Màng phủ PassLite, giải pháp đột phá trồng rau an toàn

Màng PassLite (xuất xứ Nhật Bản) được sản xuất từ vải không dệt Spunbond và sợi tổng hợp Polyester, được Viện Nghiên cứu Rau quả và Công ty UNITIKA tại Việt Nam thử nghiệm làm màng phủ trong canh tác rau quả an toàn tại một số địa phương ở Hà Nội, Sơn La, Nam Định. Giải pháp kỹ thuật này được nông dân và ngành chuyên môn các tỉnh thành áp dụng đánh giá là đột phá cho sản xuất rau quả, nhất là rau VietGAP ở nước ta.

TS Dương Kim Thoa (Viện Nghiên cứu Rau quả) cho biết, màng phủ PassLite có tác dụng ngăn ngừa hiệu quả các đối tượng sâu hại trên cây rau nói chung, cây rau ăn lá ngắn ngày (cải canh, cải ngọt, xà lách) nói riêng, đặc biệt là với sâu tơ, bọ nhảy (đối tượng khó phòng trừ và nhanh kháng thuốc). Đồng thời còn rút ngắn thời gian sinh trưởng các cây cải canh, cải ngọt, xà lách được 5 - 7 ngày; năng suất thương phẩm tăng cao so với đối chứng (không dùng màng phủ PassLite); giúp giảm thiệt hại khi vườn rau gặp thời tiết mưa to.

Dùng màng phủ PassLite, vườn rau chỉ cần bón phân và phun thuốc BVTV một lần trước khi gieo trồng nên đảm bảo được thời gian cách ly tối đa, chất lượng rau tốt, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm. Màng phủ PassLite còn có khả năng tự phân huỷ, không tạo hiệu ứng nhà kính như màng phủ nilon, giảm được hơn 50% lượng thuốc BVTV phòng trừ sâu bệnh hại. Qua đó góp phần giảm ô nhiễm môi trường, bảo vệ sức khoẻ cộng đồng, nhất là với những người trực tiếp sản xuất rau xanh.

Từ thực tế các mô hình thử nghiệm, TS Dương Kim Thoa khuyến cáo, dùng PassLite phủ bệt hoặc làm vòm phủ dạng thấp sẽ cho năng suất rau đạt cao nhất. Cách trồng rau với màng phủ vải không dệt có thể tiến hành như sau: Ruộng cày lồng, phơi ải, làm nhỏ đất; lên luống; bón 1 lần đủ các loại phân rồi phủ đất kín phân; gieo hạt; lấp đất, trấu hoặc rơm, rạ mục kín hạt giống; tưới nước; phun thuốc BVTV và phủ màng PassLite hoặc cắm khung vòm thấp rồi phủ màng PassLite bao kín luống rau, sau dùng đất đè hoặc ghim tre cố định xung quanh màng phủ để tránh gió lùa làm bay, lật màng phủ, sau đó tưới rãnh nếu đất luống rau bị khô trong quá trình cây rau phát triển. Lưu ý, chỉ mở màng phủ 1 lần khi thu hoạch. Vệ sinh, diệt khuẩn và sâu bệnh trên màng phủ ngay sau thu hoạch để tái sử dụng cho thời vụ kế tiếp.  

Ông Hoàng Văn Khảm, Giám đốc HTX Rau quả sạch Trúc Sơn, Chương Mỹ (Hà Nội) nhận xét, màng phủ PassLite giúp cho việc sản xuất rau đơn giản hơn rất nhiều, các mẫu rau gửi đi phân tích đều không còn dư lượng thuốc BVTV và phân bón hoá học, rất phù hợp với điều kiện sản xuất rau ở đồng bằng Bắc bộ vẫn còn manh mún nhỏ lẻ là chính. Tuy nhiên, do màng phủ này phải nhập khẩu, giá khá đắt, nếu không được nhà nước hỗ trợ sẽ khó triển khai áp dụng cho sản xuất đại trà.

Bà Nguyễn Thị Thu Tâm, Giám đốc HTX Rau an toàn Mường San, Mộc Châu (Sơn La) cũng đánh giá, hiệu quả của màng phủ vải không dệt không có gì phải bàn cãi, rất nhẹ, thoáng khí, không thấm nước, giảm cỏ dại, giữ ẩm đất tốt, dễ sử dụng, không độc hại, dễ phân huỷ, có tác dụng rất cao khi vườn rau gặp mưa to, mưa a xít hoặc sương muối và còn giữ ấm cho cây trồng vào những ngày thời tiết rét đậm rét hại.

Để giảm chi phí mua màng phủ khá đắt, bên cạnh được hỗ trợ từ địa phương và các cơ quan nghiên cứu khoa học, HTX luôn ưu tiên dùng PassLite cho sản xuất các loại rau ăn lá có thời gian sinh trưởng ngắn (dưới 35 ngày), mẫn cảm cao với sâu bệnh hại.

Do tính thuyết phục rất cao của các mô hình dùng màng phủ không dệt cho sản xuất rau sạch, kể từ năm 2020 đến nay, Thành phố Hà Nội đã cấp thẳng màng PassLite và khung vòm thấp cho nông dân các vùng trồng rau trọng điểm trên địa bàn.

Ông Nguyễn Tuấn Khanh, Giám đốc HTX Dịch vụ nông nghiệp tổng hợp Đặng Xá (Gia Lâm) cho hay, HTX cũng mới được Sở NN-PTNT Hà Nội cấp màng PassLite và khung vòm thấp đợt 2, đủ che phủ cho gieo trồng 15ha rau VietGAP. Nhờ đó, nhiều nông dân trong xã đã có thể làm giàu bền vững từ sản xuất rau sạch các loại. 

“Nhật Bản là một trong những quốc gia có yêu cầu rất cao về chất lượng nông sản cũng đã dùng màng phủ vải không dệt cho sản xuất rau sach, rau an toàn trên phạm vi toàn quốc. Hiện các nhà khoa học Viện Nghiên cứu Rau quả đang tiếp tục thử nghiệm màng phủ PassLite trên một số đối tượng rau quả khác. Sản phẩm này cũng đang bán rất sẵn trên thị trường cùng với các khung vòm che thấp bằng nhựa cứng”, TS Dương Kim Thoa cho biết.