Doanh nghiệp san trái phép hơn 2ha đất rừng để xây dựng công trình

Xây dựng nhà xưởng và làm đường giao thông

Sau khi nhận được phản ánh của người dân ở xóm Tân Lập, xã Minh Đức, thành phố Phổ Yên về việc có tình trạng doanh nghiệp của nước ngoài tự ý san gạt đất rừng quy mô lớn và đã tiến hành xây dựng nhiều công trình trên đó, phóng viên Báo Nông nghiệp Việt Nam đã đến làm rõ thông tin này.

Qua tìm hiểu thực tế, tổng diện tích đất rừng bị san lấp trái phép được xác định khoảng hơn 2ha đất rừng, đơn vị thực hiện việc là Công ty TNHH Greenlife Agriculture của Singapore (Gọi tắt là Công ty Greenlife). Hiện nay, trên phần đất rừng bị san lấp đã xây dựng nhiều công trình (Bao gồm: Có 6 nhà xưởng được xây dựng, khung thép, mái tôn, có hệ thống quạt thông gió và được che chắn bằng lưới; Đoạn đường bê tông dài khoảng 200m, rộng 5m và dày 20cm).

Bà Nguyễn Thị V, là người dân ở xóm Tân Lập cho biết: Số công trình nói trên được xây dựng từ năm 2021, nhưng không thấy doanh nghiệp làm gì mà bỏ không từ lúc xây dựng xong tới giờ. Chỉ thấy có bảo vệ tại đây trông coi khu vực này. Người dân cũng được hưởng lợi một chút, đó là doanh nghiệp làm đường mới đi thẳng vào khu dân cư, vì đường cũ nhỏ hơn, lòng vòng và hiện nằm trong khuôn viên của công ty.

Người dân địa phương cho biết Công ty Greenlife đang chăn nuôi lợn, không đảm bảo về môi trường. Doanh nghiệp xả thẳng phân ra ao nước thuê của người dân và tự chảy ra cánh đồng. Điều này khiến cho những thửa ruộng phía dưới (khoảng hơn 2ha) không thể canh tác được, trồng cấy là bị mất mùa, nên hiện giờ bỏ hoang. Sự việc này diễn ra nhiều năm, nhưng doanh nghiệp không có hỗ trợ, đền bù thiệt hại cho người dân.

Cũng theo bà V, có 7 hộ dân sống quanh khu vực xả thải của trang trại, chịu mùi hôi thối, đặc biệt là vào mùa hè thì ruồi nhặng nhiều, phải mắc cả màn mà ăn cơm. Người dân đã kiến nghị lên xóm, lên xã và sau đó đã có một số buổi họp tại xóm, có sự tham dự của ông Trần Văn Hưng, Chủ tịch UBND xã Minh Đức. Tuy nhiên việc yêu cầu công ty khắc phục ô nhiễm môi trường, đền bù thoả đáng cho người dân chưa được thực hiện, thì giờ lại xây dựng trang trại có quy mô lớn như vậy. Nếu tiếp tục chăn nuôi, lúc ấy không biết người dân sẽ phải khổ như nào nữa.

Đã lập biên bản sai phạm, nhưng không xử lý và báo cáo cấp trên

Bà Trần Thị Hải, Phó Chủ tịch UBND xã Minh Đức được phân công làm việc với phóng viên chỉ thông tin rằng: “Tôi mới tiếp quản công việc bên mảng chính quyền sau khi sự việc đã xảy ra, nên không nắm rõ. Đồng chí Chủ tịch UBND xã sau khi giao nhiệm vụ cho tôi làm việc với phóng viên thì có nói rằng Công ty Greenlife đã có Chủ trương đầu tư thực hiện dự án, có hồ sơ đánh giá tác động môi trường. Tôi cũng đã trao đổi với cán bộ chuyên môn, được biết là UBND xã đã phối hợp với Hạt Kiểm lâm Phổ Yên làm việc, lập biên bản vi phạm về việc doanh nghiệp làm biến dạng đất rừng, tự ý thay đổi hiện trạng đường giao thông của xóm”.

Bà Hải cho biết thêm: “Đến nay thì chưa có hồ sơ nào của Công ty Greenlife được gửi về xã, nên không biết là doanh nghiệp này đã hoàn tất cả thủ tục chuyển đổi đất đai, hoàn thành nghĩa vụ với Nhà nước hay chưa? Chúng tôi xin tiếp nhận thông tin báo chí phản ánh, sẽ cho kiểm tra thêm và trả lời các anh sau. Còn hiện tại, tôi không có hồ sơ hay thông tin gì để cung cấp thêm, nên để biết rõ hơn, các anh làm việc với cơ quan chuyên môn của thành phố”.

