Chỉ số giá lương thực của Tổ chức Nông lương Liên hợp quốc (FAO) đã đạt mức cao nhất trong 10 năm vào năm ngoái (Ảnh minh họa).
Tết Nguyên đán với những người châu Á thường là một lễ hội với mong muốn sung túc và dư thừa. Nhưng ba năm sau đại dịch, giá lương thực tăng mạnh trên toàn cầu do sự kết hợp với những hạn chế trong chuỗi cung ứng do đại dịch gây ra, thời tiết xấu khiến mùa màng tàn lụi và giá năng lượng tăng ảnh hưởng đến giá phân bón.
Chỉ số giá lương thực của Tổ chức Nông lương Liên hợp quốc (FAO) đã đạt mức cao nhất trong 10 năm vào năm ngoái và Chương trình Lương thực Thế giới ước tính rằng 272 triệu người trên toàn thế giới có nguy cơ gặp tình trạng mất an ninh lương thực nghiêm trọng.
Malaysia
Trước đại dịch, một gia đình bảy người ở Malaysia có thể có một bữa tối đoàn tụ Tết Nguyên đán khá đầy đủ chỉ với 700 ringgit (khoảng 3.800.000 VND), nhưng năm nay vợ chồng Wongs sẽ phải chi thêm khoảng 33%.
Andrew Wong cho biết, các lễ kỷ niệm trong năm Nhâm Dần sẽ là một bữa tiệc thanh đạm, đồng thời cho biết thêm rằng ngay cả khi mua món ăn rẻ nhất trên bàn - rau - cũng đã quá tốn kém.
Wong, một chuyên gia chăm sóc sức khỏe 34 tuổi, cho biết giá bắp cải bây giờ tăng gấp đôi so với năm ngoái.
Trên khắp Malaysia, hàng triệu người cảm thấy sự khó khăn này khi giá thực phẩm tiếp tục tăng cao kể từ khi đại dịch xảy ra vào năm 2020.
Theo bảng giá chính thức của Cơ quan Tiếp thị Nông nghiệp Liên bang, một con gà nguyên con có thể khiến người tiêu dùng phải trả giá tới 9 ringgit (48.600 VND)/kg, và hành tím là 16 ringgit (86.400 VND)/kg.
Năm 2019, giá thịt gà và hành tím đều ở mức khoảng 7,50 ringgit (40.500 VND)/kg.
Để cắt giảm chi phí, gia đình Wong đang sử dụng lại đồ trang trí từ những năm trước và mặc quần áo cũ thay vì mua đồ mới. Họ cũng không mua bất kỳ vật dụng mới nào cho ngôi nhà trong năm nay.
Chong Chi Howe, một bác sĩ chỉnh hình y học cổ truyền Trung Quốc, cho biết gia đình anh quyết định tạm dừng mua sắm để tiết kiệm tiền và cũng để tránh đám đông khi biến thể Omicron tiếp tục lây lan.
Tại Malaysia, chuỗi cung cầu trong nước bị ảnh hưởng nặng nề bởi trận lũ lụt do gió mùa vào giữa tháng 12. Nông dân ở các khu vực sản xuất rau như Cao nguyên Cameron ở Pahang bị ảnh hưởng bởi lở đất, tàn phá mùa màng.
Với giá nguyên liệu thô tăng cao, các nhà hàng có thể phải cắt giảm khẩu phần ăn để có thể trụ vững, Ringo Saw, Phó Chủ tịch Hiệp hội các nhà hàng và đầu bếp Pan Malaysia Koo Soo cho biết.
(1 ringgit Malaysia ≈ 5.400 VND)
Singapore
Singapore, nơi gần 3/4 trong số 4 triệu công dân và thường trú nhân là người gốc Hoa, giá một số mặt hàng thực phẩm như cá tươi và bak kwa (thịt lợn khô) tăng trong dịp Tết Nguyên đán. Tuy nhiên, năm nay, người tiêu dùng bị ảnh hưởng bởi tác động kép của việc tăng giá theo mùa và lạm phát thực phẩm.
Đối với bà Ann Tang, 64 tuổi, về hưu, điều này có nghĩa là phải cắt giảm bữa ăn tối đoàn viên của bà và mua các lựa chọn rẻ hơn.
“Chúng tôi thường mua nhiều loại thực phẩm để cầu may và những ý nghĩa khác. Năm nay, tôi sẽ không mua cá. Đối với bào ngư, tôi sẽ cắt giảm từ hai lon xuống còn một lon, ”cựu nhân viên ngân hàng cho biết.
