Lúa hè thu ngã đổ, nông dân cấp tập thu hoạch

Nguy cơ lặp lại thiệt hại như vụ đông xuân

Cách đây hơn 1 tuần, trên địa bàn Thị xã Hoài Nhơn (Bình Định) có mưa lớn khiến nhiều diện tích lúa hè thu 2022 sắp chín bị ngã đổ. Người dân phải cột túm lúa lại, không cho ngã xuống nền ruộng để tránh ngập nước. Dù rất nóng ruột, nhưng nông dân không thể thuê máy gặt đập ra ruộng thu hoạch lúa vì mưa lớn, nền ruộng lại lún. Những ngày vừa qua, tranh thủ trời tạnh ráo, nông dân Hoài Nhơn cấp tập ra đồng thu hoạch lúa để “né” những đợt mưa tiếp theo.

Những ngày qua, trên địa bàn Thị xã An Nhơn, huyện Tuy Phước trời lại đổ mưa như trút nước, khiến nhiều đám ruộng lúa hè thu đã chín đỏ đuôi, bông lúa nặng trĩu hạt bị ngã rạp.

Tại cánh đồng sản xuất lúa giống của HTX Nông nghiệp Phước Hưng (huyện Tuy Phước), nhiều diện tích lúa vừa chín tới bị ngã đổ đã được nông dân thu hoạch thủ công, lúa vừa gặt xong còn trải trên mặt ruộng, trên bờ ruộng để phơi nắng. Lúa đổ ngã liên hoàn nhiều thửa ruộng gần nhau trên cánh đồng sản xuất lúa giống, nông dân lòng như lửa đốt bởi lại đối diện thêm một vụ lúa thất thu.

Bởi trong vụ đông xuân 2021 - 2022, nông dân sản xuất lúa giống ở HTX Nông nghiệp Phước Hưng đã khốn đốn vì hầu như toàn bộ ruộng sản xuất giống ở đây với diện tích khoảng 250 - 270ha bị mưa trái mùa xô ngã rạp, ngập chìm trong nước dài ngày.

UBND tỉnh Bình Định và UBND huyện Tuy Phước phải huy động các lực lượng quân đội, công an, thanh niên đổ về các cánh đồng gặt lúa thủ công giúp dân. Tổng kết vụ đông xuân 2021 - 2022, sản lượng lúa giống ở HTX Nông nghiệp Phước Hưng chỉ có 30% được các công ty thu mua làm lúa giống, 70% còn lại (khoảng hơn 300 tấn) được HTX thu mua để bán lúa thịt vì không đủ tiêu chuẩn làm lúa giống, nông dân thất thu lớn.

Ghé trụ sở HTX Nông nghiệp Phước Hưng, chúng tôi thấy Giám đốc và Phó Giám đốc HTX ngồi chống cằm nhìn ra cửa sổ nhìn trời mưa, mặt buồn rười rượi. Ông Trần Tăng Long, Giám đốc HTX Nông nghiệp Phước Hưng than thở: “May là vụ hè thu này HTX chúng tôi chỉ sản xuất có 25ha lúa giống. Mưa lớn những ngày qua đã khiến nhiều diện tích bị ngã đổ, đến giờ chưa thống kê được”.

Thu hoạch nhanh nhất, "xanh nhà hơn già đồng"

Sợ bị “mất ăn” như vụ đông xuân 2021 - 2022 vừa qua, sau những cơn mưa vào cuối vụ, nông dân Bình Định đang cấp tập thu hoạch lúa hè thu 2022.

Theo Chi cục Trồng trọt và BVTV Bình Định, đến thời điểm này, nông dân Bình Định đã thu hoạch được khoảng hơn 13.000ha lúa hè thu, đạt khoảng 30% diện tích gieo cấy trong vụ này. Theo ông Kiều Văn Cang, Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và BVTV Bình Định, sản xuất vụ hè thu năm nay gặp nhiều thuận lợi, nhất là lượng nước trong các hồ chứa rất dồi dào, đảm bảo cấp đủ nước cho sản xuất, nhất là trong chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất lúa kém hiệu quả, phù hợp với định hướng của ngành nông nghiệp Bình Định là tập trung sản xuất tối đa các diện tích lúa có thể, nhằm bù đắp phần thiệt hại do thời tiết trong vụ đông xuân năm nay.

