Jessica Malaty Rivera tại nhà riêng ở Florida hồi tháng 7. Ảnh: Global Citizen.
“Bạn bè liên tục nhắn tin cho tôi với đủ các câu hỏi khác nhau như SARS-CoV-2 là gì? Đại dịch là gì? Miễn dịch cộng đồng là gì? Họ không ngừng hỏi tôi những câu như vậy và tôi chợt nghĩ có lẽ mình nên đăng câu trả lời lên Instagram để họ đọc. Như vậy tôi sẽ không phải nhắn tin cả ngày”, nhà dịch tễ học Rivera chia sẻ với Global Citizen.
Rivera lúc bấy giờ chỉ có khoảng 1.000 người theo dõi trên Instagram và tài khoản của cô chủ yếu đăng ảnh con cái và những chuyến nghỉ mát gia đình. Và cứ thế, cô bắt đầu đăng những nội dung về virus, chuyển những nội dung khoa học khô khan thành thông tin dễ tiếp thu hơn.
Ban đầu, Rivera trả lời những câu hỏi phổ biến nhất mà cô được hỏi. Không lâu sau, cô chuyển sang trả lời những thắc mắc từ công chúng thông qua mục “Hãy hỏi tôi bất kỳ điều gì” (AMA, Ask me Anything) trên tài khoản Instagram.
Khi các nội dung của Rivera trở nên dễ tương tác hơn, cô đã thu hút được một lượng lớn người theo dõi. Rivera bắt đầu nhận về hàng nghìn câu hỏi và sẽ chọn 50 câu để trả lời theo phong cách selfie. Điều này gây thích thú mạnh với những người theo dõi cô.
“Tôi không bao giờ tưởng tượng được lại có những khán giả đam mê khoa học như vậy trên nền tảng này”, Rivera cho hay.
Từ tháng 3 đến tháng 12/2020, Rivera đã thu hút hơn 170.000 người theo dõi. Khán giả của cô, hiện đạt khoảng 336.000 người, vẫn tiếp tục tăng. Rivera giáo dục khán giả của mình về virus, vacxin, các thông tin sức khỏe liên quan đến đại dịch, chia sẻ thông tin chính xác về Covid-19 và vaccine nhằm xây dựng niềm tin đối với tiêm chủng và xóa tan những tin thất thiệt, không đúng sự thật về dịch bệnh.
Các bài đăng trên mạng xã hội của Rivera xen kẽ giữa tiếng Anh, tiếng Arab và tiếng Tây Ban Nha. Cô ủng hộ nhiệt thành cho sự đa dạng, công bằng và hòa nhập khoa học, đặc biệt là vấn đề binh đẳng cơ hội với phụ nữ.
“Khoa học và học thuật là một thế giới do nam giới thống trị. Bạn không nhìn thấy nhiều người giống tôi nhưng chúng tôi tồn tại và đang phát triển”, cô nói.
Trong khi phụ nữ da màu luôn đi đầu trong nỗ lực đối phó với đại dịch, ví dụ như Kizzmekia Corbett, người đã có nghiên cứu giúp tạo ra vacxin Covid-19, Rivera khẳng định những thách thức vẫn còn tồn tại.
“Có rất nhiều lời hạ thấp, gây tổn thương với phụ nữ và không cho phép phụ nữ da màu có vai trò bình đẳng trong lãnh đạo và nghiên cứu khoa học. Tôi cảm thấy cần phải nâng cao vị thế, tiếng nói của chúng tôi”, cô nói.
Rivera là một nhà nghiên cứu tại Viện Nhi Boston, Mỹ, đồng thời tham gia nhóm ngăn ngừa lây nhiễm của Netflix, giúp hãng sản xuất nội dung truyền hình khổng lồ này xây dựng quy trình xét nghiệm và đảm bảo an toàn Covid-19 trên phim trường. Cô cũng đảm nhận vai trò chuyên gia cố vấn cho kênh CNN và NBC.
Hơn một năm qua, Rivera còn đóng một vai trò quan trọng trong việc cập nhật, phân tích dữ liệu về dịch bệnh trên khắp nước Mỹ với tư cách là nhà truyền thông khoa học hàng đầu cho Dự án Theo dõi Covid-19.
Chẳng hạn, khi Rivera phát hiện các phóng viên từ tạp chí Atlantic thiếu dữ liệu cho một bài báo về xét nghiệm Covid, cô sẽ gửi tin nhắn cho họ, sẵn sàng hỗ trợ công việc của họ.
Rivera đã có 15 năm nghiên cứu về bệnh truyền nhiễm, chính sách y tế công cộng và là một nhà vận động vacxin, vậy nên cô có thừa kinh nghiệm cũng như kiến thức để giải thích mọi thuật ngữ, dữ liệu khoa học cho công chúng.
Dự án Theo dõi Covid-19 mà cô là thành viên đăng hàng tuần hoặc hai tuần một lần về tất cả thông tin, phân tích liên quan đến dịch bệnh. Dữ liệu và đánh giá của dự án đã tiếp cận hàng tỷ người, được dẫn lại bởi hàng loạt tạp chí y khoa uy tín, hãng tin, Trung tâm Kiểm soát và Ngăn ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC) cũng như nhóm chuyển giao quyền lực của Tổng thống Joe Biden, những người đã sử dụng dữ liệu từ dự án để lên kế hoạch ứng phó Covid-19.
“Công việc của tôi ở đó là việc làm ý nghĩa nhất đối với tôi kể từ khi bắt đầu sự nghiệp đến nay... Tuy nhiên, có đôi lúc tôi cũng cảm thấy khá khó khăn với công việc mình chọn”, Rivera chia sẻ. “Tôi khóc gần như mỗi đêm trong suốt 6 tháng khi nhìn vào các dữ liệu. Trong lúc tôi cắm đầu vào các con số thì bạn bè tôi lên máy bay, đi du lịch. Tôi từng nghĩ ‘Tôi và họ sống ở hai thế giới khác nhau ư?’. Điều đó rất áp lực. Tôi từng có những ngày thực sự đen tối”.
Giờ đây, Rivera, đã tiêm đủ liều vacxin và có thể nhìn thấy ánh sáng cuối đường hầm. Cô tập trung năng lượng của mình vào việc khuyến khích những người khác đi tiêm chủng. Với niềm tin rằng gốc rễ của sức khỏe cộng đồng chính là cộng đồng, việc Rivera giúp đỡ cộng đồng trực tuyến của cô cũng chính là giúp họ ở thế giới đời thực.
