Đài Truyền hình Bình Thuận ngưng phát sóng “Tân Bến Thượng Hải” vì có Huỳnh Hiểu Minh đóng vai chính
Tòa Trọng tài quốc tế PCA đã đưa ra phán quyết về vụ kiện Biển Đông, không công nhận “đường lưỡi bò” của Trung Quốc. Đó không chỉ là thắng lợi của Philippines kiên trì với công lý, mà còn trực tiếp cổ vũ mạnh mẽ tinh thần bảo vệ sự toàn vẹn lãnh thổ của nhiều quốc gia trong khu vực. Thế nhưng, nhiều nghệ sĩ nổi tiếng ở Trung Quốc đã công khai phủ nhận PCA, tạo thành một làn sóng bất bình cho giới hâm mộ họ tại nước ta.
Thật đáng buồn, khi phải chứng kiến danh sách những nghệ sĩ Trung Quốc manh động khước từ sự thật khách quan, đều là những tên tuổi như Triệu Vy, Phạm Băng Băng, Lục Tiểu Linh Đồng, Lý Băng Băng…
Bày tỏ bức xúc, NSƯT Thành Lộc đã viết trên facebook cá nhân kêu gọi văn nghệ sĩ và khán giả nước nhà vốn luôn thần tượng những ngôi sao Hoa ngữ: “Hãy tỉnh táo và sáng suốt mà lo bảo vệ những giá trị văn hoá Việt còn sót lại trong mong manh và chỉ có chúng ta mới là những người phải thể hiện lòng tự tôn dân tộc mình. Tôi không kêu gọi kỳ thị mà tôi kêu gọi sự thức tỉnh! Nghệ sĩ Việt trước hết phải là công dân Việt!”.
Tâm tư của NSƯT Thành Lộc nhanh chóng được chia sẻ trên cộng đồng mạng. Và một phản ứng tiếp theo là Đài Truyền hình Bình Thuận tuyên bố ngừng phát sóng bộ phim “Tân Bến Thượng Hải” vì nam diễn viên chính của bộ phim là Huỳnh Hiểu Minh cũng tham gia vào phong trào phản đối PCA.
Trước hết, phải khẳng định hành động của NSƯT Thành Lộc cũng như Đài Truyền hình Bình Thuận là những thái độ đáng trân trọng. Tuy nhiên, cần phải cân nhắc để tránh xung đột kiểu ăn miếng trả miếng. Trong xã hội văn minh, cách ứng xử “ghét ai ghét cả tông chi họ hàng” e rằng không còn phù hợp. Cái sai của họ, chúng ta lên án. Còn cái hay của họ, chúng ta cũng phải ghi nhận.
Trung Quốc có một nền văn hóa lâu đời, và ảnh hưởng sâu rộng đến đời sống Việt Nam. Trong quá khứ, văn hóa Trung Quốc không chỉ có những đỉnh cao như Kinh Dịch, thơ Đường hoặc những tiểu thuyết dã sử như Hồng Lâu Mộng, Thủy Hử, Tam Quốc Chí… mà hôm nay cũng có những tuyệt phẩm nghệ thuật chinh phục cả thế giới.
Chúng ta không quá mặc cảm trước Trung Quốc, nhưng chúng ta có nhiều điều phải học ở Trung Quốc. Chúng ta chống chủ nghĩa bá quyền của Trung Quốc, nhưng chúng ta vẫn ghi nhận những thành tựu văn chương, điện ảnh, âm nhạc, kiến trúc mang nét đặc sắc Trung Quốc.
Kim môn tàng kiều, nơi thịnh vượng ắt sản sinh ra mỹ nhân. Đất nước rộng lớn cộng với trầm tích tinh hoa trăm đời, Trung Quốc trong thế kỷ 20 đã có được những nhân vật văn hóa kiệt xuất như Lỗ Tấn, Quách Mạt Nhược, Lý An, Mạc Ngôn, Trương Nghệ Mưu, Giả Bình Ao, Thành Long, Lý Liên Kiệt…
Ngay cả lĩnh vực biểu diễn, thì chúng ta cũng không có được những gương mặt sáng giá vượt khỏi biên giới như Châu Nhuận Phát, Củng Lợi hoặc Chương Tử Di. Chúng ta nhìn sang Trung Quốc để biết cách khai thác phẩm chất Á Đông như thế nào trong thế kỷ 21. Do đó, chúng ta không thể vì những biểu hiện nông nổi của vài nghệ sĩ trẻ Trung Quốc mà vội vàng tẩy chay văn hóa Trung Quốc.
Tòa án quốc tế PCA đã phán quyết, giá trị pháp lý toàn cầu thì không ai có thể dùng bất kỳ ngôn từ hồ đồ và ngạo mạn nào có thể phủ nhận được. Triệu Vy nói thế này, Phạm Băng Băng nói thế nọ, Lục Tiểu Linh Đồng nói thế kia, hoặc Lý Băng Băng nói thế khác, cũng chỉ là những màn a dua ngộ nghĩnh mà thôi. Nghệ sĩ lớn luôn bình tĩnh để thấu thị tất cả, rồi mới có sự chọn lựa theo lương tri.
Trải qua một ngàn năm bắc thuộc, Việt Nam vẫn vẹn nguyên cốt cách của mình, thì sá gì dăm câu đầu môi chót lưỡi từ vài nghệ sĩ trẻ Trung Quốc nao núng và hãnh tiến. Danh nhân Nguyễn Trãi đã từng có “Bình Ngô đại cáo” hùng hồn nhắc nhở: “Núi sông bờ cõi đã chia. Phong tục Bắc Nam cũng khác… Tuy mạnh yếu có lúc khác nhau. Song hào kiệt thời nào cũng có”.
Vì vậy, công chúng nước ta chỉ cần tự tin xác lập tinh thần: Chúng tôi thích xem Huỳnh Hiểu Minh đóng phim Tân Bến Thượng Hải, nhưng chúng tôi không thích trò Huỳnh Hiểu Minh phản đối PCA.
