Hỏi: Tôi nghe nói nhiều hộ gia đình ở Tây Nguyên nhờ trồng bơ thuần hoặc trồng bơ xen cà phê cho thu nhập rất cao nên cũng muốn trồng thử nhưng không biết có được không. Xin quí báo cho biết về yêu cầu sinh lý, sinh thái của cây bơ. Các tỉnh phía Bắc có trồng được bơ không, đã có nơi nào trồng thử chưa? Nếu trồng được thì mua giống ở đâu, kỹ thuật trồng và chăm sóc ra sao?
(Hoàng Thị Thu Lan - Thị trấn Mẹt, huyện Hữu Lũng, tỉnh Lạng Sơn)
Trả lời: Cây bơ (Persea americana) là cây ăn quả nhiệt đới, có nguồn gốc xuất xứ từ châu Mỹ. Trên thế giới bơ được trồng nhiều tại một số nước vùng Trung Mỹ, Bắc Mỹ, Australia và Nam Phi. Cây bơ cũng có mặt tại một số nước Đông Nam Á như Philipin, Indonesia, Malaysia, Thái Lan và Việt Nam. Ở nước ta bơ được trồng tập trung ở các tỉnh vùng Nam Trung bộ, Đông Nam bộ và Tây Nguyên nhưng diện tích và sản lượng không đáng kể.
- Giá trị kinh tế: Quả bơ được sử dụng vào nhiều mục đích khác nhau như: ăn tươi, chế biến các món ăn sa lát, chế biến dầu ăn, đặc biệt được dùng làm nguyên liệu để sản xuất mỹ phẩm cho hiệu quả kinh tế rất cao. Trong quả bơ có tới 14 loại vitamin và nhiều khoáng chất rất có lợi cho sức khỏe. Nhiều nước như Domicana, Mexico, Hoa Kỳ, Israel, Indonesia… hàng năm có nguồn thu ngoại tệ khá lớn từ xuất khẩu bơ quả tươi.
- Yêu cầu sinh lý, sinh thái: là loại cây cho quả thân gỗ cao, sống lưu niên, nguồn gốc nhiệt đới, nhiệt độ thích hợp cho sinh trưởng phát triển từ 15 đến 30oC, lượng mưa bình quân 1.200mm/năm. Bơ ưa đất tốt, giàu mùn, tơi xốp, dễ thoát nước, độ dày trên 1m. Từ những năm đầu thế kỷ 20 người Pháp đã nhập nội và trồng thử cây bơ ở Việt Nam tại một số địa phương như Phú Thọ (trại Phú Hộ), Lâm Đồng (trại Bảo Lộc), Tuyên Quang, Hà Nội (vườn Bách Thảo), Huế, Sài Gòn (Thảo Cẩm Viên). Năm 1970 chúng ta đã nhập nội một số giống bơ tốt của Cu Ba và trồng thử nghiệm cho kết quả rất tốt ở Trại Nghiên cứu cam chanh Xuân Mai (Chương Mỹ - Hà Nội).
Hiện nay Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển rau hoa quả thuộc Viện Khoa học nông lâm nghiệp miền núi phía Bắc đang triển khai đề tài “Nghiên cứu chọn tạo giống bơ cho các tỉnh phía Bắc” phục vụ chương trình phát triển một số giống cây ăn quả đặc sản trong đó có cây bơ cho các tỉnh miền núi phía Bắc. Từ những điều đã nói trên đây có thể khẳng định: các tỉnh phía Bắc cũng có thể trồng bơ được.
Tuy nhiên, để trồng có hiệu quả kinh tế cao cần quan tâm một số vấn đề chủ yếu sau đây:
(Thông tin chi tiết xin theo dõi trên Báo NNVN số 148 ra ngày 27/7/2011)
