Phải dừng xe, hỏi thăm rất nhiều lần chúng tôi mới tìm vào được trang trại VAC (vườn - ao - chuồng) của anh Phan Văn Đức ở xã Việt Hoà, Khoái Châu (Hưng Yên).
Trang trại của anh Đức rộng 3ha, gồm 1ha giao thông nội trại và chuồng lợn, cùng 2ha vườn cây, ao cá. Vào thời kỳ cao điểm, trang trại chăn nuôi trên 200 lợn nái, 700 - 1.000 lợn thịt. Do thua lỗ kéo dài vì giá thức ăn chăn nuôi liên tục tăng cao nên hiện tại anh Đức giảm đàn, chỉ còn nuôi 100 con lợn nái và 500 lợn thịt, chờ thời cơ tái đàn.
Giảm số lượng lợn nuôi, nhưng từ đầu năm tới nay anh Đức vẫn phải bù lỗ hơn 1 tỷ đồng cho đàn lợn, nếu không có nguồn thu từ những vật nuôi khác “đắp” vào, anh Đức sẽ còn bị thua lỗ cao hơn nữa.
Nói rồi anh Đức tươi cười hé lộ, giá lợn bắt đầu tăng trở lại, mỗi con lợn thịt đã có lãi 200 - 300 nghìn đồng, nhưng đàn lợn trong dân cũng cơ bản cạn kiệt nên trang trại lợn của anh Đức bỗng trở thành "của hiếm". Đây là thời cơ cho anh Đức tái đàn, cắt lỗ chăn nuôi mấy năm qua.
Đi thăm các vật nuôi đặc sản của anh Đức, thấy bên cạnh nuôi thêm 600 con gà lai Đông Tảo bản địa, anh còn chăn nuôi ngỗng, chạch đồng, cá rô đồng và cá rô đầu vuông.
Bật mí nguyên nhân nuôi ngỗng, anh Đức kể, do trang trại rộng và xa khu dân cư, anh đã nảy ý tưởng nuôi hơn 10 con ngỗng trông coi trang trại thay vì nuôi chó. Sau thấy ngỗng dễ nuôi, ít dịch bệnh, lợi nhuận cao, anh Đức quyết định mở rộng quy mô chăn nuôi lên 350 con ngỗng, trong đó có 200 con chuyên đẻ, 150 con nuôi thịt và 100 con hậu bị. Bình quân mỗi năm anh Đức bán ra thị trường gần 3.700 ngỗng giống 1 - 30 ngày tuổi và trên 3 tấn ngỗng thịt, trừ hết chi phí đầu tư còn lãi ngót 200 triệu đồng/năm.
Riêng với cơ duyên nuôi chạch đồng, anh Đức kể: Trong lần bán 100 con lợn sữa bị lỗ vốn gần 30 triệu đồng, anh phải an ủi vợ con bằng cách cho đi ăn đặc sản. Không ngờ, món chạch đồng chiên, quấn với lá lốt tươi ăn rất bùi, béo, thơm ngon, nhưng sau thanh toán hết 120.000 đồng cho mỗi đĩa khoảng 0,3kg chạch. Hỏi ra mới biết nhà hàng phải nhập chạch đồng với giá gần 100.000 nghìn đồng/kg, rồi còn thêm chất đốt, công làm, điện nước và thuế phí các loại. Tiếp tục khảo sát các món ăn thuỷ đặc sản khác, anh Đức cũng thu được kết quả tương tự.
Sau bữa ăn về nhà, anh Đức quyết định chuyển đổi các ao cá trôi, chép, mè, rô phi đơn tính đang bị thua lỗ nặng sang nuôi chạch đồng, cá rô đồng, cá rô đầu vuông. Kết quả, nuôi các con này đều có đầu ra tiêu thụ tốt, lợi nhuận luôn đạt 20 - 30% tổng doanh thu (tuỳ loại).
Đối với nuôi gà Đông Tảo, tìm hiểu thực tế thấy anh Đức nuôi có lãi cao là nhờ chăn nuôi hướng thịt, bán cho khách hàng mua thưởng thức hoặc làm quà biếu, tặng. Để có được những con gà làm quà biếu giá trị cao, anh phải mua con giống sinh ra từ thụ tinh nhân tạo và nuôi từ 10 tháng trở ra mới xuất chuồng. Khi xuất chuồng, gà phải đạt từ 4,5kg/con trở lên. Đặc biệt phải có hai chân to lộc gộc, vóc dáng oai phong bệ vệ, bắt mắt. Nhờ vậy, anh Đức luôn bán được trên dưới 2 triệu đồng mỗi cặp gà này.
Với con ngỗng, anh Đức cũng mua con giống từ các nhà sản xuất uy tín và chỉ nuôi giống ngỗng sư tử, nhanh lớn, chịu nóng, chịu lạnh tốt, trọng lượng có thể đạt 10kg/con. Kinh nghiệm nuôi ngỗng của anh Đức cũng cho thấy, vào mùa hè ngỗng đẻ rất kém, chỉ cần cho ăn cầm chừng thóc và các loại rau cỏ. Bước vào mùa đông (tháng 10 đến tháng 3 năm sau) mới tăng cường cho ngỗng ăn các loại thức ăn giàu dinh dưỡng, thích hợp cho sinh sản. Cách nuôi này giúp giảm chi phí chăn nuôi, tăng hiệu quả sản xuất
Đáng chú ý, nhờ nuôi ngỗng thả vườn ăn cỏ, trang trại của anh Đức không phải thuê mượn người cắt cỏ các vườn cây ăn quả, giảm thêm được một khoản chi phí rất đáng kể.
Anh Đức chú ý thêm, các vật nuôi đặc sản này tuy có khả năng chống chịu tốt, vẫn cần thực hiện nghiêm quy trình chăn nuôi an toàn sinh học cho từng giống vật nuôi, và phải có ao nuôi riêng cho mỗi loại. Trong đó, bờ và thành ao nuôi chạch phải kè bê tông cứng, đáy để lớp bùn mỏng chừng 15cm, thức ăn cho chạch nuôi thâm canh chủ yếu là cám công nghiệp chuyên dùng, cần cho chạch ăn vào sáng sớm và chiều tối.
Với rô đồng, thu hoạch kịp thời khi trọng lượng cá đạt 8 - 10 con/kg, nuôi kéo dài cá sẽ không lớn hoặc giảm cân, lãng phí thức ăn. Với rô đầu vuông, có thể nuôi kéo dài thêm cá vẫn tăng trọng, tối đa có thể đạt 0,7kg/con. Tuy nhiên cũng nên thu hoạch khi cá rô đầu vuông đạt trọng lượng từ 8 - 10 con/kg (khoảng 4 tháng kể từ sau xuống giống).