 |
| Chợ Lớn Bazaar, địa điểm mua bán tấp nập ở thủ đô Tehran. BBC ghi nhận người dân đang có lo lắng, nhưng chỉ về túi tiền họ bị vơi nhanh mỗi khi đi chợ. |
Việc Tổng thống Mỹ Donald Trump rút khỏi thỏa thuận hạt nhân giữa các cường quốc với Iran, đồng thời gia tăng các biện pháp trừng phạt; việc căng thẳng từ các vụ tàu dầu bị tấn công đến việc tàu dầu siêu trọng Grace1 của Iran bị Anh bắt giữ cùng với cuộc vờn nhau trên eo biển Hormuz - tuyến hàng hải chở dầu quan trọng của thế giới, đã đưa Iran trở thành “từ nóng” sau 3 năm họ thu hút dư luận toàn cầu nhờ thỏa thuận hạt nhân nói trên.
Những đỉnh núi trên rặng Alborz vẫn phủ tuyết trắng giữa mùa hè. Cuối tuần, đường dẫn lên núi đâu cũng đông người, cả già cả trẻ. Leo núi vừa là thú giải trí vừa là cách tập luyện của người dân Iran, nhất là những người đến từ thủ đô Tehran mà các quận giàu có nhất của nó đều bám trên một triền núi nào đấy.
Ngoài không khí sạch sẽ như lẽ đương nhiên, câu chuyện thời sự là giá cả cũng đã leo đến đây. Và đó là hệ quả của việc chịu các lệnh cấm vận gây “áp lực tối đa” mà Tổng thống Trump mong muốn.
“Có ai là người ngoài cuộc?”, một câu hỏi bỏ lửng và cũng là câu trả lời của một người đàn ông đến đây leo núi. Cái móc đeo lủng lẳng ở thắt lưng đã tăng giá 4 lần so với năm ngoái và đó là điều ông ta liên tục phàn nàn khi được nhóm phóng viên BBC hỏi.
Iran đang rất bực tức. Họ cảm thấy bị Mỹ phản bội và Anh, Pháp, Đức dù cùng ký thỏa thuận nhưng bỏ rơi trong khi vẫn leo lẻo ủng hộ cam kết. Quyết định của Mỹ (thời chính quyền Tổng thống Trump) đã vô tình làm những người có quan điểm cứng rắn ở Tehran càng có dịp tuyên truyền nước Mỹ không thể tin được.
“Người Iran chúng tôi có lịch sử lâu đời, chúng tôi có truyền thống đương đầu và vượt qua khó khăn”, Hadi - một người bán cà phê đọc đường leo núi nói. Mời cánh phóng viên BBC vào ngồi trong cái quán tạm bợ, Hadi nói chính quyền Mỹ cứ nghĩ trừng phạt, cấm vận sẽ làm người dân Iran bất bình với chính quyền và chính phủ Iran phải thỏa hiệp. Nhưng hóa ra, lệnh trừng phạt lại làm người bảo thủ hay người có quan điểm cởi mở đoàn kết lại.
“Cả nước đang đoàn kết, càng khó khăn thì người ta càng đoàn kết”, Hadi nói.
Dưới chân dãy Alborz, xa về phía nam thủ đô là nơi tập trung tầng lớp lao động ở Tehran. Đi chợ ở đây mới thấy giá lương thực đã tăng bình quân 2 lần và để đảm bảo nhu cầu lương thực tối thiểu hàng ngày quả là chật vật với đa số.
“Tôi chẳng rõ ông Trump muốn gì khi gây thêm khó khăn cho chúng tôi”, bà mẹ 3 con Zohreh Farzaneh phàn nàn. Chị chỉ kiếm được khoảng 2USD mỗi ngày và giờ việc mua thịt phải rất tiết kiệm và cân nhắc hợp lý với những nhu cầu khác cho cả gia đình.
Đã lâu rồi chị không dám mua thuốc phòng bị cho bệnh hen và đứa con trai 11 tuổi thì mới gửi đến một trung tâm từ thiện để “đỡ được 1 suất ăn”. “May là chúng tôi còn mua được bánh mỳ và phomát, nhưng quan trọng là chúng tôi vẫn đang có hòa bình, ở Iran không có chiến tranh”, Farzaneh nói.
10 ngày của nhóm phóng viên BBC ở Iran là những ngày họ thừa nhận người dân nước này chẳng nghĩ đến chiến tranh, bất chấp những căng thẳng ở ngoài kia, trên vịnh Oman hay eo Hormuz vốn nóng giãy trên truyền thông phương Tây.
