Theo Cục Lâm nghiệp, triển khai thi hành Luật Lâm nghiệp, Tổng cục Lâm nghiệp (nay là Cục Lâm nghiệp và Cục Kiểm lâm) đã tham mưu ban hành 39 văn bản (11 Nghị định, 2 Quyết định của Thủ tướng Chính phủ và 26 Thông tư) để quy định chi tiết và tổ chức thi hành Luật Lâm nghiệp.
Đến nay, hệ thống pháp luật về lâm nghiệp sau khi Luật Lâm nghiệp được ban hành đã cơ bản đầy đủ, điều chỉnh toàn bộ các hoạt động về lâm nghiệp theo chuỗi từ quản lý, bảo vệ, phát triển, sử dụng rừng đến chế biến và thương mại lâm sản.
Trên cơ sở đó, năm 2024, các đơn vị tiếp tục tham mưu xây dựng 4 văn bản: Lập đề nghị Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Lâm nghiệp; Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 01/2019/NĐ-CP về kiểm lâm và lực lượng chuyên trách bảo vệ rừng; Nghị định quy định về thanh lý rừng trồng; Nghị định về nuôi, trồng phát triển cây dược liệu trong rừng.
Tại hội nghị, các đại biểu cũng thông tin và thảo luận về các văn bản quy phạm pháp luật mới trong lâm nghiệp như Điều 248 Luật Đất đai năm 2024 sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Lâm nghiệp năm 2017. Nghị định số 04/2024/NĐ-CP ngày 12/01/2024 sửa đổi, bổ sung một số điều Nghị định số 118/2014/NĐ-CP ngày 17/12/2014 của Chính phủ về sắp xếp, đổi mới và phát triển, nâng cao hiệu quả hoạt động của công ty nông, lâm nghiệp. Nghị định số 27/2024/NĐ-CP ngày 06/3/2024 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 156/2018/NĐ-CP ngày 16/11/2018 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Lâm nghiệp.
Thông tư số 13/2023/TT-BNNPTNT ngày 30/11/2023 của Bộ NN-PTNT sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 28/2018/TT- BNNPTNT ngày 16/11/2018 của Bộ trưởng Bộ NN-PTNT quy định về quản lý rừng bền vững. Thông tư số 16/2023/TT-BNNPTNT ngày 15/12/2023 sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 33/2018/TT-BNNPTNT ngày 16/11/2028 quy định về điều tra, kiểm kê và theo dõi diễn biến rừng.
Thông tư 20/2023TT-BNNPTNT ngày 15/12/2023 của Bộ NN-PTNT sửa đổi bổ sung một số điều của Thông tư 32/2018/TT-BNNPTNT ngày 16/11/2018 của Bộ trưởng Bộ NN-PTNT quy định phương pháp định giá rừng, khung giá rừng. Thông tư 21/2023/TT-BNNPTNT của Bộ trưởng Bộ NN-PTNT hướng dẫn một số nội dung định mức kinh tế kỹ thuật lâm nghiệp. Thông tư số 23/2023/TT-BNNPTNT của Bộ trưởng Bộ NN-PTNT hướng dẫn kiểm kê khí nhà kính và đo đạc, báo cáo, thẩm định giảm nhẹ phát thải khí nhà kính lĩnh vực sử dụng đất và lâm nghiệp…
Đại diện Sở NN-PTNT, Chi cục Kiểm lâm các địa phương cũng nêu kiến nghị, hệ thống văn bản quy phạm pháp luật lĩnh vực lâm nghiệp cơ bản đã tạo hành lang pháp lý thuận lợi cho hoạt động. Tuy nhiên, Bộ NN-PTNT, Cục Lâm nghiệp, Cục Kiểm lâm tiếp tục hỗ trợ, hướng dẫn thi hành các quy định để giải quyết một số vấn đề như: xử lý cây ngoại lai trong rừng đặc dụng; tháo gỡ khó khăn cho các chủ rừng phát triển du lịch sinh thái; trồng rừng thay thế bằng thực hiện biện pháp kỹ thuật lâm sinh để nâng cao chất lượng rừng và bảo vệ môi trường; hướng dẫn cụ thể về thanh lý rừng trồng không thành rừng…
Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Nguyễn Quốc Trị nhấn mạnh, 2 tháng đầu năm giá trị xuất khẩu ngành lâm nghiệp đạt 2,4 tỷ USD, tăng gần 40% so với cùng kỳ 2023. Để đạt được thành quả này, có sự đóng góp không nhỏ của hệ thống các văn bản quy phạm pháp luật khi tạo ra không gian, hành lang pháp lý khoa học để các chủ thể liên quan hoạt động.
Tuy nhiên, để các quy định pháp luật thực sự đi vào cuộc sống, giải quyết những tồn tại mà thực tiễn đang đặt ra, các cơ quan quản lý nhà nước về lâm nghiệp, nhất là các địa phương phải thống nhất nguyên tắc: muốn triển khai văn bản quy phạm pháp luật hiệu quả trước hết phải hiểu thật kỹ lưỡng, thấu đáo văn bản, quy định đó. Đồng thời, chỉ triển khai khi có quy định của pháp luật, theo đúng thẩm quyền, không nóng vội, chủ quan. Những nội dung còn mơ hồ phải nhanh chóng trao đổi lại với Cục Lâm nghiệp, Cục Kiểm lâm và học hỏi kinh nghiệm từ các tỉnh đã triển khai hiệu quả.
Thứ trưởng cũng yêu cầu, song song với việc góp ý, kiến nghị hoàn thiện các văn bản quy phạm pháp luật, những địa phương trong thời gian qua để xảy ra tình trạng cháy rừng, phá rừng cần khẩn trương rà soát, chủ động xây dựng phương án cụ thể để tình trạng này không còn tái diễn. Bên cạnh đó, đẩy mạnh việc ứng dụng công nghệ hiện đại trong công tác bảo vệ, phòng cháy rừng.
Đồng thời, diện tích rừng trồng đã được định hình, muốn nâng cao giá trị rừng phải nâng cao năng suất, chất lượng gỗ, trong đó ưu tiên giải pháp sử dụng các giống nuôi cấy mô cho năng suất, chất lượng cao. Đặc biệt, địa phương nào có diện tích rừng tự nhiên giảm phải khẩn trương kiểm tra, làm rõ nguyên nhân, trách nhiệm của đơn vị, cá nhân để chấm dứt tình trạng này.