Rẻ như bèo
Ông Nguyễn Thanh Quyết, Phó trưởng Phòng NN-PTNT huyện Khoái Châu cho hay, toàn huyện có trên 900ha trồng chuối, chủ yếu là chuối tiêu hồng và chuối tây. Đây là một trong những loại cây trồng chủ lực, mang lại nguồn thu nhập chính cho nhiều hộ nông dân.
Thế nhưng, từ sau Tết Nguyên đán đến nay, nông dân trên địa bàn huyện rất lo lắng vì giá chuối tây liên tục giảm mạnh. Nếu như trước tết, giá chuối đạt mức khá cao thì nay giảm chỉ còn từ 3.000 – 4.000 đồng/kg. Thậm chí vào thời điểm đầu dịch Covid-19 thương lái hơn tuần không nhập chuối làm nhiều hộ không bán được, nếu có bán được thì giá cũng rất thấp, chỉ còn 2.000 – 3.000 đồng/kg.
Xã Đại Tập có gần 500 mẫu trồng chuối, hầu như hộ nào trong xã cũng trồng. Những năm trước, thời điểm này nông dân trong xã đang thu hoạch rộ, những chuyến xe ô tô vào ra chở chuối đi tiêu thụ khắp nơi nhộn nhịp suốt đêm ngày. Thế nhưng năm nay, khung cảnh trái ngược, những buồng chuối chín vàng, nứt vỏ vẫn còn nguyên trên cây, nhiều nơi nông dân còn không muốn chặt về. Nguyên nhân là do dịch Covid-19 nên thương lái thu mua khá ít, chỉ có một vài hộ xuất được sang Trung Quốc nhưng số lượng không đáng kể, khiến người dân thất thu, lo lắng.
Hưng Yên hiện trồng khoảng 2.400ha chuối các loại, tăng 200ha so với năm 2019, tập trung chủ yếu tại thành phố Hưng Yên, các huyện Kim Động và Khoái Châu.
Chị Phạm Thị Thủy ở thôn Ninh Tập, xã Đại Tập (Khoái Châu), người có nhiều năm kinh nghiệm trồng chuối cho biết: Gia đình tôi trồng 6 mẫu chuối (trong đó 5,5 mẫu chuối tây, còn lại là chuối tiêu hồng). Hiện nay, diện tích chuối tây đang cho thu hoạch rộ, hàng chục tấn chuối đang bắt đầu chín nhưng không có người mua. Trước đây giá chuối ở mức cao thì thương lái tìm đến vườn mua, nay họ dừng thu mua khiến cho toàn bộ số chuối tới lứa đành nằm lại ở ruộng.
Những ngày này, tại xã Tứ Dân, nhiều nông dân đang gặp khó khăn do giá chuối liên tục giảm mạnh, việc tiêu thụ diễn ra không thuận lợi.
Gia đình anh Nguyễn Hữu Thiện ở xã thôn Phương Trù trồng 3 mẫu hầu như là chuối tây đều đang vào thời kỳ thu hoạch. Trái ngược với niềm vui bán chuối Tết vừa qua, anh Thiện đang đối mặt với nỗi lo giá chuối giảm mạnh và ế ngay tại ruộng.
Anh Thiện than thở: Giá bán chuối tây giảm còn bằng 1/3 so với thời điểm cuối năm ngoái. Với mức giá này, mỗi cây tôi phải bù lỗ từ 10.000 – 15.000 đồng. Giá thấp nhưng thương lái đến thu mua cũng rất ít, các điểm cân chuối cũng không thu gom số lượng lớn nữa. Nhiều hộ trồng chuối thu hoạch xong không biết bán cho ai, phải chất đống trong nhà và mang ra chợ bán lẻ để thu được đồng nào hay đồng đó”.
Tự chặt bỏ
Cũng vì giá quá thấp và không có thương lái vào thu mua, đến mùa thu hoạch, hàng nghìn buồng chuối chín rụng, người dân xã Đại Tập đã chặt bỏ gốc.
Các hộ dân này đều bỏ số tiền lớn để để đầu tư trồng chuối, giờ không thể thua được cả gốc lẫn lãi. Ước tính mỗi hộ lỗ đến hàng trăm triệu, các khoản đầu tư đều vay ngân hàng.
Ông Tuyền, người ở địa phương chia sẻ: "Thương lái không về thu mua, chuối đến mùa thu hoạch không mang đi đâu được, giờ không có thu nhập mất cả gốc lẫn lãi không trả được. Trước Tết, bao nhiêu hàng cũng cân hết mà sau Tết thì gọi mãi cũng không thấy thương lái nào đến thu mua. Nhiều nhà để chuối chín trên cây rồi chặt về cho trâu, bò ăn dần. Cũng may là nhà tôi đã bán tháo được tương đối từ đầu tháng Giêng với giá xung quanh 100.000 đồng/buồng. Nhưng với tình trạng giá cả và đầu ra bấp bênh như thế này, tôi cũng sẽ giảm giá bán để san sẻ khó khăn với mối buôn”.
Không chỉ chủ vườn, các thương lái mua đi bán lại cũng điêu đứng khi giá chuối giảm. Ông Nguyễn Mạnh Trường, xã Bình Kiều - một thương lái chuyên thu mua chuối và các nông sản khác cho biết: Hiện tại, giá chuối chỉ bằng 1/3 cùng kỳ năm ngoái. Các bạn hàng phía Trung Quốc đồng loạt thông báo ngưng nhập khẩu mặt hàng này, trong khi đó, nhiều tỉnh, thành phố cho học sinh, sinh viên nghỉ học nên lượng chuối tiêu thụ cho các bếp ăn tập thể cũng giảm mạnh.
Chỉ mới được hơn tuần nay có một vài bạn hàng Trung Quốc bắt đầu nhập lại nhưng số lượng vẫn còn khá ít. Mọi năm mỗi ngày tôi xuất trung bình được khoảng 7 – 8 tấn chuối sang Trung Quốc, thậm chí lúc cao điểm ngày đều đều 15 tấn. Đặc biệt có những hôm gia đình tôi xuất được 20 tấn chuối/ngày. Vậy mà giờ may xuất được sang thì cũng chỉ 3 – 4 tấn.
Qua tìm hiểu, các thương lái cho biết, phần lớn chuối trên địa bàn tỉnh trước đây được thu mua để xuất khẩu theo đường tiểu ngạch sang Trung Quốc. Ảnh hưởng của dịch bệnh khiến thị trường chuối xuất khẩu sang Trung Quốc giảm mạnh; các lễ hội trong cả nước tạm dừng tổ chức và học sinh nghỉ học… khiến lượng chuối tiêu thụ nội địa cũng giảm theo… Giá thấp, nhưng nhiều nông dân vẫn ngóng thương lái về thu mua, mong vớt vát được tiền công.