vôi để trung hòa.
Cơ quan chức năng còn phát hiện, thiết bị làm mát của hệ thống lò quay hỏa luyện công suất 75.000 tấn/năm (nhập khẩu từ Trung Quốc) không có giấy chứng nhận xuất xứ và chứng nhận chất lượng.
Đối với dây chuyền lò đứng hỏa luyện công suất 126.000 tấn/năm, do Trung Quốc sản xuất, cũng không có giấy chứng nhận xuất xứ và chứng nhận chất lượng. Toàn bộ dây chuyền, công nghệ trên chưa được thẩm tra về công nghệ. Mặt khác, các công trình xây dựng mới cũng chưa được cấp phép xây dựng.
Kiểm tra tại thực địa, cơ quan chuyên môn còn phát hiện, hệ thống xử lý khí thải của nhà máy có một số vị trí bị hở, hệ thống cấp và phun sữa vôi không đảm bảo nên lượng khí thải SO2 phát tán vào môi trường không khí. Kết quả đo nhanh ngày 23/3 cho thấy, khi không có hệ thống phun sữa vôi để xử lý khí thải thì nồng độ SO2 khá cao, gấp 18 lần quy chuẩn cho phép. Kể cả khi dùng sữa vôi, khi để hàm lượng sữa vôi loãng dần thì lượng khí SO2 tại ống khói lại tăng lên và có xu hướng vượt ngưỡng cho phép
Khi gặp hơi nước, SO2 sẽ tạo thành dung dịch axit H2SO4 rơi hủy hoại nghiêm trọng đến cây cối, hoa màu.
Từ những kết quả phân tích trên, tỉnh Lào Cai yêu cầu Cty cổ phần Tứ Đỉnh dừng ngay hoạt động của Nhà máy luyện kim màu đến khi hoàn thiện đầy đủ thủ tục, hồ sơ pháp lý và hệ thống xử lý môi trường. Doanh nghiệp phải triển khai lắp đặt hệ thống quan trắc khí thải, nước thải tự động, hoàn thiện hệ thống xử lý môi trường theo qui định của pháp luật. Lập phương án di chuyển nhà máy đến vị trí phù hợp.
Trước đó, trong nhiều số báo, NNVN đã liên tiếp thông tin về việc hàng trăm ha dứa tại xã Bản Lầu (Mường Khương – Lào Cai) có dấu hiệu táp lá, thối nhũn bất thường nghi bị ảnh hưởng từ nhà máy luyện kim màu Tứ Đỉnh. Ngay sau đó, một đơn vị được giới thiệu là Cty CP xuất nhập khẩu Kim Sơn đến thu mua dứa thối cho người dân với mục đích nghiên cứu khoa học. Tuy nhiên, sau đó một ngày, Cty này ngừng thu mua. Và đến ngày 24/3, số dứa này được vội vã đem đi chôn lấp tại bãi rác TP Lào Cai.
Tổng số diện tích dứa bị ảnh hưởng khoảng 160ha cùng gần 30ha cây cối các loại, ước thiệt hại nhiều tỷ đồng.