Nhóm phóng viên đã có buổi làm việc với ông Triệu Tấn Linh, Phó Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm thành phố Phổ Yên những vấn đề liên quan tới sai phạm tại xóm Tân Lập, xã Minh Đức. Ông Linh thông tin, ngày 21/07/2021, Hạt Kiểm Lâm thị xã Phổ Yên (nay là thành phố Phổ Yên) đã cùng với UBND xã Minh Đức tiến hành kiểm tra và lập biên bản vi phạm đối với Công ty Greenlife. Xác định doanh nghiệp san gạt đất rừng thuộc Lô 1, Khoảnh 9, Tiểu khu 230, khu vực quy hoạch rừng sản xuất thuộc đất lâm nghiệp. Trên biên bản thể hiện rõ, Công ty Greenlife đã san gạt mặt bằng, xây dựng được 3 khu chuồng trại bằng khung thép, lợp tôn (chiều dài khoảng 70m và chiều rộng là 100m).

Sau đó Đoàn kiểm tra đã kết luận, yêu cầu Công ty Greenlife dừng mọi hoạt động có liên quan đến khu vực đất thuộc quy hoạch cho đất lâm nghiệp chưa chuyển đổi mục đích sử dụng theo đúng quy định của pháp luật về lâm nghiệp. Đề nghị làm rõ diện tích đất có rừng và đất lâm nghiệp trong khu vực dự án. Doanh nghiệp phải thực hiện đúng quy định về chuyển đổi mục đích sử dụng rừng sang mục đích khác.

Đến ngày 30/07/2021, Công ty Greenlife đã có văn bản số 202107-GLA gửi Hạt Kiểm lâm Phổ Yên, UBND xã Minh Đức xin phép cho công ty gạt và đổ đất tại khu vực tiếp giáp với đất nông nghiệp, vị trí sâu trũng lấy mặt bằng dựng tạm chuồng trại để chăn nuôi gà phát triển kinh tế cho công ty tại địa phương. Công ty sẽ chấp hành và tuân thủ mọi thủ tục về việc sử dụng đất lâm nghiệp theo đúng quy định của pháp luật.

Ông Triệu Tấn Linh, Phó Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm thành phố Phổ Yên tiếp tục thông tin: “Đến ngày 02/08/2021, chúng tôi có văn bản gửi Công ty Greenlife và UBND xã Minh Đức việc doanh nghiệp phải thực hiện nghĩa vụ theo đúng quy định luật. Đề nghị UBND xã Minh Đức tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Hạt Kiểm lâm để thực hiện tốt công tác quản lý Nhà nước, hỗ trợ doanh hoàn thiện việc chuyển đổi và không tiếp tục được thực hiện dự án khi chưa đủ điều kiện. Sau không thấy xã Minh Đức và Công ty Greenlife báo cáo lại cơ quan Kiểm lâm, không có tác động nữa nên Kiểm Lâm Phổ Yên không tiến hành kiểm tra thêm”.

Vi phạm nghiêm trọng nhưng không báo cáo cấp trên và cơ quan chuyên môn

Không hiểu lý do gì, sau thời điểm ngày 02/08/2021 Công ty Greenlife vẫn tiếp tục xây dựng thêm 3 dãy nhà xưởng nữa và thêm cả tuyến đường giao thông trên đất rừng. Nhưng sự việc này phía Hạt Kiểm lâm Phổ Yên và UBND xã Minh Đức không phát hiện được và có biện pháp ngăn chặn, xử lý trách nhiệm.

Khi được hỏi về vấn đề hoàn thiện chuyển mục đích sử dụng đất theo đúng quy định của pháp luật Lâm nghiệp đến thời điểm này của Công ty Greenlife như thế nào? Đại diện của cả 2 đơn vị là UBND xã Minh Đức và Hạt Kiểm lâm Phổ Yên đều trả lời không biết, vì doanh nghiệp không báo cáo.

Để tìm hiểu rõ vấn đề này, phóng viên đã đến làm việc với Phòng Tài nguyên và Môi trường thành phố Phổ Yên. Trao đổi với phóng viên, ông Đồng Thành Trình, cán bộ phụ trách lĩnh vực đất đai đã thông tin, Công ty Greenlife không ký hợp đồng với Ban Giải phóng mặt bằng làm thủ tục thu hồi đất; Công ty Greenlife không làm việc với phòng (Tài nguyên và Môi trường) và với thành phố về vấn đề đất đai thực hiện dự án. Ông Trình cho rằng, nếu muốn biết chính xác hiện trạng như nào, đề nghị phóng viên làm việc với UBND xã Minh Đức.

Ông Trần Xuân Trường, Phó Chủ tịch UBND thành phố Phổ Yên thì cho biết đây là vụ việc mới nghe lần đầu, thành phố không nhận được báo cáo của xã Minh Đức. Vì vậy sẽ cho cơ quan chuyên môn kiểm tra và yêu cầu UBND xã Minh Đức báo cáo sớm nhất.

Câu hỏi đặt ra là vì sao UBND xã Minh Đức không báo cáo với cấp trên về việc doanh nghiệp nước ngoài san gạt đất rừng trái phép và xây dựng công trình với quy mô lớn? Vì sao UBND xã Minh Đức và Hạt Kiểm lâm Phổ Yên không ngăn chặn khi phát hiện và lập biên bản, để sau đó Công ty Greenlife vẫn tiếp tục xây dựng công trình trái phép?