Tang cho biết các nhà cung cấp đã viện dẫn đại dịch cho việc tăng giá, nói rằng có những khó khăn trong việc đảm bảo nguồn dự trữ. Ngay cả những quả cam mà bà thường mua ở siêu thị hiện có giá 2,95 SGD cho năm quả thay vì 2,45 SGD trước đây.
Trong khi bà ước tính giá sẽ tăng 10-15% trong dịp Tết Nguyên đán này so với trước đại dịch, tờ Straits Times cho biết giá các loại cá tươi phổ biến như cá chim và cá lăng đã tăng gấp đôi so với tháng 11.
Song cho biết Singapore là nước chấp nhận giá khi nói đến thực phẩm, vì thành phố có 5,45 triệu cư dân nhập khẩu hơn 90% thực phẩm. Vấn đề bây giờ là giá cả đang tăng trên toàn cầu, ông nói thêm.
Trong khi các gia đình có thu nhập trung bình như Tang đối phó bằng cách thu nhỏ các lễ kỷ niệm của họ, các chuyên gia cho biết điều đó khó hơn đối với các gia đình có thu nhập thấp hơn.
Các tổ chức từ thiện như Food from the Heart đã phân phối khoảng 10.000 gói thực phẩm vào năm ngoái, tăng 59% so với năm 2019.
(1 SGD ≈ 16.700 VND)
Thái Lan
Do lạm phát và giá thịt lợn cao kỷ lục ở Thái Lan, Naris Wasinanon có kế hoạch thực dụng trong dịp Tết Nguyên đán.
Naris, Giám đốc Viện Khổng Tử về Y học Cổ truyền Trung Quốc ở tỉnh Samut Prakan, muốn giữ ngân sách dưới 1.000 baht (khoảng 680.000 VND) nhưng vẫn tuân thủ tinh thần truyền thống. Các gia đình gốc Hoa ở Thái Lan sử dụng hàng chục miếng thịt, trái cây và các món tráng miệng để thờ cúng vì thức ăn biểu thị sự sung túc.
“Cầu nguyện cần từ ba đến năm loại thịt, một số loại trái cây và đồ tráng miệng", ông nói. “Nghi lễ yêu cầu phải cầu nguyện với trời, đất và nước, vì vậy tôi có thể sẽ nhận một loại thịt đại diện cho mỗi nguyên tố trong số ba yếu tố và chỉ một vài loại đồ ngọt”.
Aat Pisarnwanich, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Thương mại Quốc tế tại Đại học Phòng Thương mại Thái Lan, cho biết lạm phát dự kiến sẽ cắt giảm chi tiêu cho Tết Nguyên đán năm nay ít nhất 30% so với năm ngoái.
Lễ kỷ niệm bị ảnh hưởng bởi giá thịt lợn kỷ lục đã tăng gần 80% trong sáu tháng. Tính đến ngày 20/1, thịt lợn có giá 230 baht (khoảng 156.000 VND)/kg, so với 200 baht (khoảng 135.600 VND) trong tuần đầu tiên của tháng 1, và tăng từ 130 baht (khoảng 88.200 VND) vào đầu tháng 6 năm ngoái.
Dịch tả lợn châu Phi bùng phát đã dẫn đến việc tiêu hủy lợn hàng loạt, với hơn 159.000 con lợn bị tiêu hủy từ tháng 3 đến tháng 10 năm ngoái.
Aat cho biết giá thịt lợn thậm chí sẽ cao hơn vào cuối tháng 1 do nhu cầu cao trong dịp Tết Nguyên đán. Ông nói: “Đây là lần đầu tiên trong lịch sử, giá thịt lợn ở Thái Lan đạt hơn 200 baht/kg".
Naris cho biết thịt lợn vẫn là “một phần quan trọng của buổi lễ”.
“Vì vậy, tôi có thể mua một miếng thịt lợn bụng. Tôi cũng sẽ mua một con vịt luộc với giá 400 baht (khoảng 270.000 VND) và một con mực với giá 100 baht (khoảng 68.000 VND). Những người khác có thể chọn gà quay với giá khoảng 100 baht cho gia cầm thay vì vịt".
Ông nói thêm rằng sẽ mua một số loại trái cây và món tráng miệng, nhưng “sẽ chỉ mua những gì cần thiết, không phải tất cả mọi thứ trên thực đơn".
Mặc dù vậy, Naris cho biết ngay cả trước đại dịch, các lễ cầu nguyện và ăn mừng Tết Nguyên đán ở Thái Lan đã thu hẹp đáng kể trong những năm qua.
"Những người thuộc thế hệ trẻ ngày nay không còn tập trung vào việc tổ chức các sự kiện lớn", ông nói. “Họ thích tiết kiệm tiền hơn".
(1 baht ≈ 678 VND)
