Ngọc Đà - làng hoa mới

Đào cổ.

Thật ra cây hoa đào đã có ở địa phương từ gần 30 năm nay rồi. Cụ Bùi Văn Tỵ là người đầu tiên đưa cây hoa đào về trồng thành công trên địa bàn – ông Nguyễn Văn Trạch (một trong số ít hộ trồng đào sớm nhất làng Ngọc Đà) cho biết.

Cụ Tỵ từng là sĩ quan được nghỉ chế độ hưu trí từ quân đội. Trước khi về ở làng quê (năm 1992) cụ đã mang theo một số giống hoa đào Nhật Tân, Hà Nội để trồng chơi trong vườn nhà. Nhờ có cây giống tốt, phù hợp chất đất địa phương, gặp được người đam mê hoa cây cảnh.

Nên ngay từ năm đầu tiên đào đã ra rất nhiều nụ, nở hoa đúng dịp tết Nguyên đán. Một số hộ trong làng quan tâm trả mua với giá khá cao, nhưng cụ không bán mà chỉ truyền lại cho những bí quyết thâm canh đào, bấy lâu tích lũy được từ làng nghề hoa đào Nhật Tân.

Kể từ đó cây đào đã bén duyên ra rộng khắp đồng đất Ngọc Đà. Vào những năm cao điểm (1997-2010) diện tích trồng hoa đào của làng Ngọc Đà lên tới 30ha.

Vài năm gần đây phải nhường đất cho phát triển công nghiệp, diện tích cây hoa đào của làng vẫn đạt trên 10ha, doanh thu trên 13 tỷ đồng, lợi nhuận ngót 10 tỷ. Dự kiến trong dịp tết Nguyên đán này, làng Ngọc Đà sẽ có 37.000 cành và cây đào cảnh cung ứng cho người tiêu dùng trong khu vực.

Nét mới ở làng hoa Ngọc Đà hiện nay là, chủng loại đào cảnh rất phong phú. Bên cạnh các cây đào hoa cắt cành là chính, còn có nhiều diện tích đào thế dáng long, dáng siêu, dáng trực và đào rừng cổ thụ rất bắt mắt, thường cho khách thuê để chơi trong những ngày tết. Diện tích trồng đào của làng Ngọc Đà đã giảm đáng kể, nhưng giá trị canh tác cây hoa cảnh này lại có chiều hướng gia tăng.

Đào bích mắt đen.

Anh Phùng Viết Hưng (làng Ngọc Đà), trước đây thường trồng 0,2ha đào cắt cành, doanh thu 250 triệu đồng, lợi nhuận gần 200 triệu/năm. Từ năm 2016 đến nay, diện tích canh tác giảm chỉ còn 0,1ha, anh Hưng chuyển sang trồng đào cổ thụ cho thuê, lợi nhuận tăng lên gần 400 triệu đồng/năm.

Ông Nguyễn Văn Trạch (nêu trên) cũng đã trồng thành công đào cảnh mini, giúp tăng sản lượng cây hoa, giảm diện tích canh tác, tăng giá trị thu nhập, đáp ứng kịp thời nhu cầu thị hiếu người tiêu dùng tại các khu chung cư và đô thị.

Theo PGS.TS Đặng Văn Đông - Viện Nghiên cứu Rau quả: Một cành hoa đào cắm lọ để chơi trong những ngày tết được cho là đẹp, phải có thân trụ thẳng đứng và bóng mượt, các cành khung phải cân đối, bộ tán tròn đều dạng hình nón, trong tán có nhiều cành dăm, các cành dăm cũng phải đồng đều, đặc biệt là phải có đủ tứ quí – hoa nở, hoa, nụ, quả con, lá non và lộc non.

Quả con và lộc non chỉ cần có loáng thoáng, nhưng hoa nở và hoa nụ thì nhất thiết phải nhiều, trải đều trên các cành dăm. Ngoài ra với các cây đào thế, đào cổ thụ còn phải có kiểu dáng đẹp lạ, mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc. Riêng trên cây đào cổ thụ lại phải có thân gốc xù xì mốc mác.

Để có thể chọn được cành đào nở hoa đúng vào ngày đầu xuân năm mới, cần xem các nụ hoa đã chớm đỏ trên cành và theo dõi dự báo thời tiết trong các ngày tiếp theo (tính từ khi cắt hạ cành đào đến thời khắc sang xuân): Nếu thời tiết nồm ấm nhiều, thì chỉ 2 ngày sau, các nụ hoa đã chớm đỏ sẽ bung hoa nở rộ. Nếu thời tiết khô lạnh, thì phải 4-5 ngày sau, các nụ đào đỏ mới bắt đầu nở hoa.

Gặp thời tiết rét đậm rét hại kéo dài, có thể 7-9 ngày sau các cành đào nói trên mởi nở rộ. Cùng các điều kiện trên, các cây đào trồng trong chậu sẽ nở chậm hơn từ 1-2 ngày.

Dựa vào các quan sát thực tế đã nêu, người tiêu dùng có thể tính toán để chọn mua được cành đào/cây đào nở hoa theo ý muốn.

Chú ý nên chọn các cành/cây đào bích mắt đen, trồng trên chân đất sét pha hoặc đất thịt nặng, chăm bón chủ yếu bằng phân hữu cơ hoặc phân hữu cơ vi sinh, cánh hoa sẽ dày hơn, màu sắc hoa thẫm đẹp hơn, độ bền chơi hoa cũng cao hơn, khi tàn bông hoa không rơi xuống mặt sàn (vẫn dính trên cành), không làm mất mỹ quan trong nhà.

Cây đào cổ.