Những ngày sau rằm tháng Chạp âm lịch, Cảng cá Quy Nhơn bỗng dưng sôi động khác thường. Bởi, những những tàu cá đánh bắt cá ngừ đại dương của ngư dân Bình Định tất bật với những hoạt động tiếp đá lạnh vào hầm tàu, vận chuyển lương thực, thực phẩm xuống tàu chuẩn bị cho chuyến biển dài ngày.
Trong chuyến biển xuyên Tết, ngoài những bao gạo, những thùng mì tôm, rau các loại, ngư dân chuyển xuống tàu những món mà những chuyến biển bình thường không có như: Bánh tét, bánh chưng, bánh kẹo, bia và rất nhiều thịt heo, thịt bò.
Một chuyến biển của những tàu đánh bắt cá ngừ đại dương kéo dài ít nhất gần 1 tháng, ra khơi vào thời điểm này là ngư dân chấp nhận đón Tết Nguyên đán Nhâm Dần 2022 trên biển. Do đó, các chủ tàu mua sắm lương thực, thực phẩm cho chuyến biển này đầy đủ những món mang hương vị ngày Tết để ngư dân đón giao thừa trên biển.
Đang chuẩn bị đồ đạc để theo tàu ra khơi đánh bắt xuyên Tết, ông Đặng Văn Bạn (51 tuổi) ở phường Hoài Hương (Thị xã Hoài Nhơn), người đi bạn trên tàu BĐ 98161 TS cho biết Tết Nhâm Dần năm nay nữa là ông đã có hơn 30 năm đón Tết trên biển.
“Mỗi năm có 1 cái Tết mà không được ở nhà sum họp, vui vầy với gia đình mà phải theo tàu lênh đênh trên biển ai mà không buồn. Thế nhưng vì mưu sinh cũng phải chấp nhận, lâu rồi cũng quen. Với lại ăn Tết trên biển cùng với anh em bạn thuyền có sự thú vị riêng. Đặc biệt là chuyến biển xuyên Tết chủ tàu sắm sanh đầy đủ các món thực phẩm để thuyền viên ăn Tết chẳng khác gì trên bờ”, ngư dân Bạn tâm sự.
Theo ngư dân Trần Sơn (59 tuổi) ở xã Hoài Hải (Thị xã Hoài Nhơn), vươn khơi sau rằm tháng Chạp, tàu chạy ra đến ngư trường đánh bắt mất khoảng 3 ngày. Đánh bắt đến ngày cuối năm thì nghỉ để đón giao thừa trên biển. Sáng mùng 1 Tết, thuyền viên trên tàu làm lễ cúng biển đầu năm. Lễ cúng rất trang trọng, từng ngư dân nguyện cầu 1 năm mới có nhiều may mắn, tàu thuyền đầy ắp cá tôm. Sau đó, anh em ăn uống vui vầy rồi bắt tay vào công việc đánh bắt thường ngày.
Lão ngư Bùi Thanh Ninh ở phường Tam Quan Bắc (Thị xã Hoài Nhơn), người vừa có 2 tàu cá cập bờ cách đây khoảng 10 ngày bị thua lỗ nặng nề nhưng ông không nản chí, qua rằm tháng Chạp ông tiếp tục cho tàu bám biển đánh bắt chuyến biển xuyên Tết. Tàu cá mang số hiệu BĐ 97678 TS của ông đang lấy tổn tại Cảng cá Quy Nhơn chuẩn bị vươn khơi nay mai.
“Chuyến biển vừa rồi 2 tàu cá của tôi đang đánh bắt thì gặp cơn bão lớn, phải chạy vào đảo Sinh Tồn nấp bão. Bão tan, thuyền trường 2 tàu của tôi tiếp tục cho tàu rời chỗ nấp tiếp tục đi đánh bắt nhưng ngư trường vắng cá quá, không đạt sản lượng.
Cách đây khoảng 10 ngày cả 2 tàu cập bờ bán sản phẩm, tính ra mỗi chiếc lỗ mất 150 triệu đồng. Đã theo nghề biển phải chấp nhận chuyến có chuyến không, nên tôi không nản, chuyến này vẫn cho tàu ra khơi đánh bắt chuyến biển xuyên Tết để vừa lấy lộc đầu năm, vừa bám biển góp phẩn giữ gìn chủ quyền biển đảo của quê hương”, ngư dân Bùi Thanh Ninh chia sẻ.
Theo lão ngư Ninh, phí tổn của chuyến biển xuyên Tết tăng cao hơn so với những chuyến biển trong năm, bởi nhiên liệu tăng 1.000 đ/lít, các loại lương thực, thực phẩm cũng đều tăng. Tàu hành nghề lưới vây có công suất lớn, mỗi chuyến biển phải mua đến 400 - 500 lít dầu, cộng với chi phí mua sắm lương thực, thực phẩm, tổn mỗi chuyến biển mất đến 160 triệu đồng, với chuyến biển xuyên Tết có thêm thịt, bia, bánh mức nên phí tổn tăng thêm hàng chục triệu đồng.
“Ngoài ra, trước khi tàu ra khơi, tôi phải ứng trước cho 14 thuyền viên mỗi người 4 triệu đồng, vị chi là 56 triệu đồng. Nếu chuyến biển này đánh bắt đạt sản lượng, mỗi thuyền viên được chia mỗi người 10 triệu đồng thì trừ đi mỗi người 4 triệu tiền ứng trước, còn đưa thêm mỗi thuyền viên 6 triệu đồng. Còn nếu như chuyến biển lỗ tổn thì coi như tôi mất đứt 56 đồng tiền bạn.
Đến chuyến biển sau, trước khi tàu ra khơi tôi lại ứng trước cho 14 thuyền viên khoản tiền như trên, nếu chuyến biển ấy tàu lại đánh bắt không đạt sản lượng, tiếp tục lỗ tổn thì tôi lại mất tiếp khoản tiền ứng cho bạn. Với khoản phí tổn hơn 200 triệu đồng cho 1 chuyến biển, nếu đánh bắt được từ 15 tấn cá trở lên thì mới đủ tổn và có lãi, còn đánh bắt sản lượng dưới mức đó là lỗ tổn”, ngư dân Bùi Thanh Ninh chia sẻ.
“Bình Định hiện đang có khoảng 1.300 chiếc tàu công suất lớn chuyên đánh bắt cá ngừ đại dương. Thời điểm này là nghề đánh bắt cá ngừ đại dương đang vào chính vụ, nên thường sau rằm tháng Chạp, có khoảng 600 - 700 tàu làm nghề đánh bắt cá ngừ đại dương của ngư dân Bình Định ra khơi đánh bắt chuyến biển xuyên Tết”, ông Trần Văn Vinh, Phó Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản Bình Định cho hay.