Ai ‘chống lưng’ cho sai phạm của công ty Quang Trung?
Mỗi ngày, hàng tấn da trâu, bò được Công ty TNHH Quang Trung thu gom từ các cơ sở nhỏ lẻ, rồi tập kết về một dãy nhà kho ẩn mình sau khu đất đã được UBND huyện Thanh Trì giải phóng mặt bằng để triển khai dự án Tổ hợp ga Ngọc hồi – đường sắt đô thị Hà Nội cách đây 4 năm.
Vào giờ làm việc, tại đây luôn có 4-5 công nhân túc trực để thực hiện ủ muối da trâu, bò. Tiếp cận hiện trường, chúng tôi thực sự choáng váng với mùi hôi thối nồng nặc bốc lên từ những tấm da trâu được xếp lớp cao, với khối lượng lên tới vài chục tấn tại đây.
Sự ớn lạnh và buồn nôn ngày càng gia tăng, khi nhìn những dòng máu đỏ tươi không ngừng rỉ xuống, lênh láng sàn nhà. Đi khắp xung quanh xưởng, không hề có bất cứ hệ thống thiết bị nào để xử lý nước thải, thế nên nguồn nước ô nhiễm chảy ra môi trường xung quanh.
Trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Việt Hưng – Phó Chủ tịch UBND xã Ngọc Hồi khẳng định: Vị trí cơ sở chế biến da trâu, bò của Công ty TNHH Quang Trung đang hoạt động nằm trong khu đất đã được UBND huyện Thanh Trì thu hồi và giao cho Trung tâm Phát triển quỹ đất quản lý để chờ thực hiện dự án.
“Chúng tôi cũng đã yêu cầu doanh nghiệp trả lại mặt bằng và bàn giao để thực hiện dự án. Họ đã nhận tiền bồi thường giải phóng mặt bằng, nhưng doanh nghiệp đang chậm trễ trong xử lý vấn đề này”, ông Nguyễn Việt Hưng nói.
Trong hồ sơ tài liệu mà chính quyền xã Ngọc Hồi cung cấp cho chúng tôi, có 2 Quyết định xử phạt hành chính đã được UBND xã ban hành để xử phạt hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường của chủ cơ sở chế biến da trâu, bò này.
Trong đó, tại Quyết định số 86/QĐ-XPHC ngày 7/9/2011, UBND xã Ngọc Hồi xử phạt ông Nhân Văn Thưởng số tiền 2 triệu đồng vì đã có hành vi vi phạm hành chính: “Cơ sở thải mùi hôi thối, mùi khó chịu vào môi trường được quy định tại Khoản 1 Điều 11 chương II của Nghị định số 117/NĐ-CP ngày 31/12/2009 của Chính phủ về việc xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường”.
Còn tại Quyết định số 07 ngày 21/1/2021 về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực môi trường, UBND xã Ngọc Hồi, ông Nhân Đức Thắng bị phạt 2,5 triệu đồng vì thực hiện hành vi: “Không có bản kế hoạch bảo vệ môi trường được xác nhận theo quy định, đã vi phạm vào điểm d, Khoản 1 của Nghị định số 155/2016/NĐ-CP ngày 18/11/2016 của Chính phủ quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường”.
Tuy nhiên, trong suốt thời gian khoảng 3-4 năm doanh nghiệp này hoạt động chui, gây tác động không nhỏ đến môi trường, thậm chí có dấu hiệu chiếm dụng đất công, trốn thuế sử dụng đất, nhưng chính quyền xã không hề có thông báo yêu cầu Công ty TNHH Quang Trung phải dừng hoạt động và bàn giao mặt bằng. Cơ sở vẫn ngang nhiên tồn tại, bất chấp các quy định của pháp luật, dù UBND xã đã nắm bắt được.
Và với lợi nhuận không nhỏ của xưởng chế biến da trâu, bò, số tiến từ 2 – 2,5 triệu đồng mà Chủ tịch UBND xã Ngọc Hồi phạt doanh nghiệp chẳng khác nào xử phạt cho qua chuyện. Điều quan trọng nhất là phải di dời xưởng chế biến da để thu hồi đất cho nhà nước, thì chính quyền xã lại làm ngơ, thiếu trách nhiệm.
Công ty Quang Trung thuê đất công và sử dụng đất sai mục đích
Theo hồ sơ, nhà xưởng chế biến da trâu da, bò nằm trong khu đất mà Trung tâm phát triển quỹ đất huyện Thanh Trì cho chủ cơ sở này tạm thời thuê lại trong thời gian 6 tháng mỗi đợt. Tuy nhiên, mục đích sử dụng để làm bãi đỗ xe, tập kết vật liệu xây dựng, chứ không phải là nơi tập kết sơ chế thuộc da động vật.
Ông Trần Quang Khải, Phó Giám đốc Trung tâm Phát triển Quỹ đất huyện Thanh Trì, Hà Nội khẳng định: “Tới đây sẽ yêu cầu ông Nhân Đức Thắng thực hiện nghiêm hợp đồng thuê đất sử dụng đúng mục đích. Phối hợp với chính quyền địa phương kiên quyết yêu cầu di dời cơ sở da trâu, da bò để tránh ảnh hưởng đến môi trường”.
Ông Nguyễn Việt Hưng – Phó Chủ tịch UBND xã Ngọc Hồi cũng khẳng định: Hiện nay cá nhân anh Nhân Văn Thắng đang tạm thuê mặt bằng do Trung tâm Phát triển quỹ đất huyện Thanh Trì quản lý. Nhưng Trung tâm Phát triển quỹ đất chỉ cho thuê tạm thời mặt bằng để tập kết vật liệu xây dựng chứ không phải cho thuê vấn đề sản xuất, kinh doanh này (chế biến da động vật)”.
Đồng thời, ông Hưng thể hiện cam kết mạnh mẽ trước báo chí: “Ngay sau đây chúng tôi (UBND xã Ngọc Hồi) sẽ tiến hành kiểm tra, ra thông báo yêu cầu công ty dừng hoạt động tại vị trí này để trả lại mặt bằng”.
Thế nhưng, theo ghi nhận của phóng viên, đến thời điểm hiện tại, cơ sở chế biến da trâu, da bò của Công ty TNHH Quang Trung vẫn ngang nhiên hoạt động, mà không gặp bất cứ sự cấm cản nào từ phía chính quyền địa phương.
Vậy, trách nhiệm đó thuộc về UBND xã Ngọc Hồi (mà người đứng đầu là Chủ tịch UBND xã) và Trung tâm Phát triển quỹ đất huyện Thanh Trì đã cho doanh nghiệp thuê đất để làm điểm tập kết vật liệu xây dựng và bãi đỗ xe, nhưng thiếu trách nhiệm quản lý, dẫn đến hành vi vi phạm quy định pháp luật của Công ty TNHH Quang Trung, sử dụng đất trái mục đích theo hợp đồng thuê đất, gây ảnh hưởng đến môi trường.
Cơ quan chức năng có thẩm quyền cần sớm vào cuộc để làm rõ trách nhiệm của các đơn vị, cá nhân liên quan.