Vì vậy, trước tình hình mưa lớn vào cuối vụ hè thu, hiện ngành nông nghiệp Bình Định đã đề nghị các địa phương khuyến cáo nông dân tập trung thu hoạch nhanh các diện tích lúa đã tới kỳ thu hoạch với phương châm "xanh nhà hơn già đồng" nhằm tránh thiệt hại. Ngành nông nghiệp huyện Hoài Ân đã phối hợp với chính quyền cơ sở, các HTX nông nghiệp huy động 28 máy gặt đập liên hợp đẩy nhanh tiến độ thu hoạch. Ước tính, năng suất lúa vụ hè thu 2022 ở huyện Hoài Ân đạt bình quân khoảng 69 tạ/ha, riêng mô hình sản xuất lúa hữu cơ ở xã Ân Tường Tây đạt 73 tạ/ha.

“Vụ hè thu này, Hoài Ân gieo sạ 3.550ha lúa, hiện đã thu hoạch được 1/3 diện tích, dự kiến hết tuần này sẽ thu hoạch xong. Chúng tôi phải đẩy nhanh tốc độ thu hoạch, bởi theo dự báo thời tiết, những ngày tới có khả năng còn mưa lớn. Chúng tôi tham mưu lãnh đạo huyện chỉ đạo các xã, thị trấn khẩn trương huy động máy móc, nhân lực để thu hoạch xong nhằm tránh thất thoát đối với những diện tích đủ điều kiện thu hoạch. Những chân ruộng còn xanh thì phải có thường xuyên kiểm tra, tháo nước, chằng chống tránh ngã đổ”, ông Võ Duy Tín, Trưởng Phòng NN-PTNT huyện Hoài Ân cho hay.

Tuy Phước, huyện bị thiệt hại nặng nề do mưa bất thường trong vụ đông xuân 2021 - 2022 vừa qua giờ lại tiếp tục bị mưa lớn gây hại lúa hè thu. Hiện Tuy Phước đã thu hoạch được 650ha/7.100ha gieo sạ, tập trung ở 2 xã Phước Thành và Phước An với 590ha; các xã Phước Thuận, Phước Sơn và Phước Nghĩa cũng đang đẩy nhanh tiến độ thu hoạch.

Theo ông Phạm Quang Ân, Phó trưởng Phòng NNPTNT huyện Tuy Phước, do ảnh hưởng của đợt mưa vừa qua, một số diện tích lúa bị ngã đổ, trong đó có nhiều chân ruộng lúa còn xanh. Ngành chức năng huyện Tuy Phước kiểm tra tình hình lúa, dự báo khí tượng thủy văn để thông tin đầy đủ, kịp thời cho bà con khẩn trương thu hoạch. Với những chân ruộng ngã đổ hoặc có nguy cơ ngã đổ, phải chằng chống để giảm thiệt hại.

“Những đợt mưa lớn trong thời gian qua đã làm một số diện tích lúa hè thu bị ngã đổ tại huyện Tuy Phước, thị xã An Nhơn và Thị xã Hoài Nhơn, nhưng nhờ lúa không bị ngập nên nông dân có thể gặt thủ công để cứu lúa.

Để đảm bảo thu hoạch lúa vụ hè thu đúng tiến độ, Chi cục Trồng trọt và BVTV Bình Định cử cán bộ bám đồng, nắm tình hình để kịp thời hỗ trợ người dân. Đồng thời, chúng tôi khuyến cáo bà con nông dân theo dõi dự báo thời tiết để chủ động các phương án cứu lúa; huy động tối đa phương tiện, máy móc, nhân lực tập trung thu hoạch lúa vụ hè thu, chuẩn bị xuống giống vụ mùa phù hợp với từng địa phương”, ông Kiều Văn Cang, Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và BVTV Bình Định khuyến cáo.