Tháng 12/2022, Bộ NN-PTNT có quyết định số 5209/QĐ-BNN-XD phê duyệt đầu tư dự án Hồ chứa nước Hố Khế (xã Tiên Lãnh, huyện Tiên Phước, tỉnh Quảng Nam). Dự án có tổng mức đầu tư trên 130 tỷ đồng (trong đó chi phí xây lắp công trình gần 94 tỷ đồng và chi phí bồi thường, giải phóng mặt bằng, tái định cư trên 36,5 tỉ đồng) từ nguồn ngân sách Trung ương do Bộ NN-PTNT quản lý và ngân sách tỉnh.
Hàng loạt công trình được người dân xây dựng trong thời gian ngắn đề "đón đầu" bồi thường dự án Hồ chứa nước Hố Khế. Ảnh: L.K.
Việc đầu tư công trình hồ chứa nước Hố Khếcó vai trò đặc biệt quan trọng trong phát triển kinh tế trên địa bàn xã Tiên Lãnh nói riêng và huyện Tiên Phước nói chung; góp phần cải thiện môi trường sinh thái, điều hòa khí hậu, tạo nguồn cấp nước sinh hoạt và nâng cao diện tích chủ động nước tưới trên địa bàn xã phục vụ sản xuất nông nghiệp, phát triển kinh tế vườn, kinh tế trang trại.
Ngày 21/2/2023, Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Quảng Nam (đơn vị Chủ đầu tư dự án) đã phối hợp với UBND huyện Tiên Phước, UBND xã Tiên Lãnh đã tổ chức họp công bố chủ trương đầu tư xây dựng dự án nói trên cho các hộ dân liên quan được biết nhằm thực hiện công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng.
Thế nhưng, sau khi nghe tin dự án sắp được triển khai, hàng chục hộ dân xã Tiên Lãnh đã đua nhau mua vật liệu, thuê người chở xi măng, cát vào trong vùng dự án để xây dựng hàng loạt công trình trái phép trên đất sản xuất lâu năm, đất rừng, đất ruộng nhằm “đón đầu” bồi thường. Chỉ trong một thời gian ngắn, hàng chục công trình mọc lên “như nấm sau mưa” để mong chờ nhận tiền đền bù.
Ghi nhận tại khu vực quanh hồ chứa nước Hố Khế, ngay trong rừng keo lá tràm, nhiều nhà cửa, trại chăn nuôi gia súc, gia cầm được người dân xây dựng khá kiên cố với tường gạch, kèo bằng gỗ hoặc sắt thép, nền bê tông xi măng nhưng vẫn chưa hoàn thiện. Một số hộ dân còn thẳng tay đốn hạ những vườn keo tràm để lấy đất làm nơi xây dựng.
“Khu vực này là đất trồng keo tôi khai hoang lâu năm rồi. Nghe có dự án này thì chúng tôi mới làm. Tôi cũng chỉ xây chuồng dê, chuồng bò nhỏ thôi. Việc vận chuyển vật liệu lên đây để xây dựng tốn công sức lắm, ít nhất mỗi công trình cũng hết khoảng 30 triệu. Không biết xây xong rồi họ có đền bù cho mình không”, một người dân thật thà nói.
Do ở trong khu vùng núi, xa khu dân cư nên chi phí xây dựng các công trình này hết hàng chục triệu đồng. Ảnh: L.K.
Theo ông Bùi Sang, Chủ tịch UBND xã Tiên Lãnh, khi biết thông tin về việc người dân xây dựng trái phép các công trình để chờ đền bù từ dự án hồ chứa, chính quyền xã đã phối hợp với UBND huyện Tiên Phước thành lập đoàn lên kiểm tra hiện trạng. Đoàn công tác đã lập biên bản xử lý vi phạm đồng thời vận động người dân chủ động tháo dỡ những công trình này, nếu không tháo dỡ thì buộc phải xử lý.
“Địa phương mới thông báo sẽ triển khai dự án là người dân đã đua nhau xây dựng nên trở tay không kịp. Khu vực người dân xây dựng nằm trong núi, xa khu dân cư nên rất khó phát hiện. Chúng tôi cũng đã chỉ đạo quyết liệt, phải xử lý sớm vụ việc này không để tình trạng này tái phạm nữa”, ông Sang nói.
Liên quan đến vụ việc, ông Nguyễn Hùng Anh, Phó chủ tịch UBND huyện Tiên Phước cho rằng, tình trạng xây dựng công trình trái phép tại khu vực triển khai dự án Hồ Chứa nước Hố Khế diễn biến hết sức phức tạp. Qua kiểm tra thực địa hiện có gần 60 công trình, vật kiến trúc xây dựng trái phép nhằm trục lợi bồi thường, giải phóng mặt bằng.
Tuy nhiên, UBND xã Tiên Lãnh chậm phát hiện, xử lý không kịp thời. Do đó, Chủ tịch UBND xã Tiên Lãnh phải chịu hoàn toàn trách nhiệm trước UBND huyện Tiên Phước, Chủ tịch UBND huyện về công tác chỉ đạo khắc phục, triển khai giải quyết tình trạng xây dựng trái phép tại khu vực triển khai dự án Hồ Chứa nước Hố Khế; thường xuyên thông tin kết quả, tiến độ giải quyết hằng ngày cho UBND huyện để theo dõi, chỉ đạo xử lý kịp thời.
Vật liệu được người dân tập kết để xây dựng các công trình. Ảnh: L.K.
Cùng với đó, ông Hùng cũng yêu cầu UBND xã Tiên Lãnh tổ chức kiểm soát các tuyến đường vào khu vực triển khai dự án Hồ Chứa nước Hố Khế, nghiêm cấm các phương tiện chuyên chở vật liệu xây dựng, không để người dân có điều kiện tiếp tục xây dựng công trình trái phép, các trường hợp cố tình vi phạm phải được xử lý nghiêm theo đúng quy định pháp luật.
Đồng thời, chính quyền xã tiến hành thông báo bằng văn bản cho từng hộ dân có liên quan được biết, yêu cầu tự tháo dỡ các công trình vi phạm. Những trường hợp không chấp hành sẽ lập hồ sơ xử lý vi phạm hành chính, tiến đến cưỡng chế thực hiện.
“Quan điểm của UBND huyện sẽ giải quyết triệt để, ráo riết nghiêm túc chứ không làm để cho có. Đối với những công trình trái phép người dân không chịu đứng ra nhận thì sẽ xác lập công trình vô chủ. UBND xã Tiên Lãnh sẽ lập phương án tự tháo dỡ. Vì số lượng công trình nhiều nên cần thời gian nhất định để xử lý, dứt khoát chúng tôi sẽ giải quyết rốt ráo, nghiêm các trường hợp sai phạm theo quy định nhằm răn đe và để không tái diễn tình trạng này nữa”, ông Anh khẳng định.
