Phát triển nông nghiệp, xây dựng NTM: Giải pháp tháo gỡ vốn vay

Phát triển nông nghiệp hướng tới sản xuất hàng hóa, xây dựng NTM tại nhiều địa phương ở ĐBSCL vẫn còn nhiều trăn trở, băn khoăn: Bắt đầu từ đâu, bằng cách nào trong khi câu chuyện thiếu vốn, khát vốn là trở ngại lâu nay.

Đa số chủ doanh nghiệp (DN), chủ trang trại, nông dân miền Tây thường ưu tư, vì muốn làm bất cứ nghề gì cũng cần phải có vốn. Vốn là đầu câu chuyện, là điều kiện tiên quyết. Với nghề nông muốn trồng cây gì, nuôi con gì… đều phải cậy tới ngân hàng (NH). Gần đây theo Nghị định 41/CP thì vốn cho vay sẽ tăng lên nhiều hơn hạn mức cho vay trước đây. Dù vậy trong mấy tháng qua, giám đốc một DN tại Cần Thơ có làm ăn trực tiếp và đại diện cho hàng trăm hộ nông dân, cho biết vốn vay vừa được tháo gỡ đang trôi chảy với mức vay dự kiến đầu tư cho nông hộ lên tới hơn 40 tỉ đồng.

Vậy mà mới vừa giải ngân được chừng 20 tỉ đồng thì phía NH thông báo tạm ngưng, chừng nào cho vay tiếp thì báo sau. DN chỉ biết ngồi chờ. Mặt khác, phần lớn các NH thường tập trung ở các thành phố. Một số NH thương mại mở phòng giao dịch tới cấp quận, huyện. Song với đối tượng vay là nông dân, đầu tư sản xuất nông nghiệp qui mô nhỏ gia đình, với đặc thù rủi ro cao nên phần lớn các NH thương mại chú trọng tới khách hàng lớn là các DN, chủ trang trại và ít quan tâm tới đối tượng vay nhỏ lẻ.

Thiếu vốn, cần vốn để sản xuất phát triển nông nghiệp, điều này ai cũng thấy. Thế nhưng muốn cho đồng vốn sinh lợi, hiệu quả, các chuyên gia kinh tế nhìn thực trạng sản xuất nông nghiệp ở nước ta tỏ ra băn khoăn, vì còn nhiều điều đáng lo. Vì vậy đó cũng là lý do khiến cho dòng vốn chảy về đầu tư phát triển NN-NT chưa nhiều, chưa đáp ứng nhu cầu.

TS Trần Du Lịch, thành viên Hội đồng tư vấn Chính sách Tài chính tiền tệ Quốc gia, phân tích: “Là một nước nông nghiệp có nhiều loại nông sản xuất khẩu hàng đầu thế giới như gạo, điều, tiêu, cà phê… nhưng tình trạng “được mùa mất giá, được giá mất mùa” đã khiến nông dân chặt cây nọ trồng cây kia, gây bất ổn trong sản xuất, đời sống. Nhiều quan điểm cho rằng nguyên nhân lớn nhất do thiếu qui hoạch vùng sản xuất nông nghiệp tập trung, để kéo dài việc sản xuất manh mún; sự bất cập của mô hình sản xuất kinh tế nhỏ lẻ. Các qui hoạch trong nông nghiệp chủ yếu mang tính nuôi con gì, trồng cây gì... Nhưng sản phẩm cây, con đó bán ở đâu, số lượng bao nhiêu, giá thế nào lại do thị trường quyết định. Tình trạng nêu trên đẩy người nông dân phải chịu rủi ro kép: do hạn hán, lũ lụt, sâu bệnh; do từ thị trường như biến động tỷ giá hối đoái, mất cân đối cung - cầu...".

Tại hội thảo “Triển khai đồng bộ các giải pháp thúc đẩy phát triển kinh tế nông nghiệp - nông thôn” do Ngân hàng Nhà nước (NHNN) tổ chức tại TP Cần Thơ vào đầu tháng 12/2010 vừa qua, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Văn Giàu nói: Hầu như gia đình nào ở đô thị cũng có ông bà, cha mẹ, họ hàng bà con của mình còn đang ở miền quê. Đầu tư phát triển nông nghiệp, xây dựng NTM là chúng ta hướng về với tất cả tinh thần và trách nhiệm xã hội. Vừa qua, các chủ trương chính sách về phát triển NN-NT đã được các cơ quan Nhà nước triển khai đồng bộ. Tuy nhiên thực tế diễn ra trong cuộc sống khi triển khai các giải pháp thực hiện còn hạn chế. Năm 2011 sẽ thực thi chính sách khuyến khích DN đầu tư vào NN-NT và chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng NTM.

Ông Giàu hứa: NHNN sẽ tiếp tục chỉ đạo các ngân hàng thương mại triển khai đồng bộ các chính sách đã được qui định trong Nghị định 41/CP của Chính phủ, nâng mức tăng trưởng tín dụng cho lĩnh vực NN-NT cao hơn mức tăng trưởng bình quân chung của nền kinh tế. NHNN sẽ linh hoạt trong điều hành chính sách tiền tệ để tạo điều kiện cho các tổ chức tín dụng đầu tư vào NN-NT, đặc biệt là vấn đề nguồn vốn vay đối với NN-NT. Thực tế hiện nay một số NH thương mại đã cam kết thực thi mạnh mẽ.

Theo ông Giàu vốn vay trung hạn, dài hạn sắp tới sẽ tăng dần, hợp lý hơn cho nông nghiệp và xây dựng phát triển nông thôn. Đặc biệt về vay vốn cho hộ nông dân và DN nhỏ đơn giản hóa thủ tục, nhưng đảm bảo cơ sở pháp